Διεθνής διαιτησία: Διάκριση για τον παφίτη δικηγόρο Άγι Γεωργιάδη

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η ενασχόληση με τη διεθνή διαιτησία είναι πολύ απαιτητική. Αρκετά συχνά, σε υποθέσεις που παραπέμπονται σε διαιτησία, εγείρονται πολύπλοκα ζητήματα διαδικασίας, απόδειξης, αλλά και ιδιωτικού και δημόσιου διεθνούς δικαίου. Είναι επίσης συνηθισμένο να αντιμετωπίζονται διάφορα ζητήματα ουσιαστικού αλλοδαπού δικαίου.

Αυτά αναφέρει μιλώντας σήμερα στο PafosNet ο παφίτης δικηγόρος, Άγις Γεωργιάδης, ο οποίος θεωρείται αυθεντία στο επιστημονικό αυτό πεδίο διεθνώς και έχει επιτύχει την ένατξη του ως μέλος στο LCIA, το κέντρο διαχείρισης διεθνών διαιτησιών και άλλων διαδικασιών επίλυσης διαφορών.

« Η αποτελεσματική ενασχόληση με τη διαιτησία προϋποθέτει συνεχή ενημέρωση για τις εξελίξεις σε αρκετούς τομείς δικαίου, συγκριτική μελέτη και αντίληψη, και ικανούς συνεργάτες σε άλλες δικαιοδοσίες», επισημαίνει. « Χωρίς αυτά, είναι πολύ δύσκολο και ασύμφορο για κάποιον να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες των υποθέσεων και αυτός πιστεύω είναι ο κυριότερος λόγος που λίγοι δικηγόροι στην Κύπρο είναι διατεθειμένοι να επενδύσουν τον χρόνο τους στη διεθνή διαιτησία».

Εδώ και μερικά χρόνια ο Άγις Γεωργιάδης είναι συγγραφέας του κεφαλαίου για την Κύπρο στο World Arbitration Reporter, σε επιμέλεια Λουκά Μίστελη και Laurence Shore. Δημοσίευσε επίσης αριθμό άρθρων και συνέγραψε κεφάλαια σε άλλα βιβλία για διαιτησία, διαμεσολάβηση, πολιτική δικονομία και διεθνές δίκαιο.

Με ενδιαφέρουν ειδικά τα θέματα συγκριτικής διαδικασίας και απόδειξης στη διαιτησία, και ελπίζω να μου δοθεί η ευκαιρία να γράψω κάτι στο προσεχές μέλλον», αναφέρει ο ίδιος. Μέλος σε αρκετούς οργανισμούς, περιλαμβανομένου του Chartered Institute of Arbitrators ως πλήρες μέλος (Fellow) και του Cyprus Arbitration Forum, ο παφίτης δικηγόρος έχει μαζί με τον συνάδελφο του, Σταύρο Παύλου, ιδρύσει το Dispute Resolution Practitioners’ Retreat, με κύριο στόχο τη διοργάνωση διεθνών συνεδρίων στην Κύπρο σε σχέση με διαιτησία και διεθνή επίλυση διαφορών.

« Το πρώτο συνέδριο θα πραγματοποιείτο πριν από μερικές μέρες, όπως αναγκαστικά αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας», δηλώνει. «Προγραμματίζουμε όμως σημαντικές εκδηλώσεις εντός του 2020 και 2021.

Έλαβα μέρος σε αρκετές σημαντικές υποθέσεις, ως δικηγόρος διάδικου, διαιτητής αλλά και ως πραγματογνώμονας. Από αυτές, ξεχωρίζω ορισμένες με μεγάλο βαθμό δυσκολίας λόγω των αρκετών και πολύπλοκων νομικών ζητημάτων που εγείρονταν. Δεν θα ήταν ορθό να αναφερθώ σε λεπτομέρειες λόγω εμπιστευτικότητας».

To LCIA είναι κέντρο διαχείρισης διεθνών διαιτησιών και άλλων διαδικασιών επίλυσης διαφορών. Εδρεύει στο Λονδίνο και θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ινστιτούτα διαιτησίας παγκοσμίως.

Όπως εξηγεί ο Άγις Γεωργιάδης, λειτουργεί με τρία διοικητικά σώματα:

« Ως μη κερδοσκοπική εταιρεία, έχει Διοικητικό Συμβούλιο που χειρίζεται τα εταιρικά του θέματα. Η καθημερινή διαχείριση των υποθέσεων γίνεται από την Γραμματεία. Το Δικαστήριο (LCIA Court), του οποίου πρόσφατα έγινα μέλος, επίσης επιτελεί διοικητικό ρόλο, αφού είναι το αρμόδιο όργανο, μεταξύ άλλων, για διορισμό διαιτητών και καθορισμό της αμοιβής τους. Είναι επίσης υπεύθυνο για τον συνεχή εκσυγχρονισμό των κανονισμών διαιτησίας του κέντρου και γενικότερα για την προώθηση του κέντρου και της επίλυσης διαφορών με διαιτησία. Αποτελείται από 35 μέλη, από όλο τον κόσμο».

Όργανα με παρόμοιο ρόλο υπάρχουν σε πολλά άλλα κέντρα διαιτησίας, περιλαμβανομένων και ορισμένων που έχουν εγκαθιδρυθεί στην Κύπρο, παρατηρεί ο κ. Γεωργιάδης. Η εκλογή μου στο Δικαστήριο LCIA θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντική για την Κύπρο διότι συνιστά αναγνώριση της σημαντικότητας της χώρας μας στη διεθνή επίλυση διαφορών, εξηγεί.

« Σε προσωπικό επίπεδο, είναι πολύ μεγάλη τιμή και αναγνώριση και μου δίνει την ευκαιρία να συνδράμω σε ψηλό επίπεδο στην προώθηση της διεθνούς διαιτησίας, σε συνεργασία με καταξιωμένους δικηγόρους και άλλους επαγγελματίες.

Διαιτησία είναι η επίλυση διαφορών από διαιτητή, δηλαδή από πρόσωπο που επιλέγεται από τους διάδικους για να αποφασίσει τη μεταξύ τους διαφορά. Διεθνείς διαιτησίες γίνονται επί τούτου (ad hoc), ή υπό τη διαχείριση κέντρων διαιτησίας (institutional), όπως το LCIA. Υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικοί κανονισμοί, από τους οποίους μπορούν να επιλέξουν οι διάδικοι. Σημαντικότεροι και δημοφιλέστεροι θεωρούνται αυτοί του LCIA, του ICC αλλά της UNCITRAL. Οι τελευταίοι εφαρμόζονται συχνά και σε ad hoc διαιτησίες. Αξιόλογους και μοντέρνους κανονισμούς έχει και το Κυπριακό CEDRAC.

Η διαιτησία είναι η διαδικασία που προτιμάται για επίλυση διεθνών διαφορών. Οι λόγοι για τους οποίους προτιμάται ποικίλουν, όμως σημαντικότεροι φαίνεται να είναι η δυνατότητα επιλογής του προσώπου που θα αποφασίσει τη διαφορά, η εμπιστευτικότητα και μη δημοσιότητα, η ευελιξία της διαδικασίας και του τρόπου διεξαγωγής της και, βεβαίως, η δυνατότητα σχετικά ευκολότερης αναγνώρισης της διαιτητικής απόφασης. Στην περίπτωση της Κύπρου, θα πρόσθετα και το πλεονέκτημα της ταχείας εκδίκασης σε σύγκριση με τη δικαστική οδό».

Παρόλο που η μοντέρνα διαιτησία μάλλον εισήχθη επί Αγγλοκρατίας, ως έννοια και διαδικασία προϋπήρχε στην Κύπρο και υπήρχε σχετική πρόνοια στις Ασσίζες. Γίνονται επίσης αναφορές σε διαιτητές (κριτάδες) στο «Χρονικό» του Μαχαιρά, αναφέρει ο Άγις Γεωργιάδης.

Σήμερα, η διαιτησία είναι αρκετά διαδεδομένη στην Κύπρο, κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα, τονίζει.

« Κατά την άποψή μου η διαιτησία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε αρκετές άλλες κατηγορίες υποθέσεων, τόσο τοπικών όσο και διεθνών. Ειδικά σε εταιρικές, εμπορικές, τραπεζικές και ασφαλιστικές διαφορές, πιστεύω ότι δεν έχουν αξιοποιηθεί οι δυνατότητες της διαιτησίας. Αυτό μάλλον οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωση του επιχειρηματικού και δικηγορικού κόσμου για τη διαιτησία και τις άλλες μεθόδους εξωδικαστηριακής επίλυσης διαφορών.

Η διαμεσολάβηση φαίνεται να αξιοποιείται σε κάποιο βαθμό στην Κύπρο αναφορικά με καταναλωτικές και τραπεζικές διαφορές. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως, παρόλο που και η διαμεσολάβηση υπήρχε από την αρχαιότητα, η μοντέρνα διαμεσολάβηση αναπτύχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες. Σε αρκετές χώρες γνωρίζει σημαντική επιτυχία. Δυστυχώς στην Κύπρο δεν έχει αναπτυχθεί σωστά και συνεπώς δεν χρησιμοποιείται ευρέως». 

Όπως και στην περίπτωση της διαιτησίας, εκτιμά, η μη αξιοποίηση των δυνατοτήτων της διαμεσολάβησης οφείλεται στην ελλιπή ενημέρωση των δικηγόρων και επιχειρηματιών, αλλά και του κοινού γενικότερα.

Στο παρελθόν είχαν γίνει κάποιες αξιόλογες προσπάθειες ενημέρωσης του κοινού, όπως η Πύλη Διαμεσολάβησης του Δήμου Λευκωσίας σε συνεργασία με την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Άννα Πλεύρη, δηλώνει ο κ. Γεωργιάδης. «Πιστεύω ότι τέτοιες προσπάθειες γίνονται προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην καλύτερη αξιοποίηση των εναλλακτικών μεθόδων επίλυσης διαφορών», καταλήγει. « Οι διάφορες εξωδικαστηριακές μέθοδοι δεν είναι πάντοτε μεταξύ τους συγκρίσιμες. Προσωπικά τις αντιλαμβάνομαι ως διαφορετικά εργαλεία που ενδεχομένως να μπορούν να αξιοποιηθούν, ανάλογα με τις περιστάσεις κάθε υπόθεσης. Η κατανόηση και ανάπτυξη ικανοτήτων σε κάθε μία από αυτές τις μεθόδους δίνει στον δικηγόρο τη δυνατότητα να βοηθά τον πελάτη του να επιλέξει την πλέον κατάλληλη».