Πάφος: Ανακόπτεται πλέον η διάβρωση-γίγας των ακτών της

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η ολοκλήρωση τα τελευταία χρόνια ενός μεγάλου μέρους του γιγάντιου σχεδιασμού «θωράκισης» των ακτών της Πάφου με έργα προστασίας, δεν είναι άσχετη με τα ανησυχητικά μηνύματα που εξάγονταν πολλά χρόνια από τις επιστημονικές μελέτες για τα επίπεδα της διάβρωσης των ακτών συγκεκριμένων περιοχών και κυρίως των Δήμων Γεροσκήπου και Πόλης Χρυσοχούς. Δεκάδες κυματοθραύστες και συναφή έργα ακτοπροστασίας έχουν ολοκληρωθεί πρόσφατα για αλλαγή της ανησυχητικής αυτής κατάστασης, ενώ οι προσπάθειες συνεχίζονται ακόμη και με συνέργειες γειτονικών αρχών, όπως συμβαίνει στην περίπτωση των Δήμων Πάφου και Γεροσκήπου.

Τα πρώτα μηνύματα για την αλλαγή στάσης όλων των φορέων απέναντι στο σημαντικό πρόβλημα διάβρωσης των ακτών της Γεροσκήπου, ήλθαν πριν λίγα χρόνια δια των ξενοδόχων της περιοχής. Οι ξενοδόχοι της παραλιακής έκτασης του Δήμου Γεροσκήπου άναψαν τότε το πράσινο φως στη δημοτική αρχή για να προχωρήσει στην εκπόνηση μελέτης του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου για επέκταση του έργου της κατασκευής κυματοθραυστών στην παραλία του Δήμου ώστε να καλύπτει και τα 10 ξενοδοχεία της δημαρχούμενης περιοχής. Οι ξενοδόχοι της Γεροσκήπου ενημέρωσαν για την πρόθεση τους να συνεισφέρουν και οι ίδιοι στην εκπόνηση της νέας μελέτης που θα καλύπτει και τις ξενοδοχειακές τους μονάδες, γεγονός που δρομολόγησε τις εξελίξεις των επόμενων χρόνων.

Οι εκπρόσωποι του Πολυτεχνείου, με επικεφαλής τον καθηγητή Μουζούρη, επισκέφθηκαν τη Γεροσκήπου, προκειμένου να δουν επί τόπου την έκταση του προβλήματος και να έχουν επαφές με τους αρμόδιους φορείς για την ετοιμασία της μελέτης τους.

Ο Δήμαρχος Μιχάλης Παυλίδης ενημέρωσε στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε τότε τους ξενοδόχους για την πρόθεση της δημοτικής αρχής να εκπονηθεί μελέτη για κατασκευή κυματοθραυστών και μπροστά από τα ξενοδοχεία του παραλιακού μετώπου του Δήμου. Τόνισε ωστόσο ότι για τη μελέτη αυτή οι ξενοδόχοι θα πρέπει να συνειφέρουν και οι ίδιοι, αφού τα οικονομικά του Δήμου δεν επιτρέπουν την εξ ολοκλήρου ανάληψη του κόστους εκπόνησης της.

Η εξέλιξη με την οριστική συμφωνία των ξενοδόχων στο να συνεισφέρουν για το σκοπό αυτό, ακολουθεί την προειδοποίηση των ειδικών ότι η διάβρωση μπροστά από κάποια ξενοδοχεία έχει φτάσει τα 14 μέτρα και ήδη αποτελεί εν δυνάμει απειλή για τις μονάδες. Επιπρόσθετα όμως, οι ξενοδόχοι εμφανίστηκαν αυτή τη φορά θετικοί στην εκπόνηση της μελέτης για το έργο αυτό, αφού οι πολλοί ρώσοι τουρίστες στην περιοχή, θεωρούν την δημιουργία αμμώδους παραλίας ως πρώτιστης προυπόθεσης για να ξανάρθουν για διακοπές. Επομένως, το σχετικά μικρό κόστος της εκπόνησης της μελέτης για κατασκευή κυματοθραυστών μπροστά από τα 10 ξενοδοχεία της Γεροσκήπου, δεν ήταν σημαντικό κώλυμα σε σχέση με τα τεράστια οφέλη που θα έχουν στο εξής και οι ίδιοι.

Οι θετικές αυτές εξελίξεις με την εμπλοκή πλέον και των επιχειρηματιών που έχουν άμεση σχέση και συνεπώς και οικονομικό όφελος από την κατάσταση των παραλιών, ακολουθούν την πολύχρονη προσπάθεια δύο τουλάχιστον δημοτικών αρχών της επαρχίας Πάφου για αντιμετώπιση του σημαντικού αυτού προβλήματος. Πρόκειται για τους Δήμους Γεροσκήπου και Πόλης Χρυσοχούς, στους οποίους η έκταση και η σοβαρότητα του προβλήματος της διάβρωσης ήταν τόσο έντονα, που καταγράφηκαν και σημεία στα οποία η θάλασσα «έφαγε» 70 μέτρα γης!

Από το 1985 μέχρι σήμερα, συνολική έκταση από 20 έως 40 μέτρα ακτής, έχουν εξαφανισθεί στο παραλιακό μέτωπο του Δήμου Γεροσκήπου συνεπεία της διάβρωσης, ενώ το πρόβλημα είναι ακόμη σημαντικότερο στην Πόλη Χρυσοχούς, όπου καταγράφονται σημεία διάβρωσης που φτάνουν και τα 70 μέτρα.

Το σημαντικό αυτό στοιχείο, που «μεταφράζεται» σε ένα περίπου μέτρο γης ανά έτος, βάσει επιστημονικής έρευνας του Τμήματος Θαλασσίων Ερευνών, έχει αποτελέσει την αφετηρία για την εντατικοποίηση τα τελευταία λίγα χρόνια του μεγαλόπνοου προγράμματος θωράκισης των ακτών και κατασκευής κυματοθραυστών στις ακτές των Δήμων Γεροσκήπου και Πόλης.

Ο Δήμαρχος Γεροσκήπου Μιχάλης Παυλίδης, ανέφερε ότι το έργο των 12 συνολικά κυματοθραυστών στην θάλασσα της Γεροσκήπου είναι στο τραπέζι ήδη από το 2009 και σήμερα η δημοτική αρχή έχει προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό την υλοποίηση του στον θαλάσσιο χώρο που εκτείνεται ανατολικά των ξενοδοχειακών του μονάδων.

«Η νέα τεχνολογία στην ακτομηχανική», τονίζει, « προνοεί την κατασκευή κυματοθραυστών κάτω από τη στάθμη του νερού ώστε να μην προκαλούν συν τοις άλλοις και οπτική ρύπανση. Η μελέτη που ετοίμασε το Πολυτεχνείο για τον Δήμο μας, είμαστε βέβαιοι ότι απαντά ουσιαστικά με τα νεώτερα δεδομένα στα προβλήματα αυτά».                                    

Η διάβρωση που παρατηρείται στην παραλιακή περιοχή του Δήμου Πόλης, αλλά και των κοινοτήτων του κόλπου Χρυσοχούς, σε κάποιες περιπτώσεις έχει ξεπεράσει και τα 70 μέτρα, αποκαλύπτει μιλώντας στο PafosNet ο τέως Δήμαρχος Πόλης και πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Παραλιών Κύπρου την περίοδο έναρξης των έργων εκτοπροστασίας, Άγγελος Οδυσσέως.

Ο κ. Οδυσσέως επισημαίνει ότι λόγω των έντονων φαινομένων στην περιοχή της Πόλης, η δημοτική αρχή υλοποίησε σχετική μελέτη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου η οποία προνοούσε την θωράκιση τμήματος της παραλίας και την κατασκευή δεκατεσσάρων ίσαλων κυμματοθραυστών μπροστά από την Δημοτική ακτή του Δήμου μέχρι τον κατασκηνωτικό χώρο, με προτεραιότητα την κατασκευή τεσσάρων από αυτούς μπροστά από την Δημοτική Ακτή.

« Το έργο υλοποιήθηκε με συνεισφορά 50% από τον Δήμο Πόλεως και 50% από το κράτος με σύνολο δαπάνης της πρώτης φάσης 3,5 εκατομμύρια ευρώ», ανέφερε. « Στο διάστημα από την ολοκλήρωση του έργου, τα αποτελέσματα ήταν θεαματικά, υπήρξε σημαντική βελτίωση της παραλίας. Ενώ προηγουμένως η συγκεκριμένη παραλία συγκέντρωνε μερικές δεκάδες λουσμένους, μετά την εκτέλεση των έργων κατέστη μία από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες, συγκεντρώνοντας σε καθημερινή βάση εκατοντάδες λουόμενους, τα δε Σαββατοκύριακα ξεπερνούσαν κατά πολύ τους αριθμούς αυτούς, γεγονός που είχε πολύ ευεργετικά αποτελέσματα στον τομέα της οικονομικής και ιδιαίτερα της τουριστικής ανάπτυξης με τον εμπλουτισμό του τουριστικού μας προϊόντος».

Προειδοποιεί ωστόσο ότι λόγω της συνεχιζόμενης διάβρωσης σε πολλές περιοχές είναι υπαρκτός ο κίνδυνος  καταστροφής σημαντικής υποδομής που δημιουργείται επί της ακτογραμμής όπως και στην περίπτωση του κόλπου Χρυσοχούς. 

« Υπήρχε ο ισχυρισμός ότι δήθεν η διάβρωση έχει σταθεροποιηθεί, ενώ η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική και αυτό καταδεικνύουν και οι μετρήσεις που έγιναν από το 1973 μέχρι το 2002», τονίζει ο Δήμαρχος Πόλης. «Με βάση τα στοιχεία από τον κλάδο Ακτομηχανικής του Τμήματος Δημοσίων ΄Εργων, σε ακτίνα δυόμισι χιλιομέτρων που είναι οι δύο Δημοτικές μας ακτές υπάρχει διάβρωση που κυμαίνεται από 30 μέχρι και 70 μέτρα.

Ενδεικτικό του όλου προβλήματος της διάβρωσης αποτελεί το πολυβολείο της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή του Κατασκηνωτικού χώρου, το οποίο όταν κατασκευάστηκε ήταν σε μια απόσταση 70-80 μέτρα από την ακτή και τώρα βρίσκεται μέσα στη θάλασσα».                                  

H ακτογραμμή της επαρχίας Πάφου, σε μια έκταση 20 και πλέον χιλιομέτρων, από τα δημοτικά όρια Γεροσκήπου μέχρι την Πέγεια και τον Κόλπο των Κοραλλίων, αποτελεί παράλληλα το πεδίο ενός μεγαλόπνοου σχεδιασμού που βρίσκεται σε εξέλιξη, ώστε η ακτογραμμή της χαμηλής Πάφου να αποτελέσει το «δυνατό χαρτί» της παφίτικης οικονομίας με την «εκτόξευση» των αφίξεων τουριστών την τελευταία τριετία.

Πρώτο μέλημα των τοπικών φορέων, η εξάλειψη κάθε πιθανότητας επαναφοράς του μείζονος ζητήματος της ελλιπούς ασφάλειας των παραλιών. Σε αυτά τα πλαίσια, υλοποιήθηκε η μελέτη προστασίας και βελτίωσης της ακτής του βορειοδυτικού παραλιακού μετώπου που είχε εκπονηθεί από ιδιωτικό οίκο κατ’ ανάθεση του Τμήματος Δημοσίων Έργων.

Αντικείμενο του masterplan ήταν η προτεινόμενη λύση για την περιοχή που εμπίπτει στα διοικητικά όρια του Δήμου Πάφου. Οι μελετητές πρότειναν ως μέτρο προσαρμογής παντρέματος του φυσικού περιβάλλοντος με τα τεχνικά έργα, την κατασκευή νέων έργων μέσα στην θάλασσα και οι παράλληλοι κυματοθραύστες να έχουν σχήματα που να προσομοιάζουν το περιβάλλον και να τους δοθούν σχήματα με φυσικό τρόπο.

Το ρυθμιστικό σχέδιο για τον Δήμο Πάφου προνοεί κατασκευή παράλληλων κυματοθραυστών στην δημοτική πλαζ, μέτρα προστασίας των λουομένων στην περιοχή βόρεια των Τάφων των Βασιλέων καθώς και μικρές επεμβάσεις σε άλλες περιοχές.

Το masterplan καθορίζει το σχέδιο την πολιτική για την προστασία των ακτών, ενθαρρύνοντας ωστόσο την δημιουργία του παραλιακού πεζόδρομου κατά μήκος όλης της περιοχής από την Πάφο μέχρι τον Άγιο Γεώργιο της Πέγειας, τη δημιουργία προσβάσεων όπου μπορεί ο επισκέπτης να απολαύσει την παραλία, και  την προβολή των παραλιών της Πάφου οι οποίες όπως είπε είναι μοναδικές ιδίως στο βόρειο μέτωπο της Πάφου.                                         

Η πρώτη στην ιστορία των τοπικών αρχών κοινή συνεδρία των Δήμων Πάφου και Γεροσκήπου, που πραγματοποιήθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2017 σε μια προσπάθεια να δρομολογηθούν κοινά έργα και κοινοί σχεδιασμοί, είναι έκτοτε σε εξέλιξη προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της προώθησης κοινών βελτιωτικών και αναπτυξιακών δράσεων σε δύο αρχές που πλέον δεν είναι απλώς γειτονικές, αλλά επί της ουσίας ενωμένες χωροταξικά.

Ενδεικτικό της αποφασιστικότητας των δύο δημοτικών αρχών στην κατεύθυνση αυτή, είναι το κλίμα που επικράτησε κατά την πρώτη αυτή κοινή συνεδρία για το θέμα της κατασκευής των κυματοθραυστών που θα εκτείνονται από την παραλία της Γεροσκήπου μέχρι τα Δημοτικά Μπάνια Κάτω Πάφου. Η έναρξη της συνεργασίας των δύο Δήμων με το θέμα των κυματοθραυστών, θα αποτελέσει την απαρχή μιας στενής και συγκεκριμένης συνεργασίας τους σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος και οφέλους, αφού όπως επεσήμαναν οι δύο Δήμοι συνυπάρχουν ουσιαστικά στο ίδιο αστικό περιβάλλον.

Η δημιουργία κυματοθραυστών στην έκταση από τα δυτικά δημοτικά όρια Γεροσκήπου μέχρι το ύψος των Δημοτικών Μπάνιων Κάτω Πάφου, αποτελεί στην ουσία την επόμενη φάση των έργων ακτοπροστασίας που ήδη υλοποιεί από το περασμένο καλοκαίρι ο Δήμος Γεροσκήπου στην ανατολική έκταση του.

Ο Δήμαρχος Γεροσκήπου Μιχάλης Παυλίδης δήλωσε στο PafosNet ότι η φάση αυτή της κατασκευής κυματοθραυστών, θα χρηματοδοτηθεί από κοινού από τους Δήμους Πάφου και Γεροσκήπου και επεσήμανε ότι τα πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα που καταγράφονται από την κατασκευή των έξι πρώτων κυματοθραυστών στο ανατολικό παραλιακό μέτωπο της Γεροσκήπου, δημιουργούν την αισιοδοξία ότι και οι άλλοι κυματοθραύστες θα λειτουργήσουν το ίδιο ευεργετικά για την ποιότητα και την ασφάλεια των παραλιών στη δυτική περιοχή του Δήμου.