Καλοκαίρι με το «δάχτυλο στη σκανδάλη» για τη νησίδα στην Πάφο

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Όσοι θεωρούσαν ότι με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πάφου, με την οποία το σώμα συντασσόταν με τη θέση των επιχειρηματιών και περιοίκων της λεωφόρου Ελλάδος για έργο ανάπλασης άνευ νησίδας, θα ηρεμούσαν τα πνεύματα, έχουν πέσει έξω στις εκτιμήσεις τους. Η συνεχιζόμενη κινητοποίηση, οι πυκνές γραπτές προειδοποιήσεις και η μεταφορά του αγώνα σε κομματικά και πολιτειακά γραφεία στην πρωτεύουσα, προμηνύουν ένα θερμό καλοκαίρι στην Πάφο για το ζήτημα της ανάπλασης του εμπορικού αυτού άξονα και κυρίως για την κατασκευή ή μη της διαχωριστικής νησίδας, που αποτελεί casus belli για εκατοντάδες εμπορευόμενους, κατοίκους της περιοχής, αλλά και για δημοτικούς παράγοντες, βουλευτές και άλλους παράγοντες της οικονομικής ζωής της Πάφου.

Το γεγονός ότι οι άνθρωποι της λεωφόρου Ελλάδος δεν σκοπεύουν ούτε μέσα στο κατακαλόκαιρο να «φύγουν το δάχτυλο από τη σκανδάλη», επιβεβαιώθηκε την εβδομάδα που πέρασε με δύο κινήσεις της Συντονιστικής Επιτροπής Λεωφόρου Ελλάδος (ΣΕΛΕ), που ανέλαβε τον συντονιστικό ρόλο των δράσεων κατά της νησίδας. Τα μέλη της, επισκέφθηκαν τον πρόεδρο της Βουλής και τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, με στόχο να εκθέσουν τις ενστάσεις και ανησυχίες τους για το θέμα της κατασκευής διαχωριστικής νησίδας κατά την εκτέλεση του έργου ανάπλασης της λεωφόρου.

Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της ΣΕΛΕ, κατά τη συνάντηση με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, ο Αβέρωφ Νεοφύτου ανέφερε ότι σε προηγμένες πόλεις, όπως είναι η Νέα Υόρκη, δεν κατασκευάζουν νησίδες. Μάλιστα, θεωρεί ότι οι σχεδιασμοί της πολεοδομίας είναι ξεπερασμένοι και πεπαλαιωμένοι. Θέλοντας να ενισχύσει την άποψη αυτή, έφερε και ως παράδειγμα το Ισραήλ, στο οποίο όπως ανάφερε στο μέλλον θα  κατασκευάζουν υπέργειους δρόμους και στο οδόστρωμα θα υπάρχουν πάρκα.

Στη συνάντηση με τον πρόεδρο της Βουλής, Δημήτρη Συλλούρη, τέθηκαν οι ανησυχίες των δημοτών της Πάφου για τη δημιουργία νησίδας στη λεωφόρο Ελλάδος και σύμφωνα με τους εκπροσώπους των επιχειρηματιών, ο κ. Συλλούρης επιβεβαίωσε ότι το κονδύλι είναι σταυρωμένο για το 2019.

Ο εκπρόσωπος της ΣΕΛΕ, Χρύσανθος Σαββίδης, δήλωσε μετά τις συναντήσεις ότι τα μέλη της ΣΕΛΕ θα συνεχίσουν τον αγώνα για ένα έργο χωρίς νησίδα, ενεργώντας με σεβασμό και αξιοπρέπεια και με μοναδικό όπλο τον διάλογο.

Η νέα αυτή κίνηση των επιχειρηματιών στη Λευκωσία, αποτελεί τον τελευταίο κρίκο μιας αλυσίδας που εδώ και ένα χρόνο έχει αναγάγει σε «αιτία πολέμου» τον τρόπο προώθησης της ανάπλασης της Ελλάδος στην Πάφο. Ενός πολέμου στον οποίο εμπλέκονται εκατοντάδες επιχειρηματίες και εμπορευόμενοι, περίοικοι, ο Δήμος Πάφου,  το Τμήμα Δημοσίων Έργων, πανεπιστημιακά ιδρύματα και κοινωνικοί φορείς.

Μετά τις διαδηλώσεις και άλλες κινητοποιήσεις του περασμένου καλοκαιριού, το θέμα φάνηκε να «ξεθυμαίνει» μετά την κατά πλειοψηφία απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πάφου να πει όχι στην προώθηση του έργου με τη νησίδα.

Πλέον όμως, οι τόνοι ανεβαίνουν και πάλι επικίνδυνα. Στο επίκεντρο των πυρών των επηρεαζομένων καταστηματαρχών και περιοίκων είναι το Τμήμα Δημοσίων Έργων, με αφορμή μελέτη που είδε πρόσφατα το φως της δημοσιότητας για τα πλεονεκτήματα της ύπαρξης νησίδων σε εμπορικούς άξονες και η οποία χαρακτηρίζεται από τους επιχειρηματίες της λεωφόρου Ελλάδος ως «άγαρμπη και αντιεπιστημονική προσπάθεια να δικαιολογηθούν οι προθέσεις κάποιων».

Η Συντονιστική Επιτροπή Λεωφόρου Ελλάδος Πάφου (ΣΕΛΕ), η οποία συστάθηκε και αγωνίζεται για να αποτραπεί η δημιουργία νησίδας κατά την εκτέλεση των έργων ανάπλασης και αναβάθμισης της συγκεκριμένης λεωφόρου στο κέντρο της Πάφου, με μια πρώτη, οργίλη τοποθέτηση της, υποστηρίζει ότι η μελέτη που είδε εσχάτως το φως της δημοσιότητας είναι έξω από κάθε επιστημονικό κανονισμό και «φαιδρή» στην ουσία της.

Ο εκπρόσωπος της ΣΕΛΕ, Χρύσανθος Σαββίδης, υποστήριξε ότι η εν λόγω μελέτη αγνοεί βασικές αρχές της στατιστικής επιστήμης και τόνισε ότι τις επόμενες μέρες η Συντονιστική θα απαντήσει αναλυτικά σε όλα τα σημεία της.

« Αυτός που έκανε την δήθεν «έρευνα» για νησίδες, πρέπει πρώτα από όλα να μάθει να συγκρίνει συγκρίσιμα στοιχεία, κάτι που αποτελεί βασικότατη αρχή της στατιστικής επιστήμης», ανέφερε. «Έμπλεξαν δρόμους εμπορικούς με δρόμους μη εμπορικούς.  Έμπλεξαν δρόμους με δύο λωρίδες και άλλους με τέσσερις λωρίδες. Έμπλεξαν δρόμους υπεραστικούς με δρόμους τοπικούς.

Γενικά, προσπάθησαν να αναγάγουν συμπεράσματα μια επαρχίας, σε ολόκληρη την επικράτεια Κυπριακής Δημοκρατίας». 

Ο εκπρόσωπος της ΣΕΛΕ κατηγόρησε το Τμήμα Δημοσίων Έργων ότι ατεκμηρίωτα και με μια επιστημονικά εντελώς λανθασμένη μελέτη επιχειρεί να στηρίξει τη θέση του για νησίδα στη λεωφόρο Ελλάδος. Τόνισε δε, ότι οι αρμόδιοι δεν έχουν ακόμη απαντήσει στα όσα τεκμηριωμένα, κατά την έκφραση του, διαλαμβάνει γύρω από το θέμα των νησίδων η μελέτη του Πανεπιστημίου Frederick.

Η συγκεκριμένη μελέτη την οποία οι επιχειρηματίες της Ελλάδος θεωρούν «πιλότο» για τους όποιους σχεδιασμούς, πρωτοπαρουσιάτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στη σύσκεψη στο Υπουργείο Μεταφορών, που συγκάλεσε η Υπουργός Βασιλική Αναστασιάδου, σε μια προσπάθεια επίτευξης συναίνεσης για την προώθηση του έργου.

Ενώ και σε εκείνη τη σύσκεψη επιβεβαιώθηκε το χάσμα των διαφόρων μερών όσον αφορά ειδικά στο θέμα της κατασκευής νησίδας, οι εκπρόσωποι της Συντονιστικής Επιτροπής Λεωφόρου Ελλάδος, παρουσίασαν τη μελέτη η οποία εκπονήθηκε από το Πανεπιστήμιο Frederick μετά από σχετική ανάθεση από εμπορικούς συνδέσμους. Στόχος της μελέτης, να καταδείξει ότι βάσει των επίσημων στατιστικών στοιχείων σε παγκύπρια κλίμακα ο αριθμός των τροχαίων δυστυχημάτων και ατυχημάτων είναι πολύ μεγαλύτερος όπου έχουν δημιουργηθεί νησίδες σε εμπορικούς και κύριους άξονες και όχι το αντίθετο.

Σύμφωνα με τη μελέτη του συγκεκριμένου πανεπιστημιακού ιδρύματος, οι εμπορικές αστικές οδοί στην Κύπρο δεν έχουν εξειδικευμένα πρότυπα και προδιαγραφές σχεδιασμού, διαφορετικά από οδούς που εξυπηρετούν άλλες χρήσεις, ώστε να λαμβάνεται υπόψη η ειδική πολεοδομική τους λειτουργία ως εμπορικοί άξονες.

« Η καθολική εφαρμογή γενικών προτύπων όπως η κεντρική, κτιστή, διαχωριστική νησίδα αντιμετωπίζεται αρνητικά από τους εμπορευόμενους, αλλά εν τέλει επιβάλλεται από τις αρχές που επικαλούνται ζητήματα οδικής ασφάλειας», επισημαίνεται στη μελέτη. «Από τα στοιχεία που διαθέτει στο διαδίκτυο η Αστυνομία Κύπρου από το 2016 και μετά, και από την ανάλυση δεδομένων που έγινε, δεν προκύπτουν τεκμήρια που να συνηγορούν ότι η καθολική υιοθέτηση του προτύπου της κεντρικής κτιστής διαχωριστικής νησίδας στις εμπορικές αστικές οδούς συμβάλλει, τα τελευταία χρόνια, στην αύξηση της οδικής ασφάλειας και στην μείωση των δυστυχημάτων.

Αντίθετα υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι στις εμπορικές αστικές οδούς με κτιστή διαχωριστική νησίδα τα τροχαία ατυχήματα και ειδικότερα τα θανατηφόρα δυστυχήματα εμφανίζονται με αρκετά μεγαλύτερη συχνότητα, τόσο ως προς τον συνολικό αριθμό περιστατικών (22 έναντι 11 θανατηφόρων), όσο και σε αναλογία με τα συνολικά μήκη των οδών (2,4 θανατηφόρα ανά 10km οδού έναντι 0,6 θανατηφόρα ανά 10km οδού), σε σύγκριση με τις εμπορικές αστικές οδούς χωρίς διαχωριστική νησίδα.

Η μονάδα Πολεοδομίας και Αστικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Frederick θεωρεί ότι το ζήτημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό και θα πρέπει να εξεταστεί σε βάθος και λεπτομέρεια με την χρήση εξειδικευμένων συμβούλων».

Στη διεθνή βιβλιογραφία, αναφέρεται στην μελέτη, ο αστικός εμπορικός δρόμος (urban commercial street) ονομάζεται η εμπορική οδός επιπέδου γειτονιάς ή συνοικίας, που αποτελεί στην ουσία το κέντρο αναφοράς μιας περιοχής, τον πυρήνα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής και το στοιχείο ταυτότητας των περιοχών που συνδέει εκατέρωθέν της. Από την σχετική έρευνα προτύπων που πραγματοποιήθηκε, αλλά και μετά από την συμβολή της συμβούλου της ομάδας από το Ηνωμένο Βασίλειο, προκύπτει ότι στις αστικές εμπορικές οδούς εφαρμόζονται μέτρα μείωσης των ταχυτήτων κυκλοφορίας, παρέχονται επαρκή πεζοδρόμια και επαρκής παρόδια στάθμευση, γίνεται σχεδιασμός φιλικός στους πεζούς, στα ΑΜΕΑ και τους ποδηλάτες και οι εκατέρωθεν περιοχές συνδέονται με απρόσκοπτές, πυκνές και ασφαλείς εγκάρσιες κινήσεις και διασταυρώσεις.

« Η υιοθέτηση της κτιστής νησίδας διαχωρισμού των κατευθύνσεων κυκλοφορίας (central reservation) θεωρείται ως μέτρο που αυξάνει τις ταχύτητες και διχοτομεί περιοχές, προορίζεται κυρίως για οδούς μέσων και υψηλών ταχυτήτων, ενώ δεν υιοθετείται από σειρά σύγχρονων πρότυπων για αστικές εμπορικές οδούς», υποστηρίζουν οι μελετητές. «Με βάση την σύγχρονη διεθνή βιβλιογραφία που αφορά την ασφάλεια σε αστικούς εμπορικούς δρόμους προκύπτει ότι στοιχεία που σε παλαιότερες εποχές θεωρούνταν ότι επιβαρύνουν την οδική ασφάλεια, για παράδειγμα η μεικτή χρήση οδοστρώματος από πεζούς, στάθμευση και κυκλοφορία, στην πραγματικότητα μειώνουν τον κίνδυνο οδικών δυστυχημάτων.

Ο εκπρόσωπος της Συντονιστικής Επιτροπής Λεωφόρου Ελλάδος (ΣΕΛΕ), Χρύσανθος Σαββίδης, τονίζει ότι ο κόσμος που εργάζεται, εμπορεύεται, κατοικεί και κινείται στη λεωφόρο Ελλάδος, αφενός επιθυμεί τη βελτίωση της εικόνας της λεωφόρου, με δημιουργία πεζοδρομίων, δημιουργία νέων χώρων στάθμευσης, χώρων πρασίνου, νέα γραμμογράφηση επί του οδοστρώματος, προσβασιμότητα στα άτομα με αναπηρία, νέες σύγχρονες στάσεις λεωφορείων κτλ., αφετέρου είναι αντίθετος στην κατασκευή μιας τέτοιας νησίδας, για το λόγο ότι θα προκληθεί κυκλοφοριακό χάος, όπως συμβαίνει τώρα σε τμήμα της Λεωφόρου Ευαγόρα Παλληκαρίδη, αλλά και θα επιφέρει οικονομικό μαρασμό στις επιχειρήσεις.

« Θα ήταν εντελώς άδικο γι’ αυτές τις επιχειρήσεις, που έκαναν και κάνουν αγώνα επιβίωσης, με μια μονοκονδυλιά, να διαλυθούν οριστικά», υποστήριξε. « Εργαζόμαστε πέραν των 1000 ατόμων στη λεωφόρο Ελλάδος και αναρωτιόμαστε μήπως θα είμαστε τα νέα θύματα μετά από τους εμπορευόμενους του ιστορικού εμπορικού κέντρου.

Δείτε τι έγινε άλλωστε στη Λεωφόρο Στροβόλου. Από τη μέρα που έγινε η νησίδα, τα πλείστα καταστήματα έκλεισαν και τα υπόλοιπα που έμειναν ανοικτά δεν βγάζουν ούτε ένα μεροκάματο. Η Λεωφόρος Νίκης στη Λευκωσία επίσης, είναι ένα δεύτερο τραγικό παράδειγμα. Τα καταστήματα έκλεισαν και όταν ήρθαμε σε επικοινωνία με όσους απέμειναν ανοικτοί όλοι μας είπαν να μη δεχτούμε την κατασκευή νησίδας, γιατι θα καταστραφούν οι επιχειρήσεις μας».

Οι εμπορευόμενοι και κάτοικοι της Ελλάδος εισηγήθηκαν στη σύσκεψη της Παρασκευής εναλλακτικούς τρόπους βελτίωσης της οδικής ασφάλειας στην περιοχή. Τέτοια μέτρα, τόνισε ο κ. Σαββίδης, είναι η δημιουργία ζωνών ήπιας κυκλοφορίας με όριο ταχύτητας 30-40 χιλιομέτρων εντός του αστικού κέντρου, η αξιοποίηση σύγχρονων τεχνικών μέσων (καμερών, συστήματα ευφυών μεταφορών, ραντάρ), η απομάκρυνση όλων των εμποδίων που επηρεάζουν αρνητικά την οδική  ασφάλεια και η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων προκειμένου να βρεθεί από κοινού μία αποδεκτή λύση όσον αφορά τα σημεία τοποθέτησης των μειωτών ταχύτητας (σαμαράκια).

« Θα μπορεί επίσης να γίνει στοχευμένη εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού σε τοπικό επίπεδο για την προστασία των ευάλωτων χρηστών», είπε, « επεμβάσεις ελέγχου οδικής ασφάλειας στα γενικά πολεοδομικά σχέδια και αναγκαιότητα εκπόνησης κυκλοφοριακών μελετών στο στάδιο σύνταξης αντίστοιχων πολεοδομικών, σύνταξη και έγκριση προδιαγραφών για ποδηλατόδρομους και πεζοδρόμια με στόχο την ασφαλή μετακίνηση ποδηλατών, πεζών και Αμεα και ειδικές σημάνσεις για την ασφάλεια των μαθητών».

Τις θέσεις των μελών της Συντονιστικής δέχθηκε εσχάτως το Δημοτικό Συμβούλιο Πάφου, το οποίο σε συνεδρία του προ τριών περίπου μηνών, αποφάσισε κατά πλειοψηφία να πει όχι στην προώθηση του έργου της αναβάθμισης της Ελλάδος με τη συμπερίληψη διαχωριστικής νησίδας.

Η θέση αυτή του Δήμου Πάφου, είναι βεβαίως μη δεσμευτική για την Πολεοδομία και το Τμήμα Δημοσίων Έργων, διευκρινίζει στο PafosNet ο επικεφαλής της δημοτικής ομάδας της ΕΔΕΚ στον Δήμο Πάφου, Βάσος Δημητρίου, που τονίζει ωστόσο ότι η καθολική αντίδραση στην Πάφο έχει φέρει το «σταύρωμα» του σχετικού κονδυλίου στη Βουλή.

« Οι βουλευτές της επαρχίας», αναφέρει, « έχουν σταυρώσει το σχετικό κονδύλι, έτσι ακόμη και αν παρά την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου που είναι γνωμοδοτική και όχι δεσμευτική, το κράτος αποφασίσει να κάνει το έργο με νησίδα, δεν θα μπορεί αφού δεν θα αποδεσμευθούν τα κονδύλια».

Ανεξαρτήτως της πλειοψηφικής απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Δήμαρχος, Φαίδωνας Φαίδωνος, είχε κατ’ επανάληψη υποστηρίξει ότι το έργο, συμπεριλαμβανομένης της νησίδας θα προσφέρει ένα τεράστιο αριθμό διαθέσιμων χώρων στάθμευσης στις επιχειρήσεις σε σχέση με τα ισχύοντα σήμερα και επιπρόσθετα θα σημάνει την αύξηση της ασφάλειας για διακινούμενους και περίοικους.

Την θέση αυτή υιοθετεί βάσει δηλώσεων της από την Πάφο προ μερικών μηνών και η Διευθύντρια του Τμήματος Δημοσίων Έργων, Χρυστάλλα Μαλλούπα, η οποία δήλωσε ότι το Τμήμα Δημοσίων Έργων έχει λάβει όλα τα ενδεικνυόμενα μέτρα για τη διευκόλυνση και εξυπηρέτηση και των πολιτών και των καταστημάτων κατά μήκος της λεωφόρου Ελλάδος στην Πάφο, βάσει των προνοιών της μελέτης ανάπλασης και βελτίωσης της λεωφόρου και εκτιμά ότι η νησίδα είναι απαραίτητη.

Η επικεφαλής του τμήματος, τόνισε ότι λήφθηκαν όλες οι πρόνοιες για εξυπηρέτηση πεζών, αυτοκινητιστών και εμπορευομένων, με διαβάσεις πεζών με κυκλικούς κόμβους και με χώρους στάθμευσης.

«Τη νησίδα την κρίνουμε απαραίτητη», είπε χαρακτηριστικά. « Δεν είμαστε ένας πειθαρχημένος λαός, αν αύριο γίνει ένα τροχαίο που συνήθως συμβαίνουν στην προσπάθεια κάποιων να στρίψουν ενώ δεν πρέπει, η ευθύνη θα βαραίνει όλους μας.

Δεν είμαι όμως βέβαιη αν ευσταθεί η θέση κάποιων ότι αν το έργο γίνει χωρίς τη νησίδα θα χαθούν τα κονδύλια εκτέλεσης του, αφού πρόκειται για κονδύλια του Υπουργείου Εσωτερικών. Θέση του Τμήματος μας, είναι να γίνει η νησίδα. Απομένει τώρα η τελική θέση του Φορέα Κυκλοφοριακών Μελετών που εξετάζει όλα αυτά τα σχέδια για ζητήματα ασφάλειας».