Αρχαιολογικός Χώρος Αγίου Γεωργίου Πέγειας: Ο φτωχός συγγενής.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Βρίσκεται σε ένα από τους πλέον δημοφιλείς εκδρομικούς και προσκυνηματικούς χώρους της Πάφου. Σε αντίθεση με τον γειτονικό ναό, το αλιευτικό καταφύγιο, την περίφημη Γερόνησο και τις ψαροταβέρνες της περιοχής ωστόσο, ο περί ου ο λόγος Αρχαιολογικός Χώρος στον Άγιο Γεώργιο Πέγειας, παραμένει «κρυμμένος» από την μεγάλη πλειοψηφία των επισκεπτών της περιοχής. Παράγοντες και κάτοικοι του Δήμου Πέγειας καταγγέλλουν στο PafosNet ότι σε ολόκληρη τη διαδρομή από τον κυκλοφοριακό κόμβο Πέγειας-Κόλπου των Κοραλλίων, δεν υπάρχει ούτε μια ένδειξη για την ύπαρξη ενός εκ των σπουδαιότερων αρχαιολογικών χώρων της επαρχίας Πάφου και της Κύπρου ολόκληρης, ενώ και όταν η ύπαρξη του γίνει αντιληπτή στο τέρμα της διαδρομής, με θλίψη διαπιστώνει κανείς ότι στοχειώδεις ενέργειες προστασίας των αρχαιοτήτων δεν έχουν ληφθεί.

Το οδοιπορικό του PafosNet στον μαγευτικό Άγιο Γεώργιο Πέγειας και τις δυτικές ακτές του Ακάμα, αποκαλύπτει ένα σπάνιο αρχαιολογικό θησαυρό που ωστόσο «φωνάζει» εξ αρχής για σοβαρά προβλήματα προστασίας από τις καιρικές συνθήκες. Επιβεβαιώνοντας τους ανθρώπους της περιοχής, το πρώτο πράγμα που καθίσταται εμφανές μόλις περάσεις το παραδοσιακό μικρό οίκημα που λειτουργεί ως εκδοτήριο εισιτηρίων και χώρος ενημέρωσης, είναι ότι υπέροχα δάπεδα με ψηφιδωτά παραμένουν βορά στις καιρικές συνθήκες και κυρίως στην αλμύρα της θάλασσας.

Όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες που δημοσιεύουμε σήμερα, μεγάλο μέρος των ψηφιδωτών έχει ήδη υποστεί ζημιά, αλλού έχει ξεθωριάσει, σε κάποια σημεία έφυγαν από τη θέση τους οι ψηφίδες, ενώ τα προστατευτικά σχοινιά δεν είναι δυστυχώς αποτρεπτικά για να τα...υπερπηδήσουν επισκέπτες και να βολτάρουν ανενόχλητοι πάνω σε αυτά!

«Θα πρέπει όσο είναι ακόμα καιρός, να τοποθετηθεί έστω και ένα πρόχειρο στέγαστρο για να τα προστατεύει από τον ήλιο και τις βροχές», ανέφερε παράγοντας της περιοχής που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. « Αφού η αμμοβολή και η αλμύρα της θάλασσας δεν είναι δυνατό να αντιμετωπισθεί, ας φροντίσουμε τουλάχιστον για αυτά που είναι εύκολο και φθηνό να γίνουν.

Εδώ, σε ολόκληρο Αρχαιολογικό Πάρκο Κάτω Πάφου προσπαθούν από το 1990 να εγκαταστήσουν ένα εξειδικευμένο στέγαστρο και δεν το έχουν καταφέρει. Στο λιγότερο σημαντικό και μικρότερο αρχαιολογικό χώρο της Πέγειας θα το κάνουν;».

Η κατάσταση στον Αρχαιολογικό Χώρο του Αγίου Γεωργίου Πέγειας δείχνει αμέσως ότι χρήζει παρεμβάσεων και σε επίπεδο καθημερινής φροντίδας. Οι σχίνοι στην περιοχή, αν και δείχνουν φρεσκοκλαδεμένοι και καθαρισμένοι, εντούτοις είναι προφανές ότι προκαλούν προβλήματα, αφού σε κάποια σημεία του περιφραγμένου χώρου «αγκαλιάζουν» αρχαιότητες ή πιέζουν περιτοιχίσματα. Η συνεχής έκθεση στα καιρικά φαινόμενα και η μη επαρκής συντήρηση, σύμφωνα με καταγγελίες, συντείνουν επίσης στο να παρατηρούνται αποκολλήσεις σοβάδων και άλλων υλικών από σημεία των τοίχων εντός του περιφραγμένου χώρου.

Λιγότερο σημαντικό για την προστασία και ανάδειξη των αρχαιοτήτων στον Άγιο Γεώργιο Πέγειας, πλην όμως σημαντική οικονομική «αιμορραγία» και  απαράδεκτη παράλειψη προβολής, συνιστά η ελλειπής σήμανση για τον αρχαιολογικό χώρο. Η πρώτη σήμανση για την ύπαρξη αρχαιολογικού επισκέψιμου χώρου, παρουσιάζεται στον επισκέπτη ακριβώς έξω από το... κτίριο εισόδου στον Αρχαιολογικό Χώρο.

Οι ευθύνες από τους επαγγελματίες της περιοχής επιμερίζονται στην πτυχή αυτή τόσο στο Τμήμα Αρχαιοτήτων, όσο και στον Δήμο Πέγειας, τον οποίο επίσης εγκαλούν για παντελή έλλειψη ενδιαφέροντος στο να αναδειχθεί ένα σπουδαίο μνημείο της περιοχής που μπορεί να αποφέρει και σημαντικά έσοδα.

«Είναι κρίμα να υπάρχουν μέρες που ο Αρχαιολογικός Χώρος Πέγειας μετρά μόλις 10 ή 12 εισιτήρια εισόδου. Τέτοιος σημαντικός χώρος, να εμφανίζει έσοδα 25 ή 30 ευρώ, είναι αποκαρδιωτικό».

Μεταξύ του 1952 και του 1955, το Τμήμα Αρχαιοτήτων ανέσκαψε τρεις παλαιοχριστιανικές βασιλικές και ένα λουτρώνα, που χρονολογούνται στον 6ο αιώνα μ.Χ. Οι ανασκαφές συνεχίστηκαν την περίοδο 1992-98 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και την Αρχαιολογική Αποστολή του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας από το 1999. Κατά τις ανασκαφές αυτές διαφάνηκε ότι στον Άγιο Γεώργιο υπήρχε κατά τα ρωμαϊκά και παλαιοχριστιανικά χρόνια ένας μεγάλος ανοχύρωτος οικισμός, ο οποίος αναπτύχθηκε ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.).

Το κέντρο του οικισμού καταλαμβάνεται από μεγάλο συγκρότημα κτηρίων που περιλαμβάνει τη μεγάλη τρίκλιτη βασιλική Α΄, η οποία φέρει προσκτίσματα στη βόρεια της πλευρά και ένα περίστωο αίθριο με ένα βαπτιστήριο στα δυτικά. Μία μικρότερη τρίκλιτη βασιλική με εγκάρσιο κλίτος είναι προσαρτημένη στη βόρεια πλευρά του βαπτιστηρίου. Στα δυτικά του συγκροτήματος υπάρχει ένα μεγάλο διώροφο κτήριο, κτισμένο στον τύπο της ελληνορωμαϊκής οικίας, το οποίο εικάζεται ότι είναι το επισκοπείο. 
Βόρεια της Βασιλικής Α΄, οι ανασκαφές έφεραν στο φως ένα λουτρώνα, ενσωματωμένο σε μια μεγάλη αυλή. Στα βορειοανατολικά, δίπλα από το δρόμο που οδηγεί στην ενδοχώρα και στο σύγχρονο χωριό της Πέγειας, βρίσκονται τα κατάλοιπα της μικρής τρίκλιτης βασιλικής Γ΄. Στο κέντρο του οικισμού ανευρέθησαν κατάλοιπα οικιών, υπόγειες κινστέρνες και η τρίτη βασιλική του οικισμού (βασιλική Β΄).