Συνέντευξη καθηγητή Μακριδάκη: Η Κύπρος να επενδύσει στην καινοτομία.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η Κύπρος και ειδικά η Πάφος έχουν όλα τα φόντα να ακολουθήσουν τις σύγχρονες τάσεις της οικονομίας, μετατρεπόμενες σε εστίες καινοτομίας και δραστηριότητας που θα τους δώσει την αναγκαία ώθηση να βγουν από την κρίση και τα «δεσμά» επιχειρηματικών δραστηριοτήτων περασμένων εποχών. Αυτό υποστηρίζει στη σημερινή, πρώτη του συνέντευξη σε κυπριακό ΜΜΕ ο νέος Πρύτανης του Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου, καθηγητής Σπύρος Μακριδάκης.

-Έχω δει κάποιες από τις δημοσιεύσεις σας να δείχνουν ένα έντονο ενδιαφέρον για την «καινοτομία και επιχειρηματικότητα». Μπορείτε να μας πείτε γιατί είναι τόσο σημαντικές;

-Ο καλύτερος τρόπος να γίνει αυτό είναι να σας δώσω ένα παράδειγμα. Πριν από λίγους μήνες το Facebook αγόρασε μια νεοσύστατη εταιρεία που ονομάζεται WhatsApp για το απίστευτο ποσό των $19 δισεκατομμυρίων (το τεράστιο μέγεθος αυτού του ποσού μπορεί να απεικονιστεί συγκρίνοντας το με το ΑΕΠ της Κύπρου, που ανέρχεται σε $23 δισ.). Δηλαδή το WhatsApp, που απασχολούσε τότε 55 άτομα, κατάφερε αυτό το υψηλό τίμημα εξαιτίας μιας καινοτόμας ιδέας και της επιτυχής εφαρμογής της: αυτή η ιδέα ήταν να προσφέρει δωρεάν ή φθηνά τηλεφωνικά μηνύματα και έτσι να μπορέσει να προσελκύσει περισσότερο από μισό δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες. Οι νέοι που είναι ευαίσθητοι στις τιμές συρρέουν στο WhatsApp και αυξάνουν εκθετικά των αριθμό των χρηστών του. Δεν υπήρχε ανάγκη για διαφήμιση, από στόμα σε στόμα ήταν αρκετό να μετατρέψει το WhatsApp σε ένα χρυσορυχείο για τους ιδιοκτήτες του. Ο Γιαν Κουμ, ένας μετανάστης από την Ουκρανία που ήταν ο κύριος μέτοχος του έγινε πολύ δισεκατομμυριούχος, με περιουσία $6,8 δισ., πολύ περισσότερο από τον συνολικό πλούτο των δέκα πλουσιότερων Κυπρίων. Ίσως θα πρέπει να σταματήσουμε και να σκεφτούμε τις συνέπειες της καινοτομίας και επιχειρηματικότητας και τον πλούτο που μπορεί να επιφέρει.

-Δηλαδή;

-Δεν υπάρχει κανένας λόγος που η Κύπρος δεν θα μπορούσε να δημιουργήσει startup εταιρίες όπως η WhatsApp. Η ιδέα της αποστολής SMS δεν είναι τεχνολογικά πολύπλοκη και θα μπορούσε να γίνει σε πολλά μέρη. Το μεγάλο πλεονέκτημα της WhatsApp ήταν η τοποθεσία της στο Silicon Valley στην Καλιφόρνια, με την εύκολη πρόσβαση σε κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης του και την καθοδήγηση που παρέχεται από τους εμπειρογνώμονες σε νεοσύστατες επιχειρήσεις να αναπτύξουν και να επεκτείνουν το WhatsApp σε παγκόσμιο παίκτη.

-Θέλετε να πείτε ότι η Κύπρος μπορεί να ανταγωνιστεί με άλλες χώρες, στην προώθηση επιτυχών startups;

-Δεν είναι μόνο η Κύπρος, αλλά και η Πάφος ειδικότερα που μπορεί να το κάνει, με τις κατάλληλες πολιτικές και ένα συνδυασμό φόρων και άλλων πλεονεκτημάτων για να προσελκύσει και να υποδεχτεί νεοσύστατες επιχειρήσεις. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι πρέπει να αναπτυχθεί ο τουρισμός και οι παραδοσιακές δραστηριότητες, και οι πρόσφατες εξαγγελίες του ΕΒΕ Πάφου είναι στην σωστή κατεύθυνση, αλλά είναι σαφές ότι οι μεγάλες υπεραξίες θα έρθουν από νέες καινοτόμες ιδέες και ικανούς επιχειρηματίες που θα μπορέσουν να τις λανσάρουν επιτυχώς σε παγκόσμιο επίπεδο.

-Τι προτείνετε ότι πρέπει να γίνει;

Το πιο σημαντικό πράγμα είναι η αλλαγή νοοτροπίας. Η προστιθέμενη αξία από παραδοσιακές βιομηχανίες είναι μικρή. Σκεφτείτε γιγαντιαίες εταιρείες όπως η αυτοκινητοβιομηχανία GM στις ΗΠΑ που Ιδρύθηκε το 1908 και απασχολεί σε δεκάδες εργοστάσια και γραφεία σε όλο τον κόσμο περίπου 220.000 ανθρώπους. Για πολλές δεκαετίες ήταν η μεγαλύτερη και πιο κερδοφόρα εταιρεία στην Αμερική. Σήμερα η χρηματιστηριακή της αξία είναι περίπου $60 δισ.. Καινοτόμες εταιρίες όπως το Facebook με λίγα μόνο χρόνια ιστορίας, απασχολώντας λιγότερους από 8.000 ανθρώπους, έχουν δημιουργήσει τεράστια χρηματοοικονομική αξία με 190 δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτά τα γεγονότα δεν μπορούν να αγνοηθούν και πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία και συμπεριφορά  προς την καινοτομία και επιχειρηματικότητα. Η Κύπρος, και γιατί όχι η Πάφος θα μπορούσε να ενθαρρύνει όχι μόνο τη δημιουργία νέων, καινοτόμων εταιρειών, αλλά να τους διευκολύνει ενεργά για να πετύχουν σε διεθνές επίπεδο.

-Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένος;

-Αλλαγές στις νοοτροπίες και συμπεριφορές δεν είναι εύκολες, αλλά δεν μπορούν να αποφευχθούν. Από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι τα μέσα του 20ου ο κόσμος μετατράπηκε πρώτα από μια αγροτική κοινωνία σε μια βιομηχανική. Στη συνέχεια, ο κλάδος των υπηρεσιών επισκίασε την βιομηχανία και οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες πέτυχαν τεράστια κέρδη και μεγάλη προστιθέμενη αξία. Με την έναρξη του 21ου αιώνα επιχειρήσεις της νέας οικονομίας, όπως η Apple, η Google και η Amazon έγιναν οι κυρίαρχοι παίκτες της αγοράς αποκτώντας σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα μέσα από την ικανότητά τους να καινοτομούν συνεχώς με νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Εκτός από αυτούς τους μεγάλους παίκτες, startups αξιοποιώντας νέες τεχνολογίες με καινοτόμους τρόπους υπερτέρησαν των  παραδοσιακών επιχειρήσεων μέσω της ικανότητάς τους για δημιουργική καταστροφή. Όσοι δεν αντιλαμβάνονται και αδυνατούν να προσαρμοστούν στις νέες πραγματικότητες θα βρεθούν σε παρόμοια κατάσταση όπως τις χώρες που δεν κατάφεραν να βιομηχανοποιηθούν, ή αργότερα να επικεντρωθούν σε τομείς υπηρεσιών. Η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει η Κύπρος είναι να παρέχει φορολογικά και άλλα πλεονεκτήματα για να γίνει ένα κομβικό σημείο όπου τα startups θα μπορούν να ανθίσουν και να επιτύχουν στην παγκόσμια αγορά.

Αν επεκτεινόμαστε στην ανάλυση αυτών των δεδομένων, εύκολα θα μπορούσαμε να δείξουμε πώς άλλες χώρες, με ένα εξαιρετικό παράδειγμα να είναι το Ισραήλ, έχουν καταφέρει να προωθήσουν τη δημιουργία επιτυχημένων startups, και τι  θα μπορούσε να κάνει η Κύπρος και η Πάφος ειδικότερα προς αυτή την κατεύθυνση.