Η ανάγκη δρομολόγησης έργων ανάπτυξης και προσέλκυσης ξένων επενδύσεων.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΑΝΤΩΝΙΟΥ

Βουλευτή ΔΗΚΟ Πάφου.

Αδιαμφισβήτητα, διανύουμε περίοδο μεγάλης οικονομικής κρίσης  Οι επιπτώσεις της είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρο το φάσμα της οικονομίας της χώρας μας.

Είναι με πόνο ψυχής που βλέπουμε πώς από την Κύπρο της ανάπτυξης, της ευημερίας και της προόδου, φτάσαμε στην Κύπρο της ανεργίας, της φτώχειας και της χρεοκοπίας. Την σταθερότητα διαδέχτηκε η αβεβαιότητα. Την δίκαιη κοινωνία διαδέκτηκαν τα κοινωνικά παντοπωλεία. Την εθνική κυριαρχία διαδέκτηκαν τα μνημόνια της Τρόικα.

Σήμερα δυστυχώς, έχουμε μια νέα κατάσταση πραγμάτων.Πολλοί συμπολίτες μας, επιχειρηματίες, ελεύθεροι επαγγελματίες, συνταξιούχοι, νέοι, πάσχοντες συνάνθρωποι μας έχουν φτάσει σε οικονομικά αδιέξοδα με τα γνωστά συνεπακόλουθα και συνέπειες. . Η Κύπρος στραγγαλίζεται οικονομικά. Η ανεργία αυξάνεται με ιλιγγειώδης ρυθμούς

Τα  αλλεπάλληλα λάθη μας , τόσο σε πολιτικό, όσο και σε τραπεζικό επίπεδο οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή. Τα πολιτικά λάθη σε συνδυασμό με τα λάθη όσων είχαν την ευθύνη για διαχείριση των τραπεζών οδήγησαν στο κούρεμα των καταθέσεων και στην κατάρρευση του Κυπριακού τραπεζικού συστήματος. Αναμφίβολα η στάση των ευρωπαίων εταίρων μας ήταν άδικη.

 Όμως , πρέπει και εμείς να κάνουμε την αυτοκριτική μας και να παραδεχτούμε τα λάθη και τις παραλείψεις μας.  Εμείς επιλέξαμε να μην αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα μας έγκαιρα .Το επακόλουθο  αυτής της ευθυνοφοβίας και της καθυστέρησης, είναι ότι σήμερα ο λαός μας πληρώνει βαρύτατο τίμημα, καθώς βιώνει τη μεγαλύτερη μείωση του επιπέδου ποιότητας ζωής μετά το 1974.

Δεν έχουμε, όμως, την πολυτέλεια να συνεχίσουμε να επιρρίπτουμε ευθύνες ο ένας στον άλλο και να τσακωνόμαστε για το ποιος έφταιξε περισσότερο ή λιγότερο. Δεν έχουμε τον χρόνο.  Δεν το αντέχουν οι στρατιές των ανέργων.

Παρόλα αυτά, θεωρούμε ότι ακόμη και υπό τις παρούσες εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες μπορούν να υπάρξουν εφικτές λύσεις ,εφόσον υιοθετηθούν καλά μελετημένες, τολμηρές και ορθολογικές προσεγγίσεις.

Εμείς από την πλευρά μας ως Δημοκρατικό Κόμμα  δηλώνουμε παρών στην προσπάθεια διάσωσης και επανεκκίνησης της οικονομίας.

Είμαστε έτοιμοι να συμβάλουμε γόνιμα και εποικοδομητικά προς  τη σωστή κατεύθυνση, ώστε η χώρα να ξανασταθεί στα πόδια της και να επανέλθει στο δρόμο της ευημερίας.

Στη σύγχρονη εποχή, μία χώρα δεν είναι δυνατόν να προκόψει με δανεικά. Θα πρέπει να αναπτύσσεται με τις δικές της δυνάμεις και να παράγει .Ο δρόμος της μονόπλευρης λιτότητας και της δημοσιονομικής πειθαρχίας δεν μπορεί να οδηγήσει σε έξοδο από την σημερινή βαθιά ύφεση. Μόνο με πολιτικές, οι οποίες οδηγούν στην έξοδο από την ύφεση και τη στασιμότητα και θα μας οδηγήσουν στο δρόμο της ανάπτυξης, θα είναι δυνατόν να ανακάμψει η κυπριακή οικονομία. Ένα από τα μεγάλα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσουμε είναι  το στοίχημα της ανάπτυξης και της προσέλκυσης επενδύσεων. Χωρίς ανάπτυξη δεν υπάρχει προοπτική, δεν υπάρχει ευημερία.

Η  προώθηση της  Ανάπτυξης πρέπει να θεωρείται  εκ των ων ουκ άνευ και  για τα επόμενα κρίσιμα χρόνια επιβάλλεται  να είναι ο κύριος μοχλός για την αντιμετώπιση της  βαθιάς ύφεσης .Το  ζητούμενο πλέον είναι μέσα από στρατηγικά μέτρα να καταφέρουμε να δημιουργήσουμε νέες ευκαιρίες για επενδύσεις στη χώρα µας και να προωθήσουμε έργα  ,που θα διευκολύνουν την επιτάχυνση του ρυθµού ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.

Για να εξασφαλίσουμε επιτυχημένα αποτελέσματα, όμως, θα πρέπει να καθορίσουμε μια ορθολογική   στρατηγική για την ανάπτυξη. Συνήθως τα αναπτυξιακά προγράμματα, καταλήγουν να είναι ένας κατάλογος επιθυμητών στόχων επειδή δεν υπάρχει  σωστή στρατηγική. Μια στρατηγική που να λέει από πού αρχίζουμε, πως συνεχίζουμε και πως ολοκληρώνουμε. Με ποιους πόρους και με ποιες δομές. Με ποια βήματα και με ποιο χρονοδιάγραμμα. Δεν είναι απλό, ούτε εύκολο.

Θέλει γνώση, χρειάζεται εμπειρία, αλλά απαιτεί πάνω απ΄ όλα δουλειά. Η ανάπτυξη απαιτεί τολμηρές αποφάσεις  που αρχίζουν με δύσκολες επιλογές, γνωρίζοντας ποιες είναι οι προτεραιότητες, πώς πρέπει να σχεδιαστούν και να ιεραρχηθούν , συνεχίζουν με προσήλωση στους στόχους και καταλήγουν στο επιθυμητό  αποτέλεσμα.

Δυστυχώς στην Κύπρο είναι σύνηθες το φαινόμενο κατά την δρομολόγηση ή παραγωγή πάσης φύσεως και μεγέθους έργων να εμφανίζονται καθυστερήσεις. Οι καθυστερήσεις αποτελούν  τη μεγαλύτερη πληγή του συστήματος παραγωγής έργων. Λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών που ακολουθούνται από τον σχεδιασμό μέχρι την κατασκευή τα έργα δεν προχωρούν με τον ρυθμό που πρέπει. Έτσι διαπιστώνεται  πως τα έργα αυτά όταν ολοκληρωθούν δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες για τις οποίες σχεδιάστηκαν.

 Στα πλαίσια  της αναπτυξιακής  πολιτικής  σημαντικό ρόλο μπορεί να διαδραματίσει η νέα νομοθεσία για σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Δικαίου για τις διαδικασίες έγκρισης και υλοποίησης σχεδίων ανάπτυξης, που εντάσσεται στις πρόνοιες του μνημονίου συναντίληψης .

Οι Συνεργασίες ∆ηµόσιου- Ιδιωτικού Τοµέα (Σ∆ΙΤ ή Public –Private Partnerships, PPP) αποτελούν µια παραγωγική  μέθοδο κατασκευής δηµοσίων υποδοµών και παροχής δηµοσίων υπηρεσιών, µε συνεχώς διευρυνόµενη εφαρµογή. Η τεχνική αυτή εφαρµόζεται ήδη αρκετά διαδεδοµένα στο σύνολο σχεδόν της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περιλαµβανοµένων και των νέο-εισηγµένων χωρών.

Η συνεργασία του Ιδιωτικού µε το ∆ηµόσιο Τοµέα  αποβαίνει προς όφελος και των δύο .Οι δηµόσιοι φορείς   µπορούν να ολοκληρώσουν  ταχύτερα περισσότερα έργα ,ξεπερνώντας το πρόβληµα των περιορισµένων οικονοµικών πόρων  που αντιµετωπίζουν ,ακολουθώντας την παραδοσιακή μέθοδο προκήρυξής τους. Ο Ιδιώτης, δεδοµένου ότι δεν θα πληρωθεί παρά µόνο µε την έναρξη της λειτουργίας των υποδοµών, έχει κάθε λόγο να ολοκληρώσει την κατασκευή το γρηγορότερο. Έτσι ,περιορίζονται καθυστερήσεις  και μακρά χρονοδιαγράμματα που παρατηρούνται στην εκτέλεσή των έργων υποδομής.

Η  άμεση έγκριση και  προώθηση  έργων ,θα συμβάλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας,θα αποφέρει δημόσια έσοδα ,θα  ενίσχυσει  την ανταγωνιστικότητα, συμβάλοντας έτσι στην κινητικότητα της οικονομίας.

Η διαδικασία παραγωγής των  έργων ανάπτυξης  πρέπει να απλουστευθεί ,να εκσυγχρονιστεί και να κωδικοποιηθεί ,ώστε να μην διαμορφώνονται συνθήκες σύγχυσης, καθυστερήσεων και αναποτελεσματικότητας με τεράστιες συνέπειες στην εθνική οικονομία. Η  νομοθετική εξουσία πρέπει  να προχωρήσει στη θεσμοθέτηση ρυθμίσεων για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

- Να ανασυγκροτηθούν και να εκσυγχρονιστούν οι δημόσιες υπηρεσίες που έχουν την ευθύνη της μελέτης, επίβλεψης και του ελέγχου κατασκευής των δημοσίων αναπτυξιακών έργων.

- Να ασκήσει το Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων   αποφασιστικά το πρωταγωνιστικό του ρόλο σε όλες τις φάσεις παραγωγής δημοσίων έργων.

- Να δημιουργηθεί όργανο καθοδήγησης που θα παρακολουθεί θα συντονίζει και θα  εισηγείται ρυθμίσεις όπου παρατηρούνται νοσηρά φαινόμενα.

- Να σχεδιαστούν μέτρα συνεχούς βελτίωσης του συστήματος παραγωγής δημοσίων έργων.

- Να κωδικοποιηθούν τα συστήματα ανάθεσης αναπτυξιακών  έργων και να γίνει επιλογή  των προσφορότερων, ανάλογα με την φύση του έργου.

Επιπλέον ,επιβάλλεται να εισαχθούν μέτρα για υποβοήθηση και επίσπευση της αδειοδότησης των μεγάλων και εμπλουτιστικών έργων του ιδιωτικού τομέα, όπως:

-Ανάθεση στον CIPA της υπηρεσίας <one stop shop>, ώστε να λειτουργεί ως συντονιστικός φορέας για μεγάλες επενδύσεις στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυξιακών τουριστικών υποδομών μεικτής χρήσης. Να του εκχωρηθούν οι ανάλογες και ξεκάθαρες εξουσίες ώστε να είναι αποτελεσματικός.

-Παροχή χρηματοπιστωτικών, φορολογικών κινήτρων για την υλοποίηση νέων εμπλουτιστικών έργων και έργων που περιλαμβάνουν την παροχή επιθυμητών υπηρεσιών καθώς και την αναβάθμιση και ποιοτική διαφοροποίηση υφιστάμενων έργων.

-Απλοποίηση, τροποποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης των μεγάλων σύνθετων έργων του ιδιωτικού τομέα, που δεν εμπίπτουν  στις πρόνοιες των Τοπικών Σχεδίων και της Δήλωσης Πολιτικής.

Άλλα μέτρα τα οποία θα συμβάλουν στην προώθηση της ανάπτυξης και θα κάνουν την κυπριακή οικονομία πιο ανταγωνιστική είναι τα ακολουθα:

-Δημιουργία απαραίτητων παρεμφερών τουριστικών έργων όπως π.χ θεματικά πάρκα, καζίνα κ.λ.π

-Ανάπτυξη νέου τύπου υπηρεσιών και μορφών εναλλακτικού τουρισμού, όπως ιατρικός,εκπαιδευτικός,επιχειρηματικός,εμπορικός,αθλητικός,γήπεδα golf κ.α

-Ενίσχυση της υποδομής για γαλάζια ανάπτυξη-θαλάσσιο τουρισμό με τη δημιουργία νέων μαρίνων και άλλων απαραίτητων έργων υποδομής.

-Εντονότερη προσπάθεια και παροχή ελκυστικών κινήτρων για  προβολή και ανάδειξη της Κύπρου ως Διεθνές Κέντρο παροχής υπηρεσιών-Υπεράκτιων δραστηριοτήτων.Οι υπεράκτιες δραστηριότητες σημείωσαν δυναμική πρόοδο τα τελευταία χρόνια και αποτέλεσαν σημαντικό μοχλό ανάπτυξης για την Κυπριακή οικονομία. Κύριοι συντελεστές της επιτυχίας αυτής ήταν η στρατηγική θέση της Κύπρου,το ψηλό επίπεδο επαγγελματικών και οικονομικών υπηρεσιών, η ψηλή ποιότητα του διαθέσιμου ανθρώπινου δυναμικού και ιδιαίτερα αποφοίτων πανεπιστημίων ,η ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών και εξωτερικών συγκοινωνιών, καθώς επίσης και το πλέγμα φορολογικών και άλλων κινήτρων που προσφέρθηκαν στις εταιρείες για χρησιμοποίηση της Κύπρου ως βάση για τις υπεράκτιες δραστηριότητες τους.Τα πιο πάνω έδωσαν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων ανταγωνιστικών κέντρων της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Σήμερα ,με τα νέα γεωπολιτικά δεδομένα που διαμορφώνονται στην περιοχή μας ,η Κύπρος μπορεί να προσφέρει νέες σημαντικές προοπτικές για παραπέρα ανάπτυξη του κλάδου και διεύρυνση της συνεισφοράς του στο ΑΕΠ. Κύριοι στόχοι της πολιτικής μας στο τομέα των υπεράκτιων δραστηριοτήτων και υπηρεσιών τα προσεχή χρόνια πρέπει να είναι:

Α)Η περαιτέρω αξιοποίηση της στρατηγικής θέσης και η διαμόρφωση ενός νέου αναβαθμισμένου ρόλου της Κύπρου στην περιοχή.

Β)Η διασφάλιση της συνέχισης και ενίσχυσης του θεσμού των υπεράκτιων εταιρειών.

Γ)Προώθηση των κυπριακών αεροδρομίων ως περιφερειακών κόμβων αερομεταφορών.

Δ)Βελτίωση της λειτουργικότητας και ανταγωνιστικότητας των λιμανιών μας.

Ε)Κατασκευή των αναγκαίων έργων υποδομής και περαιτέρω βελτίωση των τηλεπικοινωνιών ,διεθνών συγκοινωνιών και άλλων απαραίτητων υποδομικών υπηρεσιών.

Εν συνεχεία, κυρίαρχο ρόλο στην προσπάθεια εξόδου από την παρούσα δυσμενή οικονομική κατάσταση  κατέχει η αξία των ξένων επενδύσεων .Λόγω του δυνητικού ρόλου που οι άμεσες ξένες επενδύσεις μπορούν να παίξουν στην επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης και την μεταστροφή της οικονομίας, πολλές αναπτυσσόμενες χώρες αναζητούν τέτοιου είδους επενδύσεις ,που θα δρούσαν πολλαπλασιαστικά στις προσπάθειες ανάπτυξης της οικονομίας τους. Κατά συνέπεια, η ανάγκη της εισροής επενδύσεων στην χώρα μας είναι επιτακτική και είναι  ένα σημαντικό μέσο για να βγούμε από το τέλμα για να μειώσουμε την ανεργία, για να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα , για να κινηθεί η οικονομία.

Η οικονομία μας σήμερα έχει ανάγκη τις μεγάλες, σοβαρές ξένες επενδύσεις. Όσο πιο γρήγορα το αντιληφθούμε αυτό, τόσο πιο γρήγορα θα κινητοποιηθούμε για να βρούμε τους τρόπους προσέλκυσής τους. Τόσο πιο γρήγορα θα αποβάλουμε νοοτροπίες και θα διαφοροποιήσουμε διαδικασίες που κάθε άλλο παρά διευκολύνουν τους ξένους επενδυτές να προτιμήσουν τη χώρα μας. Η Κύπρος συγκεντρώνει πολλά στοιχεία που την καθιστούν ελκυστικό επενδυτικό προορισμό και πρέπει να προβάλει τα πλεονεκτήματα της, ώστε να κεντρίσει  το ενδιαφέρον μεγάλων ξένων επενδυτών και να τους πείσει να τις προτιμήσουν. Με οργανωμένη προώθηση και συνεχή προβολή του κυπριακού τουριστικού και πολιτιστικού προϊόντος ,η προσέλκυση ξένων επενδύσεων είναι εφικτή.

Σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζουμε  ότι με τρόπο επιπόλαιο και  επιφανειακό θα πρέπει να ανοίξουμε τις πόρτες σε κάθε υποτιθέμενο επενδυτή και να του προφέρουμε γη και ύδωρ. Από την άλλη, όμως, στην προσπάθειά μας να ασκήσουμε τους απαιτούμενους ελέγχους, να διερευνήσουμε τις οικονομικές, κοινωνικές  και περιβαλλοντικές  επιπτώσεις και να διασφαλίσουμε συνθήκες βιωσιμότητας για κάθε επένδυση, δεν πρέπει να ταλαιπωρούμε τους ξένους επενδυτές, να τους αντιμετωπίζουμε με καχυποψία.

Όλες οι Ευρωπαϊκές Χώρες έχουν θεσπίσει ένα θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο προσπαθούν να προσελκύσουν και να προφυλάξουν τους ξένους επενδυτές.

-Μείωση γραφειοκρατικών διαδικασιών,  παροχή ισχυρών φορολογικών και επενδυτικών κινήτρων ,ευνοϊκές ρυθμίσεις για εκμετάλλευση φυσικών πόρων είναι μερικές από τις πολιτικές που οι περισσότερες κυβερνήσεις ακολουθούν. Αυτές τις πολιτικές χρειάζεται να υιοθετήσει και η δική μας κυβέρνηση.

Στις προτεραιότητες της κυβέρνησης επιβάλλεται πλέον να τεθεί   η  υπερπήδηση γραφειοκρατικών εμποδίων. Η ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών θα προέλθει μέσα από μια ριζική αλλαγή των μεθόδων οργάνωσης και λειτουργίας των υπηρεσιών του δημοσίου. Με αποτελεσματική αντιμετώπιση των γραφειοκρατικών δυσλειτουργιών θα βελτιωθεί η κατάσταση που επικρατεί στο χώρο παραγωγής δημοσίων και μεγάλων εμπλουτιστικών έργων και θα θα διευκολύνουμε την επενδυτική δραστηριότητα από το εξωτερικό.

Επιπρόσθετα, είναι αναγκαίο να προωθηθούν μέτρα για την καλύτερη αξιοποίηση των Ευρωπαικών προγραμμάτων υποβοήθησης της βιομηχανίας, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την ενθάρρυνση δημιουργίας κοινοπραξιών μεταξύ κυπριακών και ξένων βιομηχανικών επιχειρήσεων.

Εν κατακλείδι, οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης επέφεραν μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές και επηρέασαν σημαντικά τη ζωή της πλειονότητας του κυπριακού λαού.

Ταυτόχρονα, όμως ,η κρίση που βιώνουμε ανέδειξε ελλείψεις, τόσο του πολιτικού συστήματος όσο και της δημόσιας διοίκησης. Η αναγκαιότητα για ανάκτηση της οικονομικής ευφορίας, μας έφερε αντιμέτωπους με τις ελλείψεις  αυτές και μας υποχρεώνει να βελτιώσουμε τις αδυναμίες μας. Τονίζουμε ξανά ότι βασική επιδίωξη θα πρέπει να είναι η προσέλκυση επενδύσεων και η δημιουργία συνθηκών ανάπτυξης το συντομότερο δυνατόν.

Κύριος στόχος της κυβερνητικής στρατηγικής πρέπει να είναι η δημιουργία μιας σύγχρονης και ανταγωνιστικής οικονομίας που να μη χρειάζεται δεκανίκια προστατευτισμού και κρατικών παρεμβάσεων για να επιβιώνει. Μια οικονομία που να είναι σε θέση να στηρίξει ,χωρίς να κλυδωνίζεται μια πολύπλευρη κοινωνική πολιτική, που θα διασφαλίζει ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για όλες τις τάξεις του λαού μας.

Σε αυτή την προσπάθεια  ,κάτω απο τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που βρίσκεται ο τόπος μας,δεν πρέπει να απουσιάζει κανένας.  Θεωρούμε ότι αποτελεί καθήκον όλων των οργανωμένων ,παραγωγικών συνόλων και φορέων να συμμετέχουν στην τιτάνια προσπάθεια που καταβάλλεται για την επανεκκίνηση και αναθέρμανση της οικονομίας.

Κλείνοντας, ως Δημοκρατικό Κόμμα τονίζουμε την αισιοδοξία μας ότι η οικονομία μας έχει την ικανότητα να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες, φτάνει έγκαιρα όλοι μαζί να δράσουμε για αποτελεσματική αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων.