Πάφος: Έργα στους δρόμους, έργα και για την πολιτιστική της αναγέννηση

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Μπορεί αυτό που κυρίως είναι εμφανές στους πολίτες της Πάφου να είναι το μεγάλων διαστάσεων πρόγραμμα αναπλάσεων και εξωραισμών χώρων σε όλη την δημαρχούμενη περιοχή, παράλληλα όμως σε εξέλιξη είναι και ένα πρόγραμμα ανάδειξης και επαναφοράς στο προσκήνιο της λαμπρής Ιστορίας της μέσα στους αιώνες.

Δύο μεγάλα έργα υπηρετούν τον μεγάλο αυτό στόχο σε επίπεδο κουλτούρας: Το ένα εξ αυτών αφορά στη δημιουργία του Κέντρου Ιστορικής Τεκμηρίωσης και το δεύτερο στην ολοκλήρωση της συγγραφής και την έκδοση των βιβλίων για τους επιφανείς πάφιους.

Το Κέντρο Ιστορικής Τεκμηρίωσης Πάφου, το οποίο θα στεγάζεται στο κτίριο του πρώην κεντρικού Αστυνομικού Σταθμού, έχει πλέον μπει για τα καλά στο δρόμο της υλοποίησης. Ενδεικτικό για αυτό είναι το γεγονός ότι ήδη ο Δήμος Πάφου απηύθυνε με ανακοίνωση του παράκληση προς όλους τους κατόχους αντικειμένων που σχετίζονται με την ιστορία και την παράδοση της πόλης να τα θέσουν στη διάθεση της επιστημονικής ομάδας η οποία εκπονεί τη μουσειολογική μελέτη προκειμένου να τύχουν αξιοποίησης για την ετοιμασία της μελέτης και αξιολόγησης για συμπερίληψη στα εκθέματα του Κέντρου.

Η παραλαβή και διαχείριση από την ομάδα των αντικειμένων, θα γίνει υπό όρους και συνθήκες που θα διασφαλίζουν την προστασία και ακεραιότητά τους.

« Τα αντικείμενα ή οι συλλογές που θα δωρηθούν στον Δήμο», διευκρινίζει η ανακοίνωση, « θα φέρουν συνοδευτικές πινακίδες στις οποίες θα μνημονεύονται οι δωρητές τους. Σε περίπτωση που κάτοχοι αντικειμένων επιθυμούν να τα δανείσουν για συγκεκριμένη περίοδο, θα μπορούν να τα παραχωρήσουν με το καθεστώς του μακροχρόνιου δανεισμού. Και σε αυτή την περίπτωση, θα αναγράφεται στη συνοδευτική πινακίδα το όνομα του δανειστή».

Σύμφωνα με τον ενδεικτικό κατάλογο αντικειμένων που κοινοποίησε ο Δήμος Πάφου, στο υπό δημιουργία Κέντρο Ιστορικής Τεκμηρίωσης μπορούν να δοθούν έγγραφα τεκμήρια, όπως απολυτήρια από εκπαιδευτήρια, αλληλογραφία με σημαντικές προσωπικότητες, υλικό που σχετίζεται με σημαντικά γεγονότα, όπως λ.χ. τον απελευθερωτικό αγώνα, τις διακοινοτικές ταραχές, το πραξικόπημα, την τουρκική εισβολή, φωτογραφικό υλικό που σχετίζεται με γεγονότα και εκδηλώσεις, προσωπικότητες και δραστηριότητες από ένα ευρύ φάσμα, που αφορά γεγονότα – σταθμούς στην ιστορία της Πάφου.

Οι εργασίες κατασκευής του νέου χώρου ιστορίας και πολιτισμού της πόλης θα αρχίσουν με εντατικό ρυθμό σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού η εκπόνηση της σχετικής μελέτης υλοποιείται ήδη.

Ο Δήμαρχος Πάφου, Φαίδωνας Φαίδωνος, χαρακτήρισε το έργο ως μοναδικό για τα δεδομένα της Κύπρου και ιδιαίτερα σημαντικό για την πόλη, αφού μέσα από τη χρήση των σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών, με τρισδιάστατες απεικονίσεις και augmented reality, θα παρουσιάζεται η ιστορική διαδρομή και η εξέλιξη της πόλης από το 300 π.Χ μέχρι και το τέλος του 20ου αιώνα, ενώ θα στον χώρο θα συμπεριληφθούν και φυσικά αντικείμενα.    

Σε πολύ προχωρημένο στάδιο είναι επίσης και το τεράστιων διαστάσεων ερευνητικό πρόγραμμα για τους επιφανείς πάφιους των δύο τελευταίων αιώνων, που ανέλαβαν από κοινού Δήμος Πάφου και Πανεπιστήμιο Νεάπολις Πάφος από το 2017, η συμφωνία για το οποίο υπεγράφη τότε από τον Δήμαρχο, Φαίδωνα Φαίδωνας και τον ιδρυτή του Νεάπολις, μακαριστό Μιχαλάκη Λεπτό.

Ο υπεύθυνος του προγράμματος, καθηγητής του Νεάπολις Γιώργος Γεωργής, επισήμανε ότι στα χρόνια που ακολούθησαν την υπογραφή των σχετικών πρωτοκόλλων εκπόνησης του έργου, έχει συγκεντρωθεί ένας τεράστιος όγκος υλικού.

« Όσον αφορά στην μελέτη για τους επιφανείς πολίτες της Πάφου», τόνισε, « ήδη η αρμόδια επιτροπή που έχει συσταθεί για τον σκοπό αυτό κατέληξε στον κατάλογο για όσους θα περιληφθούν στην έκδοση. Πρέπει να γνωρίζετε, ότι ένας τεράστιος αριθμός επιφανών ανθρώπων τέθηκε υπό μελέτη, που συνολικά προσέγγιζε τους 500. Έπειτα από εντατικές μελέτες και διαβαθμίσεις, καταλήξαμε σε ένα τελικό αριθμό 25-30 ανθρώπων, οι οποίοι θα περιληφθούν στον τόμο που θα εκδοθεί».

Το ερευνητικό έργο για την κατάληξη στους επιφανέστερους των παφίων πολιτών διαχρονικά, ήταν πολύ δύσκολο, τονίζει ο υπεύθυνος του προγράμματος.

« Οι άνθρωποι του Πανεπιστημίου Νεάπολις που το ανέλαβαν, έψαξαν σε εφημερίδες, περιοδικά και άλλα αρχεία παρελθόντων ετών. Μετά τη συγκέντρωση του, το υλικό αυτό ταξινομήθηκε πλέον κατά προσωπικότητα και στη συνέχεια, δόθηκε σε αυτούς που ανέλαβαν να γράψουν τη βιογραφία κάθε μιας προσωπικότητας. Πρόκειται για άτομα που γνωρίζουν την ιστορία της Πάφου, τους δόθηκε το υλικό που συγκεντρώσαμε και μετά την συγγραφή, γίνεται από πλευράς μας μια επιμέλεια ώστε να υπάρχει η αναγκαία ομοιομορφία της μελέτης: Στις παραπομπές, στον τρόπο παρουσίασης, κλπ».

Ο καθηγητής Γεωργής τονίζει ότι στην πορεία της μελέτης αυτής, υπήρξαν πολλές περιπτώσεις που ο ίδιος και οι συνεργάτες του εξεπλάγησαν από το τι ανακάλυπταν:

«Εκπλήττει κυρίως το μέγεθος της προσφοράς των ανθρώπων αυτών. Υπάρχουν προσωπικότητες της Πάφου που είναι όχι μόνο παγκύπριας, αλλά και πανελλήνιας εμβέλειας. Μορφές όπως ο Λοίζος Φιλίππου και ο Χριστόδουλος Γαλατόπουλος, είναι μοναδικές. Δεν υπάρχουν αναλογικά παρόμοιας σημασίας και αξίας προσωπικότητες πλέον.

Ο Λοίζος Φιλίππου, πχ, είναι αυτός που καθιστά την Πάφο πολιτιστική και πνευματική πρωτεύουσα της Κύπρου. Πέραν από την κοινωνική και πολιτιστική του δράση στην ίδια την πόλη του, μόνο και μόνο η έκδοση του περιοδικού «Πάφος», με την πανελλήνια εμβέλεια και τη συνεργασία διαπρεπών ελλήνων λογίων με αυτό, όπως ο Κωστής Παλαμάς, είναι ενδεικτικό. Το περιοδικό αυτό, δηλαδή, αποτελεί επί της ουσίας το αντίβαρο των κυπριακών γραμμάτων που εκπορεύονται από τη Λευκωσία».

Ο Γαλατόπουλος αντιστοίχως, τονίζει ο κ. Γεωργής, αποδεικνύεται και μέσα από τη μελέτη ως η κορυφαία παρουσία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης παγκυπρίως.

«Παρακολουθούμε όλη την πορεία του, από την κομμουνιστική αριστερά προς την εθνικιστική στάση, με την έννοια της εποχής εκείνης που ήταν αυτή του αφοσιωμένου στην Ελληνική Ιδέα άντρα.

Μόνο και μόνο η καθιέρωση στην Πάφο από μέρους του των Παλαμικών Γιορτών, που κατέστησαν πανελλήνια πρωτοτυπία, αρκεί να καταδείξει το μέγεθος του και την σημασία της δράσης του για την Πάφο

Προσωπικά εμένα, αυτό που περισσότερο από κάθε τι άλλο με εντυπωσίασε στην πορεία της προσπάθειας αυτής που είναι σε εξέλιξη, είναι η βιογραφία του Γαλατόπουλου. Αποδεικνύεται ένας κορυφαίος πνευματικός άνθρωπος, ένας κορυφαίος πολιτικός και κορυφαίος παράγοντας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και ελπίζω να μην μείνει ως ένα από τα ονόματα της μελέτης μας αυτής, αλλά κάποτε να δημιουργηθεί και μια μονογραφία του, πρόκειται για μια εξαιρετική μορφή».

Από την Πάφο επίσης, αναφέρει, ξεκινά μια γυναίκα που μπορεί να χαρακτηρισθεί και ως η «δασκάλα του γένους»: Η Περσεφόνη Παπαδοπούλου. Πρόκειται για κορυφαία γυναίκα των γραμμάτων, τονίζει, που ξεκίνησε από την Πάφο, δίδαξε στην Αμμόχωστο και τη Λευκωσία και κατέληξε να είναι διευθύντρια των Αρσακείων της Πάτρας, που διορίζονται από την Ελληνική Κυβέρνηση.