Κλιματική αλλαγή : Ορατό πλέον το φαινόμενο στην κοιλάδα του Διαρίζου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία το Παγκύπριο Συνέδριο Ξενοδόχων με θέμα «Ο Τουρισμός στην εποχή της κλιματικής αλλαγής: Προκλήσεις και καινοτομίες», στο οποίο οι ομιλητές παρουσίασαν την παρούσα και μελλοντική κατάσταση σε σχέση με την παγκόσμια κλιματική αλλαγή, που οφείλεται στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας λόγω αερίων θερμοκηπίου. Όμως οι ομιλητές δεν αναφέρθηκαν στο σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κύπρος σήμερα. Δηλαδή, την τοπική  αποψίλωση  και απερήμωση  που οδηγεί στην  τοπική δυσμενή κλιματική αλλαγή, την οποία δυστυχώς την βιώνουμε έντονα.

Αυτό επισημαίνει μιλώντας στο PafosNet ο τέως Επιθεωρητής Φυσιογνωστικών και Βιολογίας και επί σειρά ετών κοινοτάρχης Τραχυπέδουλας, Κωνσταντίνος Φεραίος, ο οποίος ήταν προσκεκλημένος στο εν λόγω συνέδριο. Στην Κοιλάδα του Διάριζου, στην επαρχία Πάφου, επισημαίνει, οι κάτοικοι της Τραχυπέδουλας  παρατηρούν ότι παλαιότερα η βροχή έφτανε πλούσια στην κοινότητα από τα νοτιοδυτικά, δηλαδή την κατεύθυνση της θάλασσας των Μαντριών, δια μέσου μιας καταπράσινης κοιλάδας, ενώ σήμερα η βροχή έρχεται πτωχότερη από το δάσος της Παναγιάς.

Εργαζόμενοι στο Αεροδρόμιο Πάφου, τονίζει ο κ. Φεραίος,  παρατηρούν ότι ένα νέφος βροχής που έρχεται  από τα δυτικά, δηλαδή τη θάλασσα, όταν πλησιάζει την Κύπρο συνήθως χωρίζεται σε δύο. Το ένα μέρος κατευθύνεται νότια της Κύπρου προς Ισραήλ, ενώ το άλλο μέρος κατευθύνεται βορειοανατολικά. Η δυσμενής κλιματική αλλαγή οφείλεται στον τρόπο ανάπτυξης  της νοτιοδυτικής ακτής της επαρχίας Πάφου, με αύξηση αερίων θερμοκηπίου και ανακλαστικών επιφανειών και εν συνεχεία εκτεταμένη αποψιλωμένη περιοχή, όπου η θερμοκρασία του αέρα πάνω από την κώμη των δένδρων είναι χαμηλότερη παρά πάνω από μια γειτονική αποψιλωμένη περιοχή. Δηλαδή, ως αντιστάθμισμα της οικιστικής ή άλλης ανάπτυξης της ακτής, θα έπρεπε να ήταν η ανάπτυξη του πρασίνου, επισημαίνει. Όμως αντί να βλέπουμε μια πράσινη επαρχία Πάφου, βλέπουμε να χαρακτηρίζεται σε μεγάλη έκταση από  αποψίλωση.

Κύρια αίτια της αποψίλωσης  είναι οι κακόβουλες πυρκαγιές, η ελεύθερη βόσκηση και εν πολλοίς υπερβόσκηση, η υλική εκμετάλλευση και η παράφρονη αποξήρανση του ποταμού Διάριζου, τονίζει ο τέως κοινοτάρχης Τραχυπέδουλας. Απερήμωση της Κοιλάδας Διάριζου και ευρύτερα της επαρχίας Πάφου, σημαίνει απερήμωση ολόκληρης της Κύπρου. Υποβάθμιση του περιβάλλοντος συμβαίνει και σε άλλες περιοχές της Κύπρου όπου παραβιάζονται  τα οικολογικά αξιώματα για οικονομική ανάπτυξη. Τα πιο πάνω αποτελούν μια οδυνηρή πραγματικότητα που επηρεάζει κάθε τομέα οικονομικής ανάπτυξης, όπως τον τουρισμό και πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί, αναφέρει.

Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου, η Επίτροπος Περιβάλλοντος ανακοίνωσε μια ευχάριστη είδηση, ότι θα προωθηθεί η περιοχή του Συμπλέγματος Κοιλάδων Διάριζου και Ξερού ως απόθεμα βιόσφαιρας, ανέφερε. Όμως το περιβάλλον δεν προστατεύεται με λόγια, αλλά στην πράξη και η πράξη πρέπει να είναι απόρροια επιστημονικής καθοδήγησης. Δυστυχώς η πραγματική κατάσταση είναι πολύ δυσάρεστη, εκτιμά ο κ. Φεραίος, αφού αρκετά όμορφα τοπία, όπως η περιοχή της Πέτρας του Ρωμιού και η Κοιλάδα Διάριζου, είναι απαράδεκτα υποβαθμισμένα αν και Ζώνες Ειδικής Προστασίας.

Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγγέλλει την Κυπριακή Δημοκρατία γιατί δεν ασκεί αποτελεσματική προαστασία στις ΖΕΠ, αναφέρει.  Όσον αφορά το Απόθεμα Βιόσφαιρας, θα πρέπει να προηγηθεί πολλή δουλειά από την Επίτροπο Περιβάλλοντος,  αφού για να εγκριθεί από την ΟΥΝΕΣΚΟ μια αίτηση θα πρέπει οι δραστηριότητες στην σχετική περιοχή να χαρακτηρίζονται από αειφορία και η ΖΈΠ, που πρέπει να περιλαμβάνεται, θα πρέπει να προστατεύεται αποτελεσματικά, το ίδιο και τα ιστορικά μνημεία και αρχαιότητες, κάτι που δεν συμβαίνει.

Ο Κωνσταντίνος Φεραίος παρατηρεί ότι η κτηνοτροφία μπαίνει σε φθίνουσα πορεία αφού οι βοσκότοποι έχουν καταστραφεί λόγω υπερβόσκησης και οι αρδεύσιμες καλλιέργειες στην κοιλάδα Διάριζου είναι υπό κατάρρευση, αφού δεν αρδεύονται από το φράγμα της Αρμίνου όπως ήταν η αρχική υπόσχεση, ενώ η ΖΕΠ Διάριζου δεν είναι απλώς παραμελημένη αλλά σε πορεία απερήμωσης. Υποστηρίζει δε, ότι το 2024, πέραν των χιλίων σκλήθρων αποξηράνθηκαν λόγω αποξήρανσης του ποταμού, ενώ νωρίτερα στα χαμηλά υψόμετρα, η παρόχθια θαμνώδης βλάστηση αποδεκατίστηκε. Αρχαιολογικοί χώροι χαλκολιθικής περιόδου σε Μεσόροτσο και Σουσκιού δεν είναι ούτε σηματοδοτημένοι, ενώ ιστορικά μνημεία όπως το μοναστήρι του Αγίου Σάββα πλήρως παραμελημένα και το ίδιο συμβαίνει και με πολλά λαογραφικά στοιχεία, όπως νερόμυλοι, τονίζει.

Στην κοινότητα Τραχυπέδουλας έχει δημιουργηθεί ένα Περιβαλλοντικό Κέντρο, το οποίο προέκυψε με την ένθερμη υποστήριξη της Επίτιμης Καθηγήτριας Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του OHAIO, Dr Rossanne Fortner, του πρώην Διευθυντή του Τμήματος Δασών κ. Τσιντίδη, του τότε Υπουργού Παιδείας και αργότερα Γεωργίας Κώστα Καδή, του τότε Υπουργού Οικονομικών Χάρη Γεωργιάδη, του Υπουργού Εσωτερικών μακαριστού Σωκράτη Χάσικου και της Επάρχου Πάφου Μαίρης Λάμπρου. Σκοπός του Κέντρου είναι η ανάδειξη των φυσικών και πολιτισμικών στοιχείων της Κοιλάδας Διάριζου και να συμβάλει στην βελτίωση και προστασία του περιβάλλοντος για αειφόρο ανάπτυξη και για βελτίωση του τοπικού κλίματος. Για την επίτευξη των στόχων αυτών έχει ζητηθεί από την Υπουργό Γεωργίας να γίνει μια ορθή στελέχωση του Κέντρου, καταλήγει ο τέως κοινοτάρχης Τραχυπέδουλας.