Τάλα: Το χωριό των μοναδικών ιδιαιτεροτήτων ανά την Κύπρο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Είναι η μοναδική κοινότητα της Κύπρου της οποίας η πληθυσμιακή σύνθεση δεν είναι υπέρ του κυπριακού στοιχείου. Η Τάλα, σε απόσταση λίγων μόνο χιλιομέτρων από την πόλη της Πάφου, παρουσιάζει το μοναδικό φαινόμενο να έχει ίσο αριθμό κυπρίων και ξένων μόνιμων κατοίκων, γεγονός που οφείλεται στην έντονη οικιστική ανάπτυξη παραθεριστικής αρχικά και μόνιμης στη συνέχεια κατοικίας, αλλά και του εκπληκτικού φυσικού περιβάλλοντος της, που προσέλκυσε τις προηγούμενες δεκαετίες ξένους μόνιμους κατοίκους υψηλών εισοδηματικών τάξεων.

Μιλώντας σήμερα στο PafosNet η κοινοτάρχης Τάλας, Αρετή Πιερίδου, επισημαίνει ότι από τους πέντε χιλιάδες κατοίκους της κοινότητας, οι 2600 είναι κύπριοι και οι 2400 αλλοδαποί. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ούτε λίγο ούτε πολύ, οι άνθρωποι αυτοί κατανέμονται σε 13 εθνικότητες. Από Βρετανούς, Ρώσους και Άραβες, που ήταν αριθμητικά οι περισσότεροι ανέκαθεν, επισημαίνει, μέχρι Νορβηγούς, Γερμανούς, τώρα και Κινέζους, μια πανσπερμία φυλών ζει μόνιμα στην Τάλα και τους νέους οικισμούς γύρω από τον παραδοσιακά πυρήνα του χωριού. Το γεγονός αυτό έφερε μια μεγάλη και γοργή ανάπτυξη στην Τάλα. Μια ανάπτυξη που ήταν ίσως μεγαλύτερη από ότι μπορούσαμε να εξυπηρετήσουμε. Είμαστε ωστόσο πολύ ικανοποιημένοι από την πραγματικότητα αυτή, διότι ουσιαστικά σε αυτούς οφείλουμε τη σημερινή ανάπτυξη και δημοφιλία μας.

Η Τάλα, για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους, ουσιαστικά δεν υπήρχε καν στον χάρτη προηγουμένως, λέει χαρακτηριστικά η πρόεδρος της κοινοτικής αρχής. Δεν είχε τίποτα να προσφέρει για απασχόληση στους κατοίκους τους, οι οποίοι έφευγαν μαζικά προς τις πόλεις. Η τεράστια ανάπτυξη λόγω της ζήτησης κατοικίας από ξένους, μας εκτόξευσε οικονομικά κοινωνικά και εμπορικά.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πέραν των πολύ μεγάλων αριθμών, οι ξένοι κάτοικοι Τάλας είναι, σε αντίθεση με το τί συμβαίνει συνήθως σε άλλες περιπτώσεις, ιδιαίτερα ενεργοί στα κοινά της κοινότητας. Η κοινοτάρχης Τάλας τονίζει ότι τόσο οικονομικά, όσο και μορφωτικά, οι πλείστοι ξένοι μόνιμοι κάτοικοι ήταν πάντοτε ένα βήμα μπροστά από τους ντόπιους, γεγονός που συνέτεινε στο να λειτουργήσουν ως «ατμομηχανή» και για την τοπική κοινωνία.

Είναι άνθρωποι πολύ κοινωνικοί, επισημαίνει, με μια κουλτούρα που εμείς δυστυχώς δεν διαθέτουμε. Πρωτίστως, διαθέτουν την κουλτούρα του εθελοντισμού σε τρομερό βαθμό, όποτε οργανώνουμε ως Κοινοτικό Συμβούλιο μια εκδήλωση, θα πάρουμε δεκάδες τηλεφωνήματα από αυτούς για να ρωτήσουν αν μπορούν να βοηθήσουν σε κάτι και πώς μπορούν να μετάσχουν.

Είναι οργανωμένοι σε συνδέσμους αναλόγως της περιοχής της Τάλας στην οποία κατοικούν. Σε ένα μικρό χωριό, να σκεφτείτε ότι έχουν τον Σύνδεσμο της περιοχής Καμάρες, τον Σύνδεσμο της περιοχής Στέφανη, τον Σύνδεσμο Μελισσόβουνου.

Έρχονται πάντα οργανωμένοι, με καταγραμμένα προβλήματα, παρατηρήσεις και εισηγήσεις, συζητώντας πολιτισμένα με την κοινοτική αρχή. Γεγονός πολύ βοηθητικό και για μας, καθότι η Τάλα είναι διασπαρμένη σε μια τεράστια έκταση και δεν μπορείς να γνωρίζεις τα πάντα από μόνος σου.

Η Τάλα κατέχει και μια άλλη πρωτιά, πέραν του τεράστιου για το μέγεθος της, αριθμού των αλλοδαπών μόνιμων κατοίκων: Είναι η μοναδική στην  επαρχία Πάφου και ενδεχομένως παγκύπρια κοινότητα, στην οποία ο τουρισμός έχει πλήρη εξειδίκευση στο θρησκευτικό σκέλος. Η φημισμένη διεθνώς Μονή Αγίου Νεοφύτου συνέτεινε σε αυτό, πλέον όμως δεν είναι η μόνη: Η μεγάλη εκκλησία που ανεγέρθηκε πριν λίγα χρόνια στην πλατεία της κοινότητας, από τον μακαριστό τέως Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Χρυσόστομο Β’ που καταγόταν από την Τάλα, μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε χώρο προσκυνήματος και επισκέψεων από τουρίστες και κύπριους, ενώ από πέρυσι το θρησκευτικό οπλοστάσιο της, ενισχύει και το ξωκλήσι του Αγίου Εφραίμ, που αποτελεί σημείο καθημερινής επίσκεψης εκατοντάδων ανθρώπων, αφού συνδιάζει το θρησκευτικό στοιχείο με το περιπατητικό, ευρισκόμενο σε ένα σημείο μοναδικής φυσικής καλλονής με θέμα σε όλη την ακτογραμμή της Πάφου.

Η Αρετή Πιερίδου τονίζει ότι είναι όντως μια τεράστια έκπληξη και για την τοπική αρχή η ανάπτυξη του θρησκευτικού τουρισμού στην Τάλα. Το ρεύμα αυτό υπήρχε πάντοτε λόγω του Αγίου Νεοφύτου, παρατηρεί, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η επίσκεψη στις εκκλησίες του κέντρου της κοινότητας είναι κάτι μοναδικό.

Μια τρίτη ιδιαιτερότητα, την οποία η Τάλα μοιράζεται με τον Δήμο Πέγειας, είναι η επιτυχής διεκδίκηση όχι να ενταχθούν, αλλά αντιθέτως να εξέλθουν από το Συμβούλιο Αποχετεύσεων Πάφου.

Σε μια χρονική περίοδο που το σκάνδαλο του αποχετευτικού δεν είχε αποκαλυφθεί ακόμη και που οι πλείστες κοινότητες της επαρχίας είχαν αιτηθεί συμπερίληψη τους στο Συμβούλιο Αποχετεύσεων για τις κατοπινές φάσεις, η Τάλα επέμεινε και πέτυχε τελικά την εξαίρεση της και μάλιστα σε μόνιμη βάση.

Η εξαίρεση μας, δηλώνει η πρόεδρος του Κοινοτικού Συμβουλίου, στηρίχθηκε σε αδιάσειστα γεωμορφολογικά δεδομένα. Οι τεράστιες υψομετρικές διαφορές καθιστούσαν αδύνατη τη λειτουργία συστήματος αποχέτευσης στην περιοχή και στη λειτουργία αντλιοστασίων, πράγμα που αναγνώριζαν όλοι.

Η Τάλα υδροφόρα στρώματα δεν έχει και τα έξοδα για αποχετευτικό σε τέτοιες υψομετρικές διαφορές θα ήταν εξωπραγματικά για τα κυπριακά δεδομένα, λέει η κ. Πιερίδου. Ήταν έξω από κάθε λογική να μπούμε σε τέτοια περιπέτεια, όταν μάλιστα η κρίση άρχισε τότε να δείχνει τα δόντια της και στην Κύπρο.

Η ιδιαιτερότητα αυτή έγινε τελικά αποδεκτή από τους αρμόδιους φορείς, με αποτέλεσμα η Τάλα να εξαιρεθεί από την υποχρέωση κατασκευής αποχετευτικού συστήματος επί μονίμου βάσεως.