Τουρισμός: Crash test για την Κύπρο η κατάρρευση της τουρκικής λίρας, επισημαίνουν οι ειδικοί

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η κατάρρευση της τουρκικής λίρας θα μετατραπεί σε ένα είδος crash test για τον τουρισμό μας το 2019 και ιδιαίτερα το καλοκαίρι του νέου χρόνου. Με τον τρόπο που η κατάρρευση αυτή επηρεάζει θετικά την καθημερινότητα πολλών συμπατριωτών μας σε σχέση με το τι συμβαίνει στην κατεχόμενη περιοχή, ομοίως οι ευρωπαίοι ταξιδιώτες του 2019 θα έχουν πλέον σημαντικότατες οικονομικές ωφέλειες για τα ταξίδια τους στην Τουρκία τον επόμενο χρόνο.

Αυτό τονίζει σε σημερινή του συνέντευξη στο PafosNet το μέλος του ΠΑΣΥΞΕ Πάφου, Μάριος Βασιλείου, τονίζοντας ότι πρόκειται για σημαντική και μη αναμενόμενη πριν από λίγους μήνες εξέλιξη που θα δοκιμάσει τις αντοχές του προιόντος μας και των σχεδιασμών που γίνονται στον τουριστικό τομέα.

« Η εξέλιξη αυτή θα έχει σίγουρα σημαντικές επιπτώσεις στο θέμα των προκρατήσεων το καλοκαίρι του 2019», επισημαίνει. « Άρα η ανάπτυξη νέων αγορών για την όσο το δυνατό ελάττωση της εξάρτησης μας από κάποιες μόνο αγορές, μετατρέπεται σε μείζον ζήτημα».

Οι σχεδιασμοί αυτοί, σύμφωνα με τον κ. Βασιλείου, είναι ευτύχημα ότι θα πρέπει να γίνουν υπό ένα καθεστώς πολύ ικανοποιητικής κίνησης της τουριστικής βιομηχανίας και όχι με το μαχαίρι στο λαιμό. Και αυτό, κυρίως μετά και την σαφή τάση που προδιαγράφεται ότι οι επόμενοι δύο -τρεις μήνες θα είναι εξίσου καλοί, αν όχι καλύτεροι για τον τουρισμό του νησιού από ότι αυτοί ακόμη οι καλοκαιρινοί μήνες.

« Η περίοδος του φθινοπώρου θα είναι πολύ καλή όπως όλα δείχνουν για τον τουρισμό μας, όντως περισσότερο και από τον Αύγουστο. Αυτό, αν και φαινομενικά οξύμωρο όπως είπατε, εξηγείται βάσει του ότι κάποιοι άλλοι ανταγωνιστικοί προορισμοί της Κύπρου, σταματούν ουσιαστικά την περίοδο αυτή.

Παράδειγμα η Τουρκία, η οποία δεν είναι δημοφιλής τουριστικός προορισμός το φθινόπωρο. Η τουριστική σεζόν της Τουρκίας τελειώνει τον Οκτώβριο, ένα μήνα και πλέον ενωρίτερα από ότι η δική μας. Επίσης η Αίγυπτος, με το πολύ δημοφιλές θέρετρο του Σαρμ Ελ Σέιχ, που είναι κατ’ εξοχήν ο τουριστικός προορισμός του φθινοπώρου, δεν έχει ανοίξει ακόμη. Άρα, την περίοδο αυτή ευνοείται η Κύπρος.

Δεν είναι όμως όλα ρόδινα σε μας τη φετινή τουριστική σεζόν, είχαμε σημαντικές θα τις χαρακτήριζα δυσκολίες. Αν και τα στοιχεία των αφίξεων καταδεικνύουν νέο ρεκόρ επισκεπτών, υπήρχαν διαφοροποιήσεις αξιοσημείωτες: Υπήρξε μείωση από τις πλέον παραδοσιακές μας αγορές, πρωτίστως από τη Ρωσία, ενώ και η Βρετανία εμφάνισε μείωση. Σημαντική μείωση παρατηρήθηκε ακόμη από το Ισραήλ και από τη Γερμανία.

Η απώλεια αυτή αντισταθμίστηκε από αυξήσεις νέων για μας αγορών, όπως η Κεντρική Ευρώπη, κυρίως η Πολωνία, καθώς και από βόρειες χώρες, όπως η Σουηδία ή αγορές όπως του Λιβάνου. Τα δεδομένα αυτά αφορούν στο πρώτο επτάμηνο του χρόνου, βάσει των επίσημων στοιχείων, ενώ οι προκρατήσεις και τα άλλα στοιχεία που έχουμε δείχνουν συνέχεια τους και για το υπόλοιπο του χρόνου, γεγονός που θα συντείνει στο να κλείσει η χρονιά με θετικό πρόσημο.

Τώρα, το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα κυρίως στη Βρετανία όσον αφορά στις συνέπειες με το Brexit για το 2019, είναι ένα μεγάλο ερώτημα που δεν μπορούμε να απαντήσουμε. Για αυτό, πολλοί ξενοδόχοι είναι δεδομένο ότι θα ετοιμάζονται για αναδιαμόρφωση των κινήσεων που προγραμμάτιζαν για επεκτάσεις και παρόμοια μέτρα. Είναι αναγκαία μια επιβράδυνση για να δούμε πού και πώς κινούνται τα πράγματα διεθνώς, δεν είναι τόσο καθαρά για το 2019 όσο ήταν πέρυσι και φέτος».

Η ειδοποιός διαφορά της φετινής χρονιάς, εξηγεί ο Μάριος Βασιλείου, είναι ότι στην Κύπρο και ιδιαίτερα στην ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου και την Πάφο, έχουν πολλαπλασιαστεί οι διαθέσιμες κλίνες, μετά τις επεκτάσεις του περασμένου χειμώνα που ακολούθησε την πρωτοφανή άνθηση των αριθμών το καλοκαίρι του 2017.

« Η πίτα έχει μοιραστεί επομένως, ενώ σημαντικό στοιχείο των νέων τάσεων των επισκεπτών, είναι ότι ο μέσος όρος διαμονής τους ήταν λιγότερος σε αριθμό ημερών. Άρα, είχαμε περισσότερες αφίξεις και λιγότερες διανυκτερεύσεις. Διευκρινίζω βεβαίως ότι η τάση για λιγότερες διανυκτερεύσεις, δεν εξυπακούεται και λιγότερα έξοδα των τουριστών στην τοπική οικονομία. Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι κάποιοι ξενοδόχοι προχώρησαν σε εκπτώσεις στα πακέτα υπό τον φόβο των αλλαγών που διαφάνηκαν, με αποτέλεσμα τα έσοδα τους να είναι πλέον μειωμένα.

Παρατηρείται επίσης εσχάτως μια τρομερή εκτίναξη της διοχέτευσης τουριστικού ρεύματος προς τα κατεχόμενα, υπάρχει συγκεκριμένη πτήση από Δανία που εξ ολοκλήρου όπως προσγειώνεται, οι επιβάτες κατευθύνονται προς τα κατεχόμενα. Και μιλάμε για πολλές τέτοιες πτήσεις, οι οποίες επιπροσθέτως επιχορηγούνται».

Δυσκολίες στο τουριστικό προιόν, τονίζει το μέλος του ΠΑΣΥΞΕ Πάφου, εξακολουθεί να δημιουργεί και το φαινόμενο του Air b’n’b, παρά την έναρξη των σχετικών διεργασιών για τη νομοθετική του ρύθμιση. Το φαινόμενο αυτό, δημιουργεί μια σημαντική απορρύθμιση στις πληρότητες των επίσημων μονάδων κυρίως το διάστημα Μαίου-Ιουλίου.

«Αυτό προκαλεί ένα σάστισμα στις επιχειρήσεις και στο θέμα της διαφαινόμενης τάσης των κρατήσεων, με αποτέλεσμα πολλοί ξενοδόχοι να σπεύδουν από τότε να προχωρούν σε εκπτωτική πολιτική υπό τον φόβο της μείωσης των κρατήσεων, γεγονός που δεν είναι πραγματικό».

Η φετινή τουριστική σεζόν, παρατηρεί, δεν ξέφυγε από την αβεβαιότητα που δημιουργεί πανευρωπαικά, αλλά περισσότερο σε ένα προορισμό βασισμένο στο Ηνωμένο Βασίλειο όπως η Κύπρος, το θέμα του Brexit.

«Όπως και η κατάρρευση της τουρκικής λίρας στην οποία αναφερθήκαμε προηγουμένως, η μείωση της ισοτιμίας της στερλίνας προς το ευρώ», τονίζει, «επηρεάζει σημαντικά τις κρατήσεις και την γενικότερη πολιτική των οργανωτών ταξιδίων. « Γι’ αυτό θα πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα προς νέες ελπιδοφόρες αγορές, όπως αυτή της Κεντρικής Ευρώπης που είναι άσχετες με την ισοτιμία του βρετανικού νομίσματος με το ευρώ ή με τις εξελίξεις στο θέμα της εξόδου του Λονδίνου από την ΕΕ.

Τα δύο αυτά ζητήματα, η κατάρρευση της ανταγωνιστικής, τουριστικά, Τουρκίας όσον αφορά στο νόμισμα της και οι πολιτικές εξελίξεις στη Βρετανία, ουσιαστικά μετατρέπονται σήμερα σε ένα μεγάλο και κρίσιμο τεστ για την Κύπρο και τον τουρισμό της. Θα πρέπει να δούμε, μετά από μια πενταετία συνεχούς τουριστικής ανάπτυξης, πού πραγματικά στεκόμαστε σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού πλέον.

Βεβαίως, δεν τα πήγαμε άσχημα μέχρι τώρα. Όμως, χρειάζεται σοβαρή δουλειά από εδώ και πέρα».                                        

Ερωτηθείς ο Μάριος Βασιλείου αν οι ανακατατάξεις που προδιαγράφονται για το 2019 σημαίνει και ότι οι τουριστικοί παράγοντες δεν μερίμνησαν για το σενάριο της μη συνέχισης των πολύ θετικών διεθνών συγκυριών, παρατήρησε ότι ο τουρισμός είναι συνισταμένη πολλών κινήσεων και επιμέρους δράσεων.

« Εναλλακτικά σενάρια πρέπει να υπάρχουν πάντοτε, κυρίως σε θέματα υποδομών. Η ανάπτυξη ενός ποικιλόμορφου προιόντος απαιτεί προεργασία και συνεχή παρακολούθηση. Φέρνω ως παράδειγμα το καζίνο, το οποίο δεν είναι το πολυτελές και σημαντικότερο σε όλη την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου έργο που έταξαν ή το θέμα της ανάπτυξης του Τροόδους, που άπτεται εντός τμήματος τουρισμού διαφορετικού από την παραλία και την θάλασσα. Είναι ακόμη το θέμα της ακτοπλοικής σύνδεσης της Κύπρου με την Ελλάδα, το θέμα της διείσδυσης μας στην Κίνα, για την οποία η Κύπρος μπορεί να μετατραπεί σε πύλη εισόδου στην Ευρώπη.

Όλα αυτά, δεν έγιναν ακόμη όπως θα έπρεπε να γίνουν. Θα σας παραθέσω ακόμη το τι αναφέρει ένα ειδικό έντυπο βαθμολογίας τουριστικών υπηρεσιών, το Holiday Check, το οποίο σε βαθμολογία του για το δημοφιλέστερο στην Κύπρο ξενοδοχείο για κρατήσεις από τη γερμανική αγορά, δίνει ένα ξενοδοχείο στα κατεχόμενα.

Πρόκειται για δείγματα ανησυχητικά, που καταδεικνύουν ότι δεν αρκεί να βλέπεις τους αριθμούς των αφίξεων να αυξάνονται για να επαναπαύεσαι».

Αναμένουμε την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για τον Τουρισμό, αναφέρει το μέλος του ΠΑΣΥΞΕ Πάφου. Εκείνο το σχέδιο που είχε εκπονηθεί από Ισπανούς ειδικούς, πρέπει να προωθηθεί άμεσα, όπως και η λειτουργία του υφυπουργείου Τουρισμού με τρόπο που να εξαλείψει τη γραφειοκρατία και όχι να αποτελεί ένα ακόμη κόστος σε όλο τον δημόσιο οργανισμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Για το 2019 εκτιμά ο εκπρόσωπος των ξενοδόχων της Πάφου, πιθανότατα θα υπάρξει θέμα προκρατήσεων και εικάζει ότι οι προκρατήσεις που επετεύχθηκαν το 2018 δεν θα υπάρξουν και το νέο χρόνο.

« Είναι ένα θέμα που πρέπει να δούμε έγκαιρα για το επόμενο καλοκαίρι. Οι πρώτες επαφές προς την κατεύθυνση αυτή και τα πρώτα σχετικά σαφή δείγματα, θα υπάρξουν στη διεθνή τουριστική έκθεση του Λονδίνου τον προσεχή Νοέμβριο. Εκεί θα έχουμε μια πρώτη εικόνα των μεγάλων διακινητών τουρισμού για το ποιοι προορισμοί θα έχουν το πλεονέκτημα κατά το 2019 και ποιοι θα είναι πιο πίσω.

Επανέρχομαι στη σημασία των εξελίξεων στην Τουρκία με την κατάρρευση της λίρας για το δικό μας τουριστικό προιόν: Είναι δεδομένο ότι πολλοί τουριστικοί πράκτορες θα επικεντρωθούν στην εξασφάλιση πακέτων στη χώρα αυτή, αφού θα είναι πολύ συμφέροντα πλέον. Θα δούμε πώς θα εξελίσσεται η κατάσταση εκεί για να ξέρουμε πώς θα επηρεασθούμε: Αν δηλαδή η Τουρκία κλείσει τα πακέτα της από τον Φεβρουάριο ή τον Μάρτιο, λόγω του έντονου ενδιαφέροντος, αυτό θα σημαίνει ότι στη συνέχεια θα επωφεληθούμε εμείς. Καθότι, αν γεμίσει όπως υπολογίζουμε τόσο ενωρίς η Τουρκία λόγω ισοτιμίας, οι πράκτορες θα αναγκασθούν να κοιτάξουν στη συνέχεια για άλλους παρεμφερείς προορισμούς.

Αυτό είναι δεδομένο. Τώρα, το πόσο ακούγεται καλά ή όχι αυτό, είναι ένα άλλο, μη τουριστικό, ζήτημα».                                             

Ειδικά για την Πάφο, ο κ. Βασιλείου επισημαίνει ότι το πρόγραμμα των επεκτάσεων και αναπτύξεων στα πλείστα ξενοδοχειακά συγκροτήματα που έγιναν κατά τη χειμερινή περίοδο, μετά την πρωτοφανή πληρότητα του καλοκαιριού του 2017, δεν δημιουργούν οικονομικό πρόβλημα ή αβεβαιότητα αφού έγιναν όπως τονίζει σε περιορισμένο βαθμό.

«Ένα φαινόμενο όμως που δημιουργήθηκε με αυτές τις επεκτάσεις και το οποίο πρέπει να μας απασχολήσει», αναφέρει, « είναι ότι αυξήθηκε μεν ο αριθμός των δωματίων των μονάδων αυτών, αλλά οι δημόσιοι και ανοιχτοί χώροι τους έμειναν ίδιοι. Τι σημαίνει αυτό;

Απλούστατα ότι κινδυνεύεις να περάσεις τη λεπτή εκείνη γραμμή της ποσότητας με την ποιότητα. Αν δηλαδή φορτώσεις τόσο πολύ τους χώρους διαμονής, ενώ οι κοινωφελείς σου χώροι δεν μπορούν να αυξηθούν, τίθεται πλέον θέμα ποιότητας του χρόνου των επισκεπτών και των χώρων στους οποίους κινούνται.

Χρειάζεται επομένως μια λογική κινήσεων, όχι μόνο να βλέπουμε το βραχυπρόθεσμο κέρδος».

Είναι σημαντικό στα πλαίσια αυτά, επισημαίνει ακόμη, να προωθηθεί στην Πάφο ο σχεδιασμός δημιουργίας πλαζ λουομένων στο δυτικό παραλιακό μέτωπο της επαρχίας που σήμερα δεν υπάρχουν. Και αυτό, εξηγεί, αφού θα αποσυμφορήσει τους χώρους των ξενοδοχείων, με την υπερσυγκέντρωση των πλείστων ενοίκων στις πισίνες των μονάδων, αφού δεν βρίσκουν ικανοποιητικές παραλίες για να μεταβούν.