Στενή: Ένα χωριό χρωματιστό και καθαρό με την… βούλα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Το χωριό Στενή στην καρδιά του διαμερίσματος Χρυσοχούς, μέχρι τώρα ήταν γνωστό, πέραν της φυσικής του καλλονής, για την καθαριότητα του, αφού κέρδισε τον σχετικό παγκύπριο διαγωνισμό πολλές φορές. Εδώ και μερικές μέρες, η μικρή αυτή κοινότητα είναι και με την… βούλα, εκτός από καθαρό, και χρωματιστό χωριό.

Σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στο χωριό Βουνί, στην παρουσία του Υφυπουργού Τουρισμού, Σάββα Περδίου, αρχών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φορέων του τουρισμού και άλλων επισήμων, βραβεύτηκαν οι πρώτες κοινότητες που εξασφάλισαν την πιστοποίηση του Υφυπουργείου Τουρισμού «Colourful Villages» (Χρωματιστά Χωριά της Κύπρου). Πέραν της Στενής, η πιστοποίηση αποδόθηκε και στις κοινότητες Βουνίου, και Καλοπαναγιώτη, οι οποίες έτυχαν αξιολόγησης στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων.

Μέσω του προγράμματος «Colourful Villages», δήλωσε ο Υφυπουργός Τουρισμού, επιδιώκεται η αισθητική αναβάθμιση της εικόνας των χωριών, ο περιορισμός της οπτικής ρύπανσης, η διατήρηση της καθαριότητας σε περίοπτα σημεία, η βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών και υποδομών, αλλά και η διαφύλαξη και αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος, με γνώμονα τον σεβασμό στη βιοποικιλότητα.

« Απώτερος στόχος του Σήματος Πιστοποίησης «Colourful Villages», είναι η ανάπτυξη κουλτούρας για τη διαφύλαξη της ιδιαίτερης ταυτότητας, του φυσικού πλούτου και της πολιτιστικής κληρονομιάς της κάθε κοινότητας, με παράλληλα οφέλη για την τοπική κοινωνία, στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης», είπε. « Τα βραβευθέντα χωριά θα τυγχάνουν σημαντικής προβολής τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, από το Υφυπουργείο Τουρισμού, με στόχο την αύξηση της επισκεψιμότητάς τους».

Την ικανοποίησή του για τη νέα διάκριση της κοινότητας του, εξέφρασε μιλώντας στο PafosNet ο κοινοτάρχης Στενής, Ηλίας Λαμπίδης.

« Τα χρώματα στους δρόμους», εξηγεί, « στην είσοδο της Στενής, αλλά και στις αυλές των κατοικιών, με τα λουλούδια και τις δεντροστοιχίες δίδουν μια διαφορετική εικόνα στην κοινότητα μας. Επί μια 20ετία που είμαι κοινοτάρχης, προσπαθώ για το καλύτερο για το χωριό μας, ενώ είμαι πλήρως ικανοποιημένος για την συνεργασία με τους κατοίκους της κοινότητας μας. Είναι γνωστό ότι συχνά βραβεύονται κατοικίες της Στενής για τον καλύτερο κήπο τους ή για την καλύτερη αυλή τους, ενώ η ίδια η κοινότητα μας έχει εξασφαλίσει και το βραβείο της καθαριότητας που και αυτό το βραβείο τιμά την περιοχή μας».

Η βράβευση για τα «Χρωματιστά Χωριά» αφορά στην περίοδο από τον Μάιο του 2022 μέχρι τον Μάιο του 2024. Σύμφωνα με την βράβευση και οι τρεις κοινότητες απέδειξαν ότι με συλλογικότητα και συνεχή προσπάθεια η αισθητική αναβάθμιση των κοινοτήτων και η προστασία του παραδοσιακού τους χαρακτήρα, συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάδειξη των μοναδικών ανταγωνιστικών τους πλεονεκτημάτων για αύξηση της αναγνωρισιμότητας και επισκεψιμότητας τους τόσο από Κύπριους όσο και ξένους επισκέπτες.

Η κοινότητα Στενή έχει καταστεί ήδη συνώνυμη της...καθαριότητας. Σαρώνοντας χρόνια τώρα τα βραβεία που είχε θεσπίσει η Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου για τις καθαρότερες κοινότητες της επαρχίας, «αξιοποιεί» το μεγάλο αυτό πλεονέκτημα τόσο με τη φήμη που την καθιστά πλέον σημείο αναφοράς σε παγκύπριο επίπεδο, όσο και με την πιο πρακτική εξαργύρωση της φήμης αυτής: Ολοένα και περισσότεροι επισκέπτες καταφθάνουν στην μικρή κοινότητα για να απολαύσουν το υπέροχο φυσικό και το προσεκτικά δομημένο περιβάλλον της, ενώ αξιοσημείωτος είναι ο αριθμός των ξένων κατοίκων που επιλέγουν την κοινότητα για μόνιμη διαμονή τους.

Σύμφωνα με τους αρμόδιους της κοινότητας, κατά τα τελευταία χρόνια η αξία της γης στη Στενή έχει ανέβει κατακόρυφα λόγω της  μικρής απόστασης της από τη θάλασσα και την Πόλη Χρυσοχούς, καθώς και του συνδυασμού βουνού, πεδιάδας και θάλασσας, με αποτέλεσμα το κλίμα να είναι εξαίρετο, χειμώνα και καλοκαίρι.

Πολλά νεαρά ζευγάρια και επαναπατριζόμενοι προτιμούν εσχάτως να κατοικήσουν στο χωριό κτίζοντας τις κατοικίες τους στα δικά τους κτήματα, ενώ αρκετοί ξένοι, κυρίως Άγγλοι, έχουν δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για αγορά γης για ανέγερση κατοικίας στη Στενή και αρκετοί ζουν μόνιμα τώρα στο χωριό.

Μεγάλες εταιρείες ανάπτυξης γης έχουν δείξει ενδιαφέρον για αγορά γης σε περιοχές που έχουν θέα τον Κόλπο της Χρυσοχούς και έχουν ήδη αγοράσει αρκετές εκτάσεις, κάτι που δείχνει ότι η ανάπτυξη της περιοχής είναι θέμα χρόνου.

Πόλο έλξης τα τελευταία χρόνια στη Στενή, αποτελεί και το Μουσείο Αγροτικής Ζωής. Οργανωμένα σύνολα και μεμονωμένοι επισκέπτες φθάνουν στην κοινότητα αυτή, που έχει ούτως ή άλλως σπάνια φυσική καλλονή, για να δουν και τον μουσειακό αυτό χώρο που αποτελεί, ουσιαστικά, ένα «ταξίδι» στην Κύπρο του χθες.

Το μουσείο της Στενής επισκέφθηκαν κατά καιρούς μαθητές σχολείων και Επιμορφωτικών Κέντρων ανά την Κύπρο, που μετά την ξενάγηση τους στα εκθέματα είχαν την ευκαιρία να δουν και το ίδιο το χωριό και την γύρω έκταση που είναι μια από τις πιο πράσινες και όμορφες γωνιές της επαρχίας Πάφου.

Ρόλο ξεναγού στους επισκέπτες εκτελεί ο κοινοτάρχης Στενής, Ηλίας Λαμπίδης, ο οποίος μιλώντας στο PafosNet τόνισε ότι οι επισκέψεις από όλη την Κύπρο για το μουσείο της κοινότητας αποτελούν ευχάριστη εμπειρία, αλλά και τιμή για τον ίδιο και την κοινότητα.

« Έχουμε την ευκαιρία να συναντήσουμε άτομα από άλλες επαρχίες της Κύπρου», είπε, «αλλά και πρόσφυγες από πολλές κατεχόμενες κοινότητες. Όλοι οι επισκέπτες είχαν ο καθένας μια ιστορία να αφηγηθούν, για κάθε αντικείμενο του μουσείου αφού όλοι σχεδόν είμασταν άτομα που ζήσαμε την Κύπρο της περασμένης 50ετίας».

Άλλη μια «πρωτιά», που προσδίδει επιπλέον φήμη στην κοινότητα, αφορά στο θρησκευτικό κομμάτι της καθημερινότητας της: Το μοναστήρι της Παναγίας Χρυσολάκουρνας αποτελεί την αρχαιότερη μονή της επαρχίας Πάφου και πλέον ανακαινίσθηκε και κατέστη ξανά ασφαλής για χρήση από τους πιστούς. Η εν λόγω μονή φιλοξενεί και ένα πιστό αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας που χρονολογείται στο μακρινό 1703.

Το εκκλησάκι βρίσκεται σε απόσταση δύο χιλιομέτρων βορείως της κοινότητας, με πανοραμική θέα προς τον Κόλπο Χρυσοχούς. Κτίσθηκε τον 12ο αιώνα και είναι το πιο παλιό μοναστήρι της επαρχίας Πάφου. Ήταν ανδρικό μοναστήρι μέχρι το 1821, όταν και απαγχονίσθηκε από τους τούρκους ο Ηγούμενος Συλβέστρος και η μονή λεηλατήθηκε. Κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας υπήρξε η έδρα της Μητρόπολης Πάφου.

Το μοναστήρι και η Στενή είχαν κοινή πορεία διαμέσου των αιώνων μέχρι σήμερα. Κατά την παράδοση, στο χώρο υπήρχε χρυσή γούρνα, αν και το «λακουρνα», προέρχεται από το λατινικό «lacus», που σημαίνει λίμνη . Ο ναός υπέστη πολλές καταστροφές κυρίως από σεισμούς. Το 1952 έπεσε η οροφή του ναού λόγω του μεγάλου σεισμού της Πάφου. Το 1974 ανακατασκευάσθηκε η οροφή και τα τελευταία τρία χρόνια το Τμήμα Αρχαιοτήτων, με οικονομική βοήθεια κυρίως από το Ίδρυμα Λεβέντη, έχει καταστήσει το ναό ασφαλή για το κοινό.

Ο ναός λειτουργείται κάθε 15 Αυγούστου, 21 Νοεμβρίου και Τρίτη της Λαμπρής. Ο δρόμος από τη Στενή στην εκκλησία είναι σε εξαιρετική κατάσταση.