Περί Κυπριακού με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΗ ΑΡΓΥΡΟΥ

Φιλόλογου

Αφορμή για το σημείωμα αυτό έδωσε η παρακολούθηση δύο εκδηλώσεων στην Πάφο όπου με αφορμή την εξελίσσόμενη συζήτηση για το Κυπριακό πρόβλημα, οι ομιλητές τόνισαν τους κινδύνους της επιχειρούμενης λύσης, τασσόμενοι αναφανδόν υπέρ του ΟΧΙ.

Δεν μπορώ να πω ότι η επιχειρηματολογία που αναπτύχθηκε στερούνταν λογικής βάσης, όμως αυτό που μου προξένησε εντύπωση ήταν η απουσία πρότασης. Η μόνη «πρόταση»  που ακούστηκε ήταν να παραμείνουμε όπως είμαστε. Μέχρι πότε; Ήδη έχουν περάσει 42 χρόνια και κάθε φορά που εμφανίζεται ένα σχέδιο λύσης είναι χειρότερο από το προηγούμενο, γιατί στο μεταξύ τα δεδομένα έχουν μεταβληθεί. «Μέχρι να μας ευνοήσουν οι συνθήκες», θα μπορούσε να απαντήσει κανείς.

Στο μεταξύ, ο πληθυσμός στα κατεχόμενα αυξάνει και είναι προφανής η προσπάθεια οικονομικής ενοποίησης με την Τουρκία. Άτυπα, ίσως, ήδη η σκλαβωμένη πατρίδας μας αποτελεί τουρκική επαρχία. Έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε ώστε να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία;

Εξ όσων γνωρίζω, το υπό συζήτηση σχέδιο προβλέπει αναλογία πληθυσμού τέσσερα προς ένα, στοιχείο σημαντικότατο κατά τη γνώμη μου, αν λάβουμε υπόψη ότι το εν εξελίξει σχέδιο του Νιχάτ Ερίμ (από το 1954 παρακαλώ!), προβλέπει αλλοίωση του πληθυσμού στην πορεία των χρόνων, ώστε η τουρκική μειονότητα να γίνει πλειοψηφία. Αν οι ενέργειες της Τουρκίας και οι διαρροές, αλλά και η επίσημη ρητορική περί προσάρτησης αποσκοπούν στον εκβιασμό, ώστε να δεχθούμε τους όρους τους όπως ειπώθηκε, ας μη μας διαφεύγει ότι έχουμε να κάνουμε με μια απρόβλεπτη χώρα, ειδικά στην παρούσα φάση της ιστορίας της.

Μα τότε, θα μπορούσε να πει κανείς, τί γίνεται με την επιδίωξη τους για τουρκοποίηση ολόκληρης της Κύπρου; Ξεχνάμε φαίνεται ότι οι τουρκοκύπριοι είναι κύπριοι πολίτες. Και τότε θα βρεθούμε με την κατεχόμενη πατρίδα μας τουρκική επαρχία και μια τουρκοκυπριακή μειονότητα μέσα στα όρια της Κυπριακής Δημοκρατίας, της μισής Κύπρου δηλαδή. Η συνέχεια είναι προβλέψιμη.

Αλήθεια! Γιατί η αναγνωρισμένη Κυπριακή Δημοκρατία, μέλος και ενίοτε προεδρεύουσα της ΕΕ, δεν εκπόνησε ένα σχέδιο ενοποίησης, παρά εμφανίζεται πάντα ως ελληνοκυπριακή κοινότητα που συζητάει επί ίσοις όροις με την τουρκοκυπριακή κοινότητα;  Πώς γίνεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μιας αναγνωρισμένης χώρας, να εμφανίζεται ταυτόχρονα ως εκπρόσωπος της μιας από τις δύο κοινότητες της ίδιας χώρας;                                                                             

Βέβαια, αυτό προυποθέτει επανατοποθέτηση του προβλήματος. Μην ξεχνάμε και τα κατοχικά στρατεύματα. Αλλά, δεν πιστεύω ότι αποτελεί ουτοπία να προσεγγίσουμε αυτή την άποψη ως εναλλακτική στρατηγική.

Εν κατακλείδι, μια χώρα υπό συνεχή εκβιασμό είναι προφανές ότι δεν μπορεί να επιτύχει 100% τους στόχους της. Ωστόσο η προσπάθεια για το μέγιστο δυνατό, δεν είναι εξωπραγματική. Φτάνει να υπάρχει προσήλωση στους στόχους και επιμονή στη διεκδίκηση τους. Οι, όποιες, υποχωρήσεις δεν συνιστούν ταυτόχρονα και προδοσία. Και, επιτέλους, πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι ακραίες τοποθετήσεις μόνο κακό μπορούν να προκαλέσουν. Ξεχνάμε ότι πριν το πραξικόπημα και την εισβολή του 1974 υπήρξε εμφύλιος δύο χρόνων που διέλυσε το εσωτερικό μέτωπο;

Ο καθένας μπορεί να έχει τις απόψεις του. Αλλά, μια νηφάλια, προσεκτική και υπεύθυνση τοποθέτηση νομίζω ότι μπορεί να αποδώσει πολύ περισσότερα. Ξεκαθαρίζω ότι δεν υπονοώ πως πρέπει να δεχθούμε όλες τις απαιτήσεις των τούρκων προκειμένου να πετύχουμε μια, οποιασδήποτε μορφής, ενοποίηση. Το Κυπριακό έχει πάρα πολλές πτυχές. Και σε τελική ανάλυση, η λύση δεν εξαρτάται μόνο από εμάς.

Αλλά, αξίζει να προσπαθήσουμε.