Πάφος: Ίδρυμα Πολιτισμού για συνένωση όλων των υποδομών και δράσεων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Μισό και πλέον χρόνο μετά τη θριαμβευτική αποχώρηση της Πάφου από την ευρωπαική σκηνή ως επιτυχημένη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2017, η συζήτηση στην πόλη και επαρχία επικεντρωνόταν στην επόμενη μέρα: Πόσο θα καταφέρει η Πάφος να κεφαλαιοποιήσει τα οφέλη από την επιτυχημένη πορεία της τον περασμένο χρόνο, από την δημιουργία μιας τεράστιας υποδομής και από την προσέλκυση επισκεπτών και πολιτιστικών σχημάτων ενός άλλου επιπέδου.

Πλέον, οι ενδοιασμοί και οι ενστάσεις φαίνεται να παραμερίζονται και άπαντες να επικεντρώνονται στην πρακτική δρομολόγηση θεσμικών και διαδικαστικών παρεμβάσεων που θα επιτρέψουν την μόνιμη καθιέρωση των όσων έζησε και πέτυχε η Πάφος διαρκούσης της θητείας της ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα. Το πρώτο και κύριο βήμα, εκτιμάται ότι αποτελεί η συγχώνευση του Οργανισμού για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης «Πάφος 2017» και της εταιρείας Pafos Aphrodite Festival που διαχειρίζεται το ετήσιο φεστιβάλ όπερας.

Μιλώντας πρόσφατα κατά τη δημοσιογραφική διάσκεψη στη Λευκωσία για την παρουσίαση της φετινής όπερας, ο Δήμαρχος Πάφου και πρόεδρος του Pafos Aphrodite Festival, Φαίδωνας Φαίδωνος, ανακοίνωσε ότι οι δύο φορείς συγχωνεύονται και μπαίνουν υπό τη σκεπή του νεοσύστατος Ιδρύματος Πολιτισμού Πάφου.

« Το ίδρυμα αυτό», διευκρίνισε ο κ. Φαίδωνος, « θα έχει το δικό του Διοικητικό Συμβούλιο, εντελώς ανεξάρτητο, θα αποτελείται από επτά ή εννέα μέλη, τρία από τα οποία ίσως να προέρχονται από τον Δήμο Πάφου, θα έχει όμως δικό του Καλλιτεχνικό Διευθυντή, δικό του Οικονομικό Διευθυντή και δικό του οίκημα με το οποίο θα το προικοδοτήσει ο Δήμος. Επίσης, ο Δήμος Πάφου θα του παρέχει το απαιτούμενο γραμματειακό και υποστηρικτικό προσωπικό και σταθερή χορηγία». 
Το πολιτιστικό αυτό ίδρυμα, είπε ο Δήμαρχος Πάφου, θα έχει αυτοτέλεια, ανεξαρτησία και την ίδια ώρα θα έχει τη διαχείριση όλων των υποδομών της πόλης όπως είναι το Μαρκίδειο Θέατρο, το Αττικόν Θέατρο, η Αίθουσα Παλιάς Ηλεκτρικής, το Χάνι, η Αίθουσα Εν Πλω και η Δημοτική Πινακοθήκη.
Η υλοποίηση του σχεδιασμού θα γίνει, ανέλυσε, μέσω της επιστροφής στον Δήμο Πάφου όλων των μετοχές του Οργανισμού «Πάφος 2017» που δεν κατείχε ο Δήμος, δηλαδή το 33%, μια διαδικασία διευκρίνισε, που τώρα βρίσκεται στο στάδιο της γραφειοκρατίας.
« Μετά την επιστροφή των μετοχών, θα επιχειρηθεί, ο οργανισμός Pafos Aphrodite Festival μαζί με τον οργανισμό Πάφος 2017 να συγχωνευθούν και αφού γίνουν ένα να μπουν κάτω από τη σκεπή ενός Ιδρύματος Πολιτισμού Πάφου», εξήγησε. « Με αυτό τον τρόπο θα δοθεί στο ίδρυμα η δυνατότητα να βγαίνει και εκτός δημοτικών ορίων Πάφου διότι δεν μπορείς να περιορίσεις τον πολιτισμό σε γεωγραφικά πλαίσια».

Η σύσταση και λειτουργία ενός φορέα πολιτισμού στον Δήμο Πάφου, θεωρήθηκε εξ αρχής προαπαιτούμενο για την σωστή και αποδοτική διαχείριση των πολλών πολιτιστικών υποδομών που κατάφερε να δημιουργήσει η πόλη, κυρίως λόγω της λειτουργίας της το 2017 ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Σχετική πρωτοβουλία είχε αναλάβει με την ολοκλήρωση του θεσμού της ΠΠΕ ο δημοτικός σύμβουλος Πάφου, Παναγιώτης Βορκάς, επισημαίνοντας ότι η σημασία της δημιουργίας του θεσμού αυτού αποδείχθηκε ήδη και από την φθίνουσα πορεία που ακολούθησε τα τελευταία χρόνια ο φορέας διαχείρισης της όπερας, το Pafos Aphrodite Festival Ltd.

« Η αρχική ιδέα για δημιουργία του Pafos Aphrodite Festival θεωρώ πως είχε τις απαραίτητες προοπτικές επιτυχίας», επισημαίνει ο κ. Βορκάς. « Θέλω επίσης ισχυρά να πιστεύω, πως οι αρχικές προθέσεις από τους τότε εμπλεκόμενους φορείς ήταν αγνές και στόχο είχαν όντως τη διοργάνωση πολιτιστικών γεγονότων υψηλού επιπέδου και την τοποθέτηση της Πάφου στο χάρτη των ποιοτικών πολιτιστικών εκδηλώσεων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Δυστυχώς για την προσπάθεια αλλά και την τσέπη των δημοτών χρειάστηκε να περάσουν χρόνια και συσσωρευμένες ζημιές περί των 800 χιλιάδων ευρώ για να γίνει αντιληπτό πως κάτι πήγαινε λάθος, κυρίως με την οικονομική διαχείριση του εγχειρήματος. Σε αυτό το κομμάτι θεωρώ πως αποτύχαμε παταγωδώς γιατί ενώ η προσπάθεια ξεκίνησε πάνω στη σωστή λογική, τα αμέσως επόμενα χρόνια κινήθηκε σαφώς σε λάθος βάση. Λάθος βάση γιατί η όλη προσπάθεια κατέληξε σταδιακά αλλά σταθερά στην υπέρμετρη σπατάλη, τη διασπάθιση της κρατικής χορηγίας και των λοιπών ιδιωτικών χορηγιών, στο διαμοιρασμό δωρεάν εισιτηρίων πανταχόθεν και γενικώς στην υπερβολή».

Τις προσπάθειες για τη σύσταση του Ιδρύματος Πολιτισμού Πάφου, ευνόησαν και επίσπευσαν, τονίζει ο κ. Βορκάς, και η ανάληψη του χρίσματος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης από την Πάφο, αλλά και η ουσιαστική διάλυση τα τελευταία χρόνια του μετοχικού οργανισμού της όπερας.

Είναι γνωστό ότι πλέον το μετοχικό σχήμα του οργανισμού δεν υπάρχει και οι μετοχές του Pafos Aphrodite Festival πέρασαν εξ’ ολοκλήρου στα χέρια του Δήμου Πάφου και μάλιστα τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου αποτελούν πια και το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας, επισημαίνει ο δημοτικός σύμβουλος της ΕΔΕΚ. Ως εκ τούτου, παρατηρεί, ο Δήμος Πάφου θα έπρεπε ούτως ή άλλως να προβεί σε απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις για εξυγίανση της εταιρείας και επαναπροσδιορισμό του σκοπού και της αποστολής τόσο της εταιρείας όσο και της καθαυτό διοργάνωσης.

« Είχα από την πρώτη στιγμή τονίσει την πεποίθηση μου, πως η λειτουργία της εταιρείας Pafos Aphrodite Festival χρειάζεται να τύχει προσέγγισης στα πλαίσια ενός Δημοτικού Φορέα Πολιτισμού, ιδιωτικού δικαίου αλλά υπό τον έλεγχο της δημοτικής αρχής», επεσήμανε. « Ένας τέτοιος φορέας θα έχει τον ρόλο του διαχειριστή όλων των έργων πολιτιστικής υποδομής στην πόλη μας, αλλά και του συντονιστή των διάφορων πολιτιστικών δράσεων κατά τη διάρκεια κάθε τρέχουσας χρονιάς».              

Τα έργα που αισίως και σταδιακά ολοκληρώνονται στην Πάφο αυτό τον χρόνο, κληροδοτούν στην πόλη μας έναν σημαντικό αριθμό χώρων πολιτισμού και κτιριακών πολιτιστικών υποδομών, τονίζει ο Παναγιώτης Βορκάς, επισημαίνοντας ότι όλα αυτά δημιουργούν μια τεράστια δυναμική σε σχέση με τις πολιτιστικές και πολιτισμικές δυνατότητες της πόλης μας στο μέλλον.

« Σε κάθε περίπτωση», αναφέρει ωστόσο, « υποβόσκει απειλητικά ο κίνδυνος όλες οι κτιριακές υποδομές ή τουλάχιστον οι πλείστες, που θα προκύψουν να παραμείνουν ανεκμετάλλευτες και αδρανείς. Μια δραστική προσπάθεια προς αποφυγή μιας τέτοιας εξέλιξης είναι η δημιουργία ενός Φορέα ή Ιδρύματος Πολιτισμού του Δήμου Πάφου, κάτω υπό την αιγίδα και τον έλεγχο του οποίου να τεθούν όλα τα κτίρια και οι υποδομές. Η δημιουργία του φορέα αυτού θα διευκόλυνε την άσκηση του απαραίτητου ελέγχου και τη διαχείριση σε όλους τους χώρους πολιτισμού. Επιπλέον, σε επίπεδο ενορχηστρωτή, ο φορέας θα οργάνωνε και τις διάφορες δράσεις και πρωτοβουλίες έτσι ώστε να υπάρχει λογική διασπορά εκδηλώσεων καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου και σε ολόκληρη την επικράτεια της δημαρχούμενης περιοχής του Δήμου Πάφου, γιατί όχι και ολόκληρης της επαρχίας».

Η γεωγραφική διασπορά στους διάφορους διαθέσιμους χώρους πολιτιστικών εκδηλώσεων και κατά τη διάρκεια κάθε τρέχουσας χρονιάς, επισημαίνει ο Παναγιώτης Βορκάς, θα δημιουργούσε προϋποθέσεις και προοπτικές για την ομαλή και αποδοτική λειτουργία όλων των υποδομών. Επίσης, η χρονική διασπορά θα επέτρεπε ισορροπίες έτσι ώστε δράσεις και δρώμενα να διενεργούνται με λογική συνέχεια και προσθετική αξία για την πολιτιστική εικόνα της Πάφου και όχι αποσπασματικά.

« Ένας τέτοιος φορέας πολιτισμού θα μπορούσε αποτελεσματικά και με την αναγκαία ευελιξία να συνεργάζεται και με τον ιδιωτικό τομέα και άλλους φορείς πολιτισμού εντός και εκτός Κύπρου για τη διοργάνωση πολιτιστικών παραγωγών και εκδηλώσεων στην πόλη μας».     

Επικεντρώνοντας στο Χάνι του Ιμπραήμ, ο κ. Βορκάς τονίζει ότι το ανακαινισθέν αυτό ιστορικό συγκρότημα της πόλης θα πρέπει να αποτελέσει ένα στολίδι για το ιστορικό κέντρο της Πάφου.

« Ένας ιστορικός τόπος για την πόλη αναβιώνει πλέον», αναφέρει. « Η προσδοκία είναι πως το Χάνι θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης που θα προσελκύσει κόσμο και θα τονώσει την ευρύτερη περιοχή και αγορά του κέντρου. Οι χρήσεις έχουν ήδη αποφασιστεί και κατά κύριο λόγο αφορούν εργαστήρια παραδοσιακών επαγγελμάτων που τείνουν να εκλείψουν αλλά και κάποιες πιο εμπορικές χρήσεις.

Χρειάζεται προσοχή από τους επιχειρηματίες που καλούνται με σαφήνεια και εμπεριστατωμένα να υπολογίσουν κόστος και λοιπά δεδομένα έτσι ώστε η οποιαδήποτε επένδυση γίνει από πλευράς τους να είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου, προειδοποιεί ο κ. Βορκάς. Θα ήταν πραγματικά κρίμα, σ’ έναν χώρο που προσδοκούμε πως θα λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή, τονίζει, να δραστηριοποιηθούν καταστήματα που θα αποδειχθούν μη βιώσιμα και θα οδηγηθούν στο κλείσιμο.

« Κάτι τέτοιο θα υποβάθμιζε τόσο το έργο καθαυτό αλλά και την προσπάθεια τόνωσης της περιοχής γενικότερα. Για αυτό τον λόγο χρειάζεται προσοχή από τους ενδιαφερόμενους ενοικιαστές και αυτοσυγκράτηση από πλευράς της δημοτικής αρχής για τα οικονομικά οφέλη που αναμένεται ο Δήμος να αποκομίσει από την εκμετάλλευση του χώρου».                                            

Μείζον θέμα για την Πάφο είναι η μέθοδος που θα οριστικοποιηθεί ως συνέχεια του Πάφος 2017, επισημαίνει ο Παναγιώτης Βορκάς.

«Η ανάγκη, που έχει πια γίνει επιτακτική, είναι να υπάρξει επόμενη μέρα. Είναι χιλιοειπωμένο, αλλά πραγματικότητα πως το στοίχημα δεν ήταν μόνο η ανάληψη του χρίσματος ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2017, αλλά κυρίως το 2018 και εντεύθεν. Έχουμε όμως περάσει ήδη το κρίσιμο χρονικό σημείο όπου θα έπρεπε να προχωρήσουμε από την επισήμανση στην πράξη και κατ’ επέκταση στην υλοποίηση των όποιων σχεδιασμών.

Οφείλω να πω πως μετά από πολλές επισημάνσεις σε επίπεδο Δημοτικού Συμβουλίου έχει εντοπισθεί και καταγραφεί η ανάγκη για έναρξη του διαλόγου, κάτι που αναμένεται να προχωρήσει το αμέσως επόμενο διάστημα. Χρειάζεται όμως να προχωρήσουμε προσεκτικά αλλά ταυτόχρονα τάχιστα καθώς αν χαθεί η δυναμική, που κατά γενική ομολογία δημιουργήθηκε κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, τότε η προσπάθεια θα ξεκινά και πάλι από μηδενική βάση».

Το θέμα των υποδομών και της περαιτέρω ανάπτυξης των πολιτιστικών δράσεων στην πόλη, με βάση την παρακαταθήκη που αφήνει ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, αποτελούσε και αναπόσπαστο κομμάτι της αρχικής πρότασης που οδήγησε στην επιτυχή ανάληψη του χρίσματος, καταλήγει. Ως εκ τούτου αυτό που ξεκάθαρα καλούμαστε να πράξουμε είναι να εφαρμόσουμε και να τηρήσουμε τα ήδη υποσχεθέντα.

« Αν παρ’ ελπίδα ακολουθήσουμε ατραπούς τότε τους μόνους που θα ξεγελάσουμε και αδικήσουμε θα είναι τους εαυτούς μας και την πόλη μας και όχι την τότε επιτροπή αξιολόγησης».