Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη σημερινή κοινωνία

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Του Φίλιππου Φιλίππου

Αναπληρωτή Προέδρου Επαρχιακής Επιτροπής ΕΔΕΚ Πάφου

Επικεφαλής Γραφείου Τοπικής Αυτοδιοίκησης ΕΔΕΚ Πάφου

Διανύοντας μια περίοδο πολυεπίπεδης κρίσης, όπως η σημερινή, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση διαδραματίζει και πρέπει να διαδραματίσει ένα κομβικό ρόλο στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής και στη δημιουργία συνθηκών βιώσιμης ανάπτυξης, σε τοπικό πάντα επίπεδο, με τις πολιτικές που οραματίζεται και εκτελεί, τις παρεμβάσεις που σχεδιάζει και υλοποιεί και τις εξουσίες που κατέχει και ασκεί.

Ταυτόχρονα, διαφαίνεται δυστυχώς,  – περισσότερο έντονα το τελευταίο διάστημα – μια τάση στοχοποίησης και απαξίωσης του θεσμού και των δομών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – και περισσότερο των αιρετών που την υπηρετούν - από την κυβέρνηση, η οποία επιχειρεί να την παρουσιάσει στο λαό ως το σάπιο μήλο της ευρύτερης διοίκησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και ως συνιστώσα της υπάρχουσας οικονομικής κρίσης, αγνοώντας επιλεκτικά τη σημαντική συμβολή των Τοπικών Αρχών στη προσπάθεια της Πατρίδας μας για δημοσιονομική προσαρμογή και ανάπτυξη.

Εν μέσω λοιπόν μιας περιόδου όπου καλλιεργείται σε κεντρικό επίπεδο ένα κλίμα αμφισβήτησης του έργου και του ρόλου της, η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να μην επιτρέψει τη λειτουργική ισοπέδωση και τη θεσμική καταρράκωσή της. Αντίθετα, επιβάλλεται να αναδιατάξει τις δυνάμεις της, να βρει τον δρόμο της, δίπλα στους πολίτες και στα πολύ μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας πολιτικές που θα συμβάλλουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση και στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών, στην προστασία και την ανάδειξη του πλούσιου πολιτισμού και περιβάλλοντος, στη δημιουργία προϋποθέσεων οικονομικής, κοινωνικής και χωροταξικής ανάπτυξης και ουσιαστική στήριξη της απασχόλησης, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο.

Βεβαίως, δεν μπορεί να αγνοηθεί ότι οι περικοπές που έχουν γίνει σε οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους τα τελευταία χρόνια, δημιουργούν πρωτόγνωρες συνθήκες και σοβαρά προβλήματα στην λειτουργία των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ταυτόχρονα όμως, δημιουργούν και την ανάγκη στροφής σ’ ένα διαφορετικό μοντέλο διοίκησης και λειτουργίας των Δήμων σε σχέση με αυτό που επικρατούσε μέχρι σήμερα. Ο περιορισμός της σπατάλης, ο εξορθολογισμός των δαπανών, η ανασυγκρότηση των δημοτικών υπηρεσιών, η αξιοποίηση ευρωπαϊκών και εθνικών χρηματοδοτικών προγραμμάτων, η συνεργασία με τοπικούς φορείς και τον ιδιωτικό τομέα, οι συμπράξεις με το εθελοντικό κίνημα για κοινωνικές και περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, οι διαδημοτικές συνεργασίες, η επένδυση στην τοπική ανάπτυξη (τουρισμός, πολιτισμός, τοπικά προϊόντα κ.α.) είναι μερικοί μόνο από τους τομείς, στους οποίους οι Τοπικές Αρχές πρέπει να επικεντρωθούν, ώστε να μπορέσουν να ανταποκριθούν με επάρκεια στις ανάγκες των σημερινών πολύ δύσκολων συνθηκών.

Κυρίαρχο ωστόσο μέλημα και βασική προτεραιότητα όλων των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιαίτερα την σημερινή περίοδο, οφείλει να αποτελεί η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, μέσω της υποστήριξης των ατόμων και των ομάδων του πληθυσμού που πλήττονται από την οικονομική κρίση. Είναι οι δράσεις αυτές που κρατούν την κοινωνία όρθια και, κατά συνέπεια, δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να σταματήσουν.

Γίνεται λοιπόν σαφές ότι υπό τις σημερινές συνθήκες κρίσης, η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί το τελευταίο προπύργιο για την κοινωνική συνοχή και ανάπτυξη με πρωτοβουλίες και παρεμβάσεις υπέρ των πολιτών, σε μια κοινωνία που δοκιμάζεται. Αν ωστόσο η ίδια η Πολιτεία δεν αντιληφθεί τη μεγάλη σημασία να στηριχθεί ουσιαστικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση με νέα σύγχρονα οικονομικά εργαλεία, με ισχυροποίηση του θεσμικού και κοινωνικού της ρόλου και με περιορισμό της γραφειοκρατίας, τότε όσες πρωτοβουλίες και αν αναληφθούν για την ανασυγκρότηση του θεσμού θα αποτελούν απλά ημίμετρα.

Τεράστια ωστόσο είναι και η ευθύνη του καταταλαιπωρημένου, απογοητευμένου, απλού  πολίτη, ο οποίος  θα πρέπει, επιτέλους, να αντιληφθεί και να κατανοήσει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι και παραμένει η δική του φωνή, η φωνή του Πολίτη. Ως εκ τούτου,  θα πρέπει να κατανοήσει ότι ο θεσμός αυτός είναι ένα ζωντανό και δημιουργικό κύτταρο συμμετοχής, πρωτοβουλιών και δράσεων των τοπικών κοινωνιών, όπως επίσης ένα κέντρο παροχής φιλικών και υψηλού επιπέδου υπηρεσιών. Θα πρέπει να αναγνωρίσει και να αγαπήσει την Τοπική Αυτοδιοίκηση και να ενισχύσει τις προσπάθειες που καταβάλει σε κάθε τομέα, μέσω της εθελοντικής του δράσης. Πρωτίστως, όμως, θα πρέπει ο πολίτης να ηγηθεί αυτής της πορείας με την καθοδήγηση, την υπόδειξη, τη συμμετοχή και -πάνω από όλα- την επιλογή των ικανότερων μελών της κοινωνίας για να τον αντιπροσωπεύσουν στον σημαντικότατο αυτό θεσμό. Αυτή η πορεία θα πρέπει σχεδιαστεί από τους πολίτες για τους πολίτες και  να ελέγχεται από αυτούς έτσι ώστε να μην υπάρχουν λοξοδρομήσεις και σκαμπανεβάσματα. Όλοι εμείς, ως δραστήριοι και ενεργοί πολίτες, θα πρέπει να εξασφαλίσουμε μια ομαλή πορεία προς την επίλυση όλων των καθημερινών προβλημάτων μας, είτε μεγάλων είτε μικρών, με τις δικές μας πλέον ενισχυτικές παρεμβάσεις και ενέργειες.

Καταληκτικά λοιπόν, θα πρέπει οι πολίτες να σταθούν ενισχυτικά δίπλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και η Τοπική Αυτοδιοίκηση να σταθεί με έγνοια δίπλα στον πολίτη. Οφείλουμε όλοι μαζί να ανακόψουμε την οπισθοδρομική και κατηφορική πορεία, στην οποία οδηγείται διαρκώς η κοινωνία του τόπου μας. Επιτέλους, θα πρέπει όλοι μαζί να ορίσουμε το δικό μας μέλλον. Το δικό μας αλλά και των επόμενων γενιών που έρχονται. Το μέλλον των παιδιών μας σε αυτή τη χώρα, σε αυτή την κοινωνία. Να προχωρήσουμε μπροστά συλλογικά, ώστε να αλλάξουμε ενωμένοι και με ουσιαστικά έργα την ποιότητα της ζωής μας. Με περηφάνια, υπομονή, αξιοπρέπεια, ομόνοια και αγάπη! Έτσι, μέσα από το ρόλο που θα ασκήσουμε όλοι μαζί, αλλά και ο καθένας μας ξεχωριστά, θα καθοριστεί και ο πραγματικός ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.