Είμαστε ίδιοι, είμαστε διαφορετικοί: Το θαύμα της ύπαρξης

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Κι όμως δεν είμαστε οι ίδιοι. Όσο κι αν νομίζουμε ότι το αποτύπωμα μας σ’ ετούτη τη γη μοιάζει κατά πολύ με τα άλλα έμβια όντα εντούτοις μια τέτοια άποψη είναι απλά λανθασμένη. Από τις επιλογές μας για τροφή, ένδυση και στέγη μέχρι τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε ένα εργαλείο, ο πλάστης μας έκανε εν σοφία… διαφορετικούς, για να πλουτίζουμε με την διαφορετικότητά μας τη φύση και να την κάνουμε λίγο πιο πλούσια απ’ ότι θα ήταν χωρίς εμάς.

ΤΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ

Εκπαιδευτικού

Να γιατί ο καθένας έχει λόγο ύπαρξης. Να γιατί είμαστε τυχεροί που βρισκόμαστε αυτήν τη χρονική στιγμή στις επάλξεις της ιστορίας ως αποτυπώματα των προγόνων μας. Και μέσα σ’ αυτά τα πλαίσια κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είναι ανώτερος του άλλου, μιας και η ιδέα αυτή ισοδυναμεί  με ύβρη που μοιραία τιμωρείται...

Τι μας κάνει άραγε να νομίζουμε πως υπερέχουμε των υπολοίπων; Γιατί σε συγκεκριμένες στιγμές της ζωής μας έχουμε την εντύπωση ετούτης της ουτοπικής ανωτερότητας και πώς μπορούμε να την εξηγήσουμε; Γιατί άλλοι αισθάνονται μια ζωή κατώτεροι των άλλων βιώνοντας συμπλέγματα κατωτερότητας, ενώ κάποιοι άλλοι ούτε καν διανοούνται να ενδυθούν την ταμπέλα του αποτυχημένου, ακόμα κι αν όλα στη ζωή τους συνηγορούν για κάτι τέτοιο;

Γιατί ακριβώς υπάρχουν άτομα που δεν αντέχουν την αποτυχία. Έχουν πλαστεί για να αισθάνονται ανώτεροι, ακόμα κι αν δεν είναι. Το κάθε κύτταρο του μυαλού τους συνηγορεί υπέρ αυτής της μεγάλης πλάνης. Οτιδήποτε άλλο θα ήταν απλά καταστροφικό για αυτούς. Οποιοδήποτε ψήγμα αποτυχίας θα μπορούσε να τους συντρίψει, γιατί ακριβώς δεν έμαθαν να αποτυγχάνουν. Ετούτη η παράλογη για εμάς συμπεριφορά είναι γι’ αυτούς σανίδα σωτηρίας.

Μέσω της ύπαρξής μας λοιπόν, άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο, επιβεβαιώνουμε το θαύμα της δημιουργίας. Ακόμα και ο πιο χαμερπής άνθρωπος που τα πάντα συνηγορούν κατ’ αυτόν υπέρ της μηδαμινότητάς του, δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί πως χωρίς αυτόν η πλάση θα ήταν η ίδια.

Είναι γι’ αυτό το λόγο που έχουμε χρέος και απέναντι στον πλάστη αλλά και απέναντι στη ψυχή μας. Σφάλλουμε, μα πρέπει την επόμενη στιγμή να καταλάβουμε το σφάλμα μας και να το διορθώσουμε. Αμαρτάνουμε, μα αν συνεχίσουμε να κάνουμε τα ίδια, κάποια στιγμή θα έχουμε καταδικάσει εμάς τους ίδιους. Άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο είμαστε ολιγόπιστοι, μα αν δεν καταφέρουμε τελικά να απλώσουμε τις ψυχές μας στα χέρια του παντοδύναμου κινδυνεύουμε να χάσουμε την ελπίδα και το νόημα της ύπαρξής μας.

Ναι, δεν αποτελούμε ως μονάδες παρά μερικούς κόκκους άμμου μέσα στην απεραντοσύνη του σύμπαντος, μα αν μπορούμε να κάνουμε τη ζωή κάποιου συνοδοιπόρου μας λιγότερο δυστυχισμένη, τότε θα αισθανθούμε τη δύναμη με την οποία μας έχει κοσμήσει ο πλάστης. Υπάρχουν δίπλα μας άνθρωποι που πο-νούν, που υποφέρουν, που είναι δυστυχισμένοι για χίλιους λό-γους παραπάνω απ’ ότι εμείς, μα θα μπορούσαν μέσω υμών να αισθανθούν έστω μια φευγαλέα ανακούφιση. Ετούτη η μεγαλοψυχία είναι μεταξύ άλλων αυτή που μας κάνει τόσο διαφορετι-κούς από τα ζώα.

Για να γίνουν όμως όλα αυτά πράξη πρέπει να σταματήσουμε την μεμψιμοιρία και του μοιρολατρικούς θρήνους για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω μας και να σκεφτούμε επιτέλους τρόπους να αξιοποιήσουμε ακόμα και την αποτυχία προς όφελός μας. Η θετική σκέψη είναι πάντα ένα πανίσχυρο όπλο ετούτους τους χαλεπούς καιρούς.

Αν είμαστε άρρωστοι τότε θα συναισθανθούμε την αξία της υγείας που τόσο θεωρούμε δεδομένη. Μα ακόμα κι αν δεν έχουμε δίπλα μας ανθρώπους για να μας κρατούν συντροφιά και αισθανόμαστε μόνοι και απομονωμένοι, είμαστε και πάλι λίγο πιο τυχεροί από άλλους, αφού έτσι δεν μπορούμε να κάνουμε κανένα δυστυχισμένο εξ υπαιτιότητάς μας. Οὐδέν κακόν ἀμιγές καλοῦ…

Συναφές με όλα τα πιο πάνω είναι και το πιο κάτω απόσπασμα από συνέντευξη που έδωσε ο νομπελίστας βιολόγος Ρίτσαρντ Ντόκινς στην Α. Νεγρεπόντη και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Το Βήμα, στις 25/04/99, με τίτλο «Να γιατί θα παραμείνουμε αθάνατοι».

«Είμαστε προνομιούχοι και μόνο επειδή γεννηθήκαμε και υπάρχουμε. Επειδή μπορούμε να χαρούμε το θαύμα της ζωής σ’ αυτόν τον πλανήτη. Ακόμα, επειδή μας δίδεται η ευκαιρία να καταλάβουμε γιατί υπάρχουμε κι εξελισσόμαστε. Γι’ αυτό υπάρχει η επιστήμη: η Βιολογία, η Χημεία και η Φυσική. Σκεφθείτε το: ο καθένας μας είναι μια μεγαλούπολη κυττάρων και κάθε κύτταρο μια πόλη βακτηριδίων. Είμαστε, δηλαδή, ο καθένας μια γιγαντιαία μεγαλούπολη βακτηριδίων που περπατά! Δεν είναι θαύμα;

Αφού ακόμη και το ότι ζούμε είναι θαύμα μοναδικό. Οι εν δυνάμει άνθρωποι που θα μπορούσαν να βρίσκονται τώρα εδώ, στη θέση μας, αλλά που ποτέ δεν θα δουν το φως της ημέρας είναι πολύ περισσότεροι απ’ όλους τους κόκκους της άμμου που υπάρχουν στη Σαχάρα. Οι συνδυασμοί των πιθανών ανθρώπων που θα μπορούσαν να προκύψουν από το DNA μας ξεπερνούν κατά πολύ τον σημερινό πληθυσμό της γης. Και όμως, παρά τις αντίξοες πιθανότητες είμαστε εμείς –εσείς κι εγώ- που βρισκόμαστε τώρα εδώ. Σ’ εμάς έπεσε το πρώτο λαχείο. Τη στιγμή της σύλληψής μας οι αστρονομικά υψηλές πιθανότητες να μη γεννηθούμε εμείς, αλλά άλλοι στη θέση αυτή, έγιναν μονοψήφιες και, σταδιακά, μηδενίστηκαν!!!»