Εκπαιδευτικός, η «κρυφή αξία» του σύγχρονου σχολείου

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Θεόδωρος (Άκης)  Ηλία

Διευθυντής ΤΕΣΕΚ Πάφου

Αναμφισβήτητα, η «κρυφή αξία» σε ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σχολείο, είναι οι άνθρωποί του. Δηλαδή, οι εκπαιδευτικοί. Είναι από όλους αποδεκτό, ότι για να έχουμε ένα επιτυχημένο σχολείο με εξαιρετικά αποτελέσματα, χρειάζονται σπουδαίοι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι να απελευθερώνουν και να αξιοποιούν τις δημιουργικές τους δεξιότητες. Σε ένα  ποιοτικό σχολείο, οι εκπαιδευτικοί αποτελούν την βασική και  μοναδική πηγή δημιουργίας αξιών, για την επίτευξη εξαιρετικών αποτελεσμάτων.  Μπορεί να υπάρχει το όραμα, να καθορίζονται στόχοι και στρατηγικές, μπορεί να στέλνονται οδηγίες και εγκύκλιοι, αλλά αυτοί που θα εργαστούν και θα εφαρμόζουν καθημερινά έξυπνα σχέδια δράσης ώστε να επιτευχθούν ακόμη και οι πιο δύσκολοι στόχοι, δεν είναι άλλοι από τους εκπαιδευτικούς.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η «κρυφή αξία» σε ένα σύγχρονο εκπαιδευτικό σύστημα, είναι η ποιοτική αξιοποίηση των εκπαιδευτικών. Εδώ ακριβώς είναι που θα πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας. Στη συνεχή εκπαίδευση, κατάρτιση και προσωπική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών. Αντί να απαξιώνουμε τους εκπαιδευτικούς και να τους κατηγορούμε με μεγάλη ευκολία, θα ήταν προτιμότερο να σκεφτούμε με πιο τρόπο θα μπορούσαμε να τους αξιοποιήσουμε αποτελεσματικά, ώστε να πετύχουμε τους κοινούς μας στόχους.

Σίγουρα υπάρχει μια μερίδα εκπαιδευτικών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα και δυσκολίες στην εκτέλεση του έργου τους και είναι ανεπαρκείς. Η μεγαλύτερη όμως μερίδα των εκπαιδευτικών, μπορεί μέσα στις κατάλληλες συνθήκες και σε ένα δίκαιο εκπαιδευτικό περιβάλλον, να μεγαλουργήσει. Αυτό αποδεικνύεται άλλωστε καθημερινά στην πράξη. Το κρίσιμο ερώτημα λοιπόν, είναι: Πως οι εκπαιδευτικοί θα απελευθερώσουν τις δημιουργικές τους ικανότητες; Τί είναι αυτό που θα κάνει τους εκπαιδευτικούς να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους, ώστε να πετύχουμε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα;

Όλες οι σχετικές έρευνες δείχνουν ότι εάν δημιουργήσουμε ένα σχολικό περιβάλλον, που θα βοηθάει τους εργαζόμενους να αποδίδουν στο μέγιστο, τότε θα μπορούμε να πετύχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα. Αυτό πρακτικά σημαίνει τη δημιουργία ενός άριστου οργανωτικού πλαισίου, αλλά και μιας θετικής κουλτούρας με σταθερές αξίες. Ταυτόχρονα, η ύπαρξη ενός κοινού οράματος και η συνεχής ανάπτυξη και βελτίωση των εκπαιδευτικών, αποτελούν βασικά στοιχεία ενός αποτελεσματικού σχολείου.

Για να καταφέρουν λοιπόν οι εκπαιδευτικοί να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό, θα πρέπει απαραίτητα να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους. Στην σύγχρονη εποχή, η ασφάλεια και οι βιολογικές ανάγκες των εκπαιδευτικών, θεωρούνται εξασφαλισμένες. Αυτό λοιπόν που αναζητούν, είναι η ικανοποίηση των κοινωνικών τους αναγκών, η επιτυχία, η αναγνώριση, η εκτίμηση και η ανάγκη για αυτοπραγμάτωση. Φυσικά, για να κινητοποιηθούν και να ξεπεράσουν τον εαυτό τους, οι εκπαιδευτικοί χρειάζεται να έχουν ξεκάθαρους στόχους, να δέχονται θετική επιβράβευση, αλλά και αναγνώριση των προσπαθειών τους.

Αυτό όμως που θα κινητοποιήσει τους εκπαιδευτικούς ώστε να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό, είναι το αίσθημα δικαιοσύνης. Εάν το αίσθημα της δίκαιης μεταχείρισης δεν μπορεί να εδραιωθεί, τότε όλα τα προηγούμενα θα καταρρεύσουν. Παράλληλα, επειδή η «ζυγαριά της δικαιοσύνης» που χρησιμοποιεί ο καθένας είναι υποκειμενική, θα πρέπει να υπάρχουν ξεκάθαροι κανόνες, με  σαφή και αποτελεσματικά κριτήρια.  

Για να πετύχουμε λοιπόν σπουδαία αποτελέσματα, χρειάζεται να επενδύσουμε και να δώσουμε αξία στους εκπαιδευτικούς, ώστε να αναπτύσσονται και να βελτιώνονται καθημερινά. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε εξαιρετικά σχολεία, μέσα από τα οποία θα αναπτύσσονται άνθρωποι με αξιοπρέπεια, φιλότιμο και πίστη στον εαυτό τους. Η ποιοτική εκπαίδευση συνεπάγεται εξαίρετους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι με την σειρά τους θα εμπνέουν τους μαθητές. Μόνο έτσι θα δημιουργήσουμε μια νέα φωτισμένη γενιά ανθρώπων, οι οποίοι θα μπορέσουν να δώσουν ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Γιατί, για να αλλάξουμε τα αποτελέσματα, πρέπει να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά.