Η Δικαίωση των Δανειοληπτών.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ ΣΑΒΒΙΔΗ

Δικηγόρου

Τα δάνεια Ελβετικού Φράγκου απασχολούν μεγάλο ποσοστό αγοραστών στην Κύπρο  οι οποίοι σύναπταν τέτοιου είδους συμβάσεις προς κάλυψη των στεγαστικών τους αναγκών. Τα δάνεια αυτά χορηγούνταν από τις Τράπεζες κατά την χρονική περίοδο μεταξύ 2006-2009 και προβάλλονταν ως το χρηματοοικονομικό προϊόν με μεγάλα οφέλη για τους δανειολήπτες.

Όμως πρέπει να εντυπωθεί τι είναι το Ελβετικό Φράγκο, ποιά η προέλευση και χρησιμότητα του.

Το Ελβετικό Φράγκο είναι το νόμισμα της Ελβετίας και του Λιχτενστάιν.  Το Ελβετικό Φράγκο είναι η μόνη εναπομένουσα έκδοση του Φράγκου που εκδίδεται ακόμη στην Ευρώπη. Το όνομα αυτού στις τέσσερις επίσημες γλώσσες τις Ελβετίας είναι Φράνκλιν (Γερμανικά), Φρανκ (Γαλλικά), Ρέτο (Ρομανικά) και Φράγκο (Ιταλικά).  Το τηλεμετρικό Φράγκο εγκατέστησε τα διαφορετικά νομίσματα των Ελβετικών καντονιών.  Οι Τράπεζες προωθούσαν τότε το νέο χρηματοπιστωτικό προϊόν ως φόρμουλα για τα στεγαστικά δάνεια  λόγω των τότε χαμηλών επιτοκίων τους ήτοι  της τάξης μέχρι και του 50% σε σχέση με τα αντίστοιχα δάνεια σε Ευρώ.

Η πρόσφατη εξέλιξη της ισοτιμίας του Ελβετικού Φράγκου αιφνιδίασε χιλιάδες δανειολήπτες οι οποίοι έχουν δάνεια κυρίως στεγαστικά σε Ελβετικό Φράγκο.  Η απόφαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας να άρει το κατώτατο όριο του 1,20 της ισοτιμίας μεταξύ Ελβετικού Φράγκου και Ευρώ έπιασε εξ απήνης τόσο τους δανειολήπτες όσο και τις τράπεζες. Με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένα οξύ κοινωνικό πρόβλημα στους δανειολήπτες κυρίως των στεγαστικών ελβετικών δανείων εν καιρώ οικονομικής κρίσης.

Η αντίθετη πορεία που έχει διαγράψει τα τελευταία χρόνια αυτού του είδους δανειοδότησης σε Ελβετικά Φράγκα σε σχέση με αυτά που υπόσχονταν οι Τράπεζες, και πιο συγκεκριμένα των μεταβολών της συναλλαγματικής ισοτιμίας και των διακυμάνσεων των επιτοκίων, αποτελεί ανέγγιχτο ζήτημα για την πολιτεία η οποία δεν προβάλλει ξεκάθαρα τις θέσεις της περί τούτου και της αντιμετώπισης του.

Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο με πρόσφατη απόφαση του, σε αντίθεση με την πολιτεία, “πήρε θέση”. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε καταχρηστικό και άκυρο τον όρο της δανειακής σύμβασης σε Ελβετικό Φράγκο κατά τον οποίο ο οφειλέτης υποχρεούται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του προς την Τράπεζα σε Ευρώ αποπληρώνοντας την τοκοχρεωλυτική του δόση, με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος κατά την ημέρα καταβολής της εκάστοτε δόσης και όχι με βάση την τιμή πώλησης σύμφωνα με την ημέρα που υπεγράφη η δανειακή σύμβαση.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εξέτασε πολλές παραμέτρους οι οποίες αποτελούν κλειδιά για την ακύρωση των συμβάσεων που έχουν καταρτιστεί μεταξύ της Τράπεζας και των δανειοληπτών σε Ελβετικό Φράγκο. 

Δεν θα προβώ σε πλήρη ανάλυση όλων των παραμέτρων απλά ενδεικτικά θα αναφέρω μια από αυτές όπως η παντελής έλλειψη ενημέρωσης του δανειολήπτη από την Τράπεζα αναφορικά με τους κινδύνους σύναψης δανείου σε ένα ξένο νόμισμα. 

Υποχρέωση των Τραπεζών πριν και κατά την σύναψη της σύμβασης δανείων ήτο η έκθεση συγκεκριμένων παραδειγμάτων και υπολογισμών για τις χρεώσεις αναφορικά με τις αλλαγές των ισοτιμιών και τις διακυμάνσεις των επιτοκίων καθώς και με προσομοιώσεις υποθετικών σεναρίων περί της σημασίας των συναλλαγματικών κινδύνων για την ορθή και δίκαιη «λειτουργία» της σύμβασης.

Επιπροσθέτως, οι Τραπεζίτες που προωθούσαν και κατάρτιζαν τις εν λόγω δανειακές συμβάσεις όφειλαν να ενημερώνουν για τους κινδύνους που ελλόχευαν και υποκρύπτονταν στους όρους των δανείων, προκειμένου να είναι σε θέση ο απλός πολίτης που δεν έχει χρηματοοικονομικές γνώσεις να αντιληφθεί πλήρως σε τι συμφωνία υπεισέρχεται και τι ευθύνες αναλαμβάνει και να κρίνει εάν είναι σε θέση να τις εκπληρώσει.

Οι Τράπεζες εν αντιθέσει αρκούνταν μόνο στο να αναφέρουν ότι εν λόγω συμβάσεις ήτο ευνοϊκότερες προς άλλες λόγω των χαμηλών επιτοκίων που προσέφεραν, παραλείποντας να επεκταθούν στις μεταβολές των όρων των δανειακών συμβάσεων προς όφελος τους και το κυριότερο όλων τι επιπτώσεις θα είχαν οι συνομολογημένοι δανειακοί όροι  αναφορικά με τις τοκοχρεωλυτικές δόσεις οι οποίες θα επηρεάζονταν ανοδικά σε όλη την διάρκεια του δανείου.

Η Τράπεζα κατά την κατάρτιση τέτοιου είδους δανείου έπρεπε σε κάθε περίπτωση να διερευνά την δυνατότητα φυσικής αντιστάθμισης του κινδύνου, δηλαδή την προέλευση των εισοδημάτων του εκάστοτε δανειολήπτη και εάν και εφόσον έχει εισοδήματα σε Ελβετικό Φράγκο.

Η σημαντικότητα αυτού πηγάζει από το γεγονός ότι εφόσον ο εκάστοτε δανειολήπτης δεν διαθέτει εισοδήματα σε Ελβετικά Φράγκα ως προστασία του εν λόγω δανειολήπτη θα έπρεπε να παρέχετε από την Τράπεζα η δυνατότητα χρηματοοικονομικής κάλυψης για αντιστάθμιση του συναλλαγματικού κινδύνου μέσω ασφαλιστικών προϊόντων που εξυπηρετούν αυτούς τους σκοπούς.

Η Ευρωπαϊκή απόφαση για τα δάνεια σε Ελβετικό Φράγκο αποτελεί ένα σημαντικό δεδικασμένο για τους δανειολήπτες και είναι από τα πλέον ισχυρά όπλα στην διάθεση των δανειοληπτών ως προς την οριστική απαλλαγή των συσσωρευμένων χρεών που αντιμετωπίζουν αυτά τα χρόνια. 

Το γεγονός ότι τα Ελληνικά δικαστήρια αφουγκράστηκαν τις ανάγκες των δανειοληπτών και λαμβάνοντας υπόψη την καταχτητικότατα των τραπεζικών πρακτικών ακολούθησαν την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ημερομηνίας 30 Απριλίου 2014 και την οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου υπ’ αριθμ. 2014/17/ΕΕ, αποτελεί δικαίωση υπέρ των δανειοληπτών.  

Οι δανειολήπτες που έχουν αδικηθεί από την στάση που τηρούν οι Τράπεζες της Κύπρου οφείλουν να υπερπηδήσουν την μέχρι πρότινος αντίληψη και να λάβουν δικαστικά μέτρα προς προάσπιση των νόμιμων δικαιωμάτων τους. Κάθε δανειακή σύμβαση πρέπει να αντιμετωπίζεται ξεχωριστά καθώς αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση προς πλήρη δικαίωση κάθε δανειολήπτη.