Πέγεια: Ένα αρχαιολογικό πάρκο «μικρογραφία» του φημισμένου της Κάτω Πάφου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η επαναφορά του τουριστικού ρεύματος με τρόπο εντυπωσιακό στην μετά πανδημία εποχή και η διαπίστωση ότι οι αρχαιολογικοί θησαυροί της Πάφου καταγράφουν τις υψηλότερες με διαφορά επισκεψιμότητες έναντι των αντίστοιχων στις άλλες επαρχίες, ωθούν τους παράγοντες της επαρχίας Πάφου να επενδύσουν ακόμη περισσότερο στην αρχαιολογική συνισταμένη. Σε αυτά τα πλαίσια, παράλληλα με τις εργασίες ενοποίησης και περαιτέρω ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων της Κάτω Πάφου, σε εξέλιξη βρίσκεται ο σχεδιασμός για την βελτίωση και προβολή ενός ακόμη χώρου που στην ουσία θα αποτελεί μια μικρογραφία του παγκοσμίου εμβέλειας Αρχαιολογικού Πάρκου Κάτω Πάφου: Πρόκειται για τον αρχαιολογικό χώρο στον Άγιο Γεώργιο Πέγειας, τον οποίο η δημοτική αρχή σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων προωθούν προς την κατεύθυνση αυτή, έστω και αν η πανδημία καθυστέρησε κατά πολύ τους σχεδιασμούς.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Αγίου Γεωργίου Πέγειας, βρίσκεται σε ένα από τους πλέον δημοφιλείς εκδρομικούς και προσκυνηματικούς χώρους της Πάφου. Σε αντίθεση ωστόσο με τον γειτονικό ναό, το αλιευτικό καταφύγιο, την περίφημη Γερόνησο και τις ψαροταβέρνες της περιοχής, ο περί ου ο λόγος Αρχαιολογικός Χώρος, παραμένει άγνωστος στην πλειοψηφία των επισκεπτών της περιοχής.

Το οδοιπορικό του PafosNet στον μαγευτικό Άγιο Γεώργιο Πέγειας και τις δυτικές ακτές του Ακάμα, αποκαλύπτει ένα σπάνιο αρχαιολογικό θησαυρό που ωστόσο δείχνει αμέσως τα σοβαρά προβλήματα προστασίας από τις καιρικές συνθήκες. Επιβεβαιώνοντας τους ανθρώπους της περιοχής, το πρώτο πράγμα που καθίσταται εμφανές μόλις περάσεις το παραδοσιακό μικρό οίκημα που λειτουργεί ως εκδοτήριο εισιτηρίων και χώρος ενημέρωσης, είναι ότι υπέροχα δάπεδα με ψηφιδωτά παραμένουν βορά στις καιρικές συνθήκες και κυρίως στην αλμύρα της θάλασσας. Αποτέλεσμα αυτού, μεγάλο μέρος των ψηφιδωτών έχει ήδη υποστεί ζημιά, αλλού έχει ξεθωριάσει, σε κάποια σημεία έφυγαν από τη θέση τους οι ψηφίδες, ενώ τα προστατευτικά σχοινιά δεν είναι δυστυχώς αποτρεπτικά για να τα υπερπηδήσουν επισκέπτες και να βολτάρουν ανενόχλητοι πάνω σε αυτά.

Θα πρέπει όσο είναι ακόμα καιρός, να τοποθετηθεί έστω και ένα πρόχειρο στέγαστρο για να τα προστατεύει από τον ήλιο και τις βροχές, αναφέρουν παράγοντες της Πέγειας. Αφού η αμμοβολή και η αλμύρα της θάλασσας δεν είναι δυνατό να αντιμετωπισθεί, ας φροντίσουμε τουλάχιστον για αυτά που είναι εύκολο και φθηνό να γίνουν.

Η κατάσταση στον Αρχαιολογικό Χώρο του Αγίου Γεωργίου Πέγειας δείχνει αμέσως ότι χρήζει παρεμβάσεων και σε επίπεδο καθημερινής φροντίδας. Οι σχίνοι στην περιοχή, αν και δείχνουν φρεσκοκλαδεμένοι και καθαρισμένοι, εντούτοις είναι προφανές ότι προκαλούν προβλήματα, αφού σε κάποια σημεία του περιφραγμένου χώρου αγκαλιάζουν αρχαιότητες ή πιέζουν περιτοιχίσματα. Η συνεχής έκθεση στα καιρικά φαινόμενα και η μη επαρκής συντήρηση, σύμφωνα με καταγγελίες, συντείνουν επίσης στο να παρατηρούνται αποκολλήσεις σοβάδων και άλλων υλικών από σημεία των τοίχων εντός του περιφραγμένου χώρου.

Λιγότερο σημαντικό για την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων στον Άγιο Γεώργιο Πέγειας, πλην όμως σημαντική οικονομική αιμορραγία και  απαράδεκτη παράλειψη προβολής, συνιστά η ελλειπής σήμανση για τον αρχαιολογικό χώρο. Η πρώτη σήμανση για την ύπαρξη αρχαιολογικού επισκέψιμου χώρου, παρουσιάζεται στον επισκέπτη μόλις μερικές εκατοντάδες μέτρα από τον Αρχαιολογικό Χώρο, την στιγμή που άλλα αξιοθέατα διαφημίζονται από την Κισσόνεργα κιόλας, επισημαίνουν οι εν λόγω παράγοντες.

 Είναι κρίμα, αναφέρουν χαρακτηριστικά, να υπάρχουν μέρες που ο Αρχαιολογικός Χώρος Πέγειας μετρά μόλις 10 ή 20 εισιτήρια εισόδου. Τέτοιος σημαντικός χώρος, να εμφανίζει έσοδα μόλις μερικών δεκάδων ευρώ, είναι αποκαρδιωτικό.

Μιλώντας στο PafosNet ο Δήμαρχος Πέγειας, Μαρίνος Λάμπρου, τόνισε ότι η δημοτική αρχή έχει καταθέσει εδώ και πολύ καιρό τους σχεδιασμούς της για την ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση του αρχαιολογικού χώρου και παρά την παγοποίηση τους την διετία της πανδημίας, θα συνεχίσει να εργάζεται προς τον σκοπό αυτό, με στόχο την κατά το δυνατό συντομότερη υλοποίηση ενός τέτοιου έργου πολιτιστικής ανάπτυξης και ανάδειξης της περιοχής. Πρόκειται για ένα χώρο που, αν και υπολείπεται προβολής και διαφήμισης σε σχέση με τους αρχαιολογικούς θησαυρούς της Κάτω Πάφου, εντούτοις δεν υπολείπεται σπουδαιότητας αρχαιολογικών ευρημάτων και εντυπωσιακών για τον επισκέπτη εικόνων, επεσήμανε. 

Εργαστήκαμε συστηματικά από την εκλογή μας κιόλας, προκειμένου η σημερινή κατάσταση να αλλάξει σύντομα, είπε, ώστε οι χιλιάδες επισκέπτες της μαγευτικής περιοχής του Αγίου Γεωργίου να μην αρκούνται στο γραφικό λιμανάκι, στην εκκλησία που δεσπόζει της περιοχής και στις ψαροταβέρνες, αλλά να έχουν πλήρη εικόνα για την αρχαιολογική σπουδαιότητα της περιοχής.

Η προστασία και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου στον Άγιο Γεώργιο ήταν πρώτιστη κίνηση με την εκλογή του νυν Δημοτικού Συμβουλίου. Αποστείλαμε αμέσως μετά την εκλογή μας σχετική επιστολή προς το Τμήμα Αρχαιοτήτων για την ανάγκη προστασίας, ανάδειξης και αξιοποίησης των αρχαιολογικών θησαυρών της συγκεκριμένης περιοχής και ήδη προ ημερών απέστειλα και νέα επιστολή για επίσπευση των διαδικασιών μετά την πανδημία.

Μεταξύ του 1952 και του 1955, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέσκαψε στην περιοχή τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές και ένα λουτρώνα, που χρονολογούνται στον 6ο αιώνα μ.Χ. Οι ανασκαφές συνεχίστηκαν την περίοδο 1992-98 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Αρχαιολογική Αποστολή του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας από το 1999. Κατά τις ανασκαφές αυτές διαφάνηκε ότι στον Άγιο Γεώργιο υπήρχε κατά τα ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανικά χρόνια ένας μεγάλος ανοχύρωτος οικισμός, ο οποίος αναπτύχθηκε ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.).

Το κέντρο του οικισμού καταλαμβάνεται από μεγάλο συγκρότημα κτηρίων που περιλαμβάνει τη μεγάλη τρίκλιτη βασιλική Α΄, η οποία φέρει προσκτίσματα στη βόρεια της πλευρά και ένα περίστωο αίθριο με ένα βαπτιστήριο στα δυτικά. Μία μικρότερη τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος είναι προσαρτημένη στη βόρεια πλευρά του βαπτιστηρίου. Στα δυτικά του συγκροτήματος υπάρχει ένα μεγάλο διώροφο κτήριο, κτισμένο στον τύπο της ελληνορωμαϊκής οικίας, το οποίο εικάζεται ότι είναι το επισκοπείο. 
Λόγω της θέσης του, στο δυτικότερο άκρο του νησιού και στο μέσο του θαλάσσιου δρόμου μεταξύ Αλεξάνδρειας και Ρόδου, ο οικισμός αυτός αποτελούσε τον πρώτο σταθμό της νηοπομπής που μετέφερε σιτάρι από την Αίγυπτο στην Κωνσταντινούπολη. Έτσι εξηγούνται πολλά από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του οικισμού, τονίζουν οι αρμόδιοι του Τμήματος Αρχαιοτήτων.