Ο κορωνοιός αλλάζει σημαντικά τον χάρτη των σπουδών των Κυπρίων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες η κατάσταση στον τομέα των σπουδών των Κυπρίων δεν είναι τόσο ξεκάθαρη. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επέβαλε η πανδημία αναμένεται ότι θα επηρεάσει για φέτος την μαζική μετάβαση φοιτητών στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά και σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Αυτό εκτιμά ο πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας του ΔΗΚΟ και σύμβουλος σπουδών, Χρύσανθος Σαββίδης, εκφράζοντας παράλληλα την προσδοκία ότι αν τα πράγματα εξομαλυνθούν σχετικά γρήγορα, τότε η μείωση δεν θα είναι δραματική, αν και ούτως ή άλλως, όπως τονίζει, θα επηρεάσει όπως και όλους της τομής της ζωής μας και τον τομέα της εκπαίδευσης.

Μιλώντας σήμερα στο PafosNet ο κ. Σαββίδης εξηγεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ανέκαθεν αποτελούσε και εξακολουθεί να αποτελεί κορυφαίο προορισμό για τους φοιτητές, τόσο σε προπτυχιακό όσο και σε μεταπτυχιακό επίπεδο.

« Οι λόγοι, βέβαια, είναι πολλοί», επισημαίνει. « Κατ’ αρχή, τα βρετανικά πανεπιστήμια είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένα και παρέχουν εκπαίδευση υψηλών προδιαγραφών. Οι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να μελετήσουν στις μεγαλύτερες και καλύτερες βιβλιοθήκες, καθώς και στα πιο σύγχρονα εργαστήρια, ενώ παράλληλα έχουν προσωπικό καθηγητή, ο οποίος παρακολουθεί την πρόοδό τους και τους συμβουλεύει για όλα τα ακαδημαϊκά θέματα. Επιπρόσθετα, οι φοιτητές δεν παρακολουθούν απλώς τις διαλέξεις των καθηγητών, αλλά με ειδικά σεμινάρια μπορούν να συμμετέχουν συζητώντας τα θέματα των διαλέξεων, αναπτύσσοντας μ’αυτό τον τρόπο την ανεξαρτησία, την πολύπλευρη γνώση και την κριτική σκέψη, απαραίτητες δεξιότητες που θα χρειαστούν στο μέλλον».

Επομένως, τονίζει ο σύμβουλος σπουδών, ως μια χώρα που υποδέχεται εκατομμύρια φοιτητές κάθε χρόνο, η Βρετανία δεν θα μπορούσε να μη λάβει μέτρα, έστω και ετεροχρονισμένα, γι’αυτή την πανδημία που πλήττει ολόκληρη την ανθρωπότητα. Σε αυτά τα πλαίσια, εξηγεί, υπάρχουν σήμερα τέσσσερα σενάρια για την επαναλειτουργία των πανεπιστημίων τους τη νέα χρονιά:

« Τα πανεπιστήμια να μπορέσουν να υποδεχθούν τους φοιτητές με φυσική παρουσία στα μαθήματα, είναι το πρώτο. Το δεύτερο σενάριο είναι να ξεκινήσουν με εξ αποστάσεως φοίτηση και όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν να μπορέσουν να υποδεχθούν φοιτητές στις φυσικές τους αίθουσες. Το τρίτο σενάριο είναι κατά κύριο λόγο τα μαθήματα να γίνονται εξ αποστάσεως με ελάχιστες ώρες φυσικής παρουσίας στις τάξεις και τέλος να αναβληθεί η ακαδημαική χρονία για το Γενάρη. Σενάριο, εκτιμώ, πολύ απομακρυσμένο.

Τα σενάρια αυτά είναι αυστηρά συνυφασμένα με την πορεία της πανδημίας και επηρεάζουν όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου. Εκέινο που πρέπει να κρατήσουμε περισσότερο είναι από εδώ και πέρα η εξ αποστάσεως εκπαίδευση θα είναι μέρος και της κανονικής φοίτησης».

Ειδικότερα για την μέθοδο αυτή και τον σκεπτικισμό που επικρατεί στην Κύπρο, ο Χρύσανθος Σαββίδης υποστηρίζει ότι οι εξ αποστάσεως σπουδές αριθμούν πλεονεκτήματα και οι φοιτητές δεν μειονεκτούν σε τίποτα σε σχέση με αυτούς που φοιτούν σε συνεχή βάση στα πανεπιστήμια (full-time students).

« Η Αμερική, αλλά και η Βόρεια Ευρώπη ξεκίνησαν να προσφέρουν αυτή την εναλακτική επιλογή φοίτησης περί τα τέλη του 1990», δηλώνει. « Εδώ στην Κύπρο ήρθε στην σημερινή του παρουσία το 1996 από το University of Leicester. Σαν διαδικασία εκπαίδευσης έχει πολλά πλεονεκτήματα τα οποία είναι:

Προσβασιμότητα. Τα προγράμματα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι προσιτά από το σύνολο των υποψηφίων που αντιμετωπίζουν περιορισμούς στη δυνατότητα μετακίνησης, λόγω επαγγελματικών ή προσωπικών υποχρεώσεων, είτε λόγω κινητικών ή άλλων ειδικών δυσκολιών, είτε τώρα λόγω πανδημίας.

Δια βίου μάθηση. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι προσιτή από τους υποψήφιους κάθε ηλικίας, ενισχύοντας την δια βίου μάθηση σε κάθε ηλικιακό, επαγγελματικό ή κοινωνικό επίπεδο. Το πλήθος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων που αναπτύσσονται εξ αποστάσεως προσφέρουν ευκαιρίες συνεχούς επαγγελματικής κατάρτισης, επικαιροποίησης γνώσεων, ενίσχυσης δεξιοτήτων, κ.λπ.

Διεθνοποίηση της εκπαίδευσης. Η εκπαίδευση παύει να αντιμετωπίζει γεωγραφικά και πολιτισμικά όρια. Ο κάθε υποψήφιος μπορεί να παρακολουθήσει εκπαιδευτικές διαδικασίες που αναπτύσσονται σε άλλη χώρα από αυτή της διαμονής του, γνωρίζοντας νέους εκπαιδευτικούς πολιτισμούς, νέα εκπαιδευτικά εργαλεία, νέες μεθόδους διδασκαλίας.

Διεθνοποίηση της αγοράς εργασίας. Η αγορά εργασίας γνωρίζει νέες επαγγελματικές ευκαιρίες, αφομοιώνει απαιτήσεις για νέες δεξιότητες και αναπτύσσει νέες επαγγελματικές ειδικότητες αιχμής προσφερόμενες σε πληθυσμό διεθνούς δυναμικής.

Ευελιξία. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση προσφέρει ευελιξία στην εκπαιδευτική διαδικασία και ταυτόχρονα τη δυνατότητα προσωπικής ανάπτυξης για κάθε υποψήφιο που επιλέγει να συνδιάσει σπουδές με εργασία, οικογένεια, στρατιωτική θητεία, κ.λπ. Ο σπουδαστής επιλέγει τον χρόνο και τον χώρο της μελέτης με τρόπο που να εξυπηρετεί κάθε κοινωνική, οικογενειακή, επαγγελματική πτυχή της ζωής του.

Επιλογή. Ο υποψήφιος έχει την δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ προγραμμάτων σπουδών που ταιριάζουν στο προσωπικό του προφίλ στον χάρτη της παγκόσμιας εκπαίδευσης, χωρίς να περιορίζεται στα κριτήρια εισαγωγής ενός και μόνο προγράμματος σπουδών που ίσως να ικανοποιεί τις επιδιώξεις του.

Κόστος. Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση απαιτεί χαμηλότερο ύψος δαπανών για έναν σπουδαστή που αντιμετωπίζει οικονομικούς περιορισμούς και όχι μόνο. Δεν απαιτούνται δαπάνες διαμονής και διαβίωσης σε άλλο τόπο από αυτόν της κύριας του σπουδαστή, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει η δυνατότητα διαμόρφωσης του προγράμματος σπουδών ανάλογα με το εισόδημα του υποψηφίου αφού δύναται να επιλέξει αριθμό ενοτήτων ή μαθημάτων που μπορεί να καλύψει.

Όπως βλέπετε τα πλεονεκτήματα είναι πολλά και πιστεύω οι συνθήκες ευνοούν ώστε να αναπτυχθεί η μέθοδος διαδακαλίας αυτή και σε μικρότερες βαθμίδες εδώ στον τόπο μας. Θα πρέπει μέσα από δύσκολες στιγμές να προσπαθούμε να κερδίζουμε και κάτι το οποίο να το χρησιμοποιούμε σαν εφόδιο ζωής μελλοντικά. Τώρα είναι η ευκαιρία να αναπτύξουμε περισσότερο την εξ αποστάσεως διδασκαλία και να βελτιώσουμε τα ποσοστά μας στην παγκόσμια εκπαυδευτική σκακίερα της χρήσης του διαδικτύου ως μέσου εκπαιδευτικής διδασκαλίας».

Στο πολύ επίφοβο για μεγάλο τμήμα του πληθυσμού ενδεχόμενο να χαθεί λόγω κορωνοιού η φετινή ακαδημαική χρονιά, ο σύμβουλος Βρετανικών πανεπιστημίων εκτιμά ότι δεν υπάρχει το ενδεχόμενο να χαθεί η ακαδημαϊκή χρονιά, αλλά απεναντίας θα εισαχθούν εναλλακτικοί τρόποι αξιολόγησης των φοιτητών, ώστε να την ολοκληρώσουν επιτυχώς.

Μερικοί από αυτούς τους τρόπους πιθανότατα μπορεί να είναι η ανάθεση εργασιών, η προφορική εξέταση μέσω skype ή ακόμη και η γραπτή εξέταση μέσω διαδικτύου, για την οποία θα χρησιμοποιηθούν ειδικά λογισμικά έτσι ώστε να διασφαλίζεται η εγκυρότητα και η διαφάνεια, τονίζει. Επομένως, οι φοιτητές που βρίσκονται στο τελευταίο έτος των σπουδών τους δεν πρέπει να ανησυχούν καθόλου, γιατί τα πανεπιστήμια θα βρουν τη λύση έτσι ώστε οι φοιτητές να αποφοιτήσουν και συνεχίσουν την ζωή τους, διαβεβαιώνει ο κ. Σαββίδης.

« Οι φοιτητές που είναι στο τελευταίο έτος θα πάρουν κανονικά το πτυχίο τους, αλλά εάν θέλουν να χαρούν και την τελετή αποφοίτησης που είναι μια ιστορική στιγμή θα έχουν την ευκαιρία να το πράξουν σε μεταγενέστερο στάδιο. Επομένως, οι φοιτητές, θα πρέπει να είναι ψύχραιμοι, να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες που τους δίνονται καθημερινά και να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν το χρόνο τους εποικοδομητικά, ώστε να ολοκληρώσουν επιτυχώς τις μαθησιακές τους υποχρεώσεις».

Αναφορικά με το άλλο μέγα ζήτημα που άπτεται των φοιτητών και των σπουδών τους, αυτό του επαναπατρισμού την περίοδο αυτή της έκτακτης ανάγκης, ο κ. Σαββίδης αναφέρει ότι οι φοιτητές που αποφάσισαν να επαναπατρισθούν θα πρέπει να γνωρίζουν ότι έχουν υποχρεώσεις με τα πανεπιστήμια τους και την περίοδο που θα είναι σε καρατίνα θα πρέπει να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις υποχρεώσεις αυτές.

« Άρα, θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι έχουν τα μέσα της εξ αποστάσεως επικοινωνίας και λογισμικών για να αποπερατώσουν επιτυχώς τις υποχρεώσεις τους», ξεκαθαρίζει. « Από την άλλη πλευρά, οι γονείς των φοιτητών θα πρέπει να στηρίζουν τα παιδιά τους ψυχολογικά, αισιόδοξοι ότι όλα θα κυλήσουν ομαλά και θα επανέλθει σύντομα η ζωή στους κανονικούς της ρυθμούς».

Συνοψίζοντας, ο κορονοϊός έχει πλήξει σχεδόν ολόκληρη την ανθρωπότητα, καταλήγει. Έχει μετατραπεί σε ένα παγκόσμιο πρόβλημα, έχει αλλάξει την καθημερινότητα των ανθρώπων και έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα.

« Παρ’ όλα αυτά τα βρετανικά πανεπιστήμια έχουν ήδη βρει λύσεις στα θέματα που σχετίζονται με τους φοιτητές, είτε αυτά αφορούν θέματα διαβίωσης, θέματα μαθησιακά και αξιολόγησης».