Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου: Ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η κυρά της Λέμπας, οι κάτοικοι της αρχαίας Πάφου, οι συνήθειες των ανθρώπων της αρχαιότητας, «ξαναζωντανεύουν» στις αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου Πάφου. Μαθητές δημοτικών σχολείων της Πάφου και γονείς, σε συνεργασία με τους συμβούλους Μουσειακής Αγωγής στο μουσείο της πόλης, μετέχουν σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στο χρόνο, γνωρίζοντας πρόσωπα και πράγματα από το χθες της περιοχής.

Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα με την ευκαιρία της Ημέρας Μουσείων, που γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 18 Μαίου. Οι μαθητές που μετέχουν σε σχετικό πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, μαζί με τους γονείς τους, μετέχουν την περίοδο αυτή στο ειδικό μάθημα προσδίδοντας ένα διαφορετικό τόνο στον χώρο, αλλά και στην ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία.

Οι σύμβουλοι Μουσειακής Αγωγής στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου, Στάλω Αντωνίου και Κάκια Ανδρονίκου, δήλωσαν στο pafosnet ότι στα πλαίσια του θεσμού Μουσειακής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, οι αρμόδιοι αποσκοπούν στο ανοίγμα του Μουσείου προς την κοινωνία, τη δια βίου και διαγενεαλογική μάθηση.

Τα παιδιά έδειχναν να απολαμβάνουν την όλη μαθησιακή διαδικασία η οποία συνδύαζε το μάθημα με το παιγνίδι, ενώ περιεργάζονταν με εμφανή εντυπωσιασμό τα ομοιώματα των σημαντικών ευρημάτων που φιλοξενεί το Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου.

Τα παιδιά που μετέχουν στο πρωτοποριακό πρόγραμμα, χωρίζονται σε δύο τμήματα, έχοντας την ευκαιρία να ακούνε, να βλέπουν, αλλά και να μετέχουν σε μια διαδραστική διαδικασία ασυνήθιστη για τα «συμβατικά» εντός σχολικών αιθουσών μαθήματα.

Οι υπεύθυνες του προγράμματος εξηγούν ότι η μουσειακή εμπειρία είναι μια κατεξοχήν εκπαιδευτική εμπειρία που απευθύνεται σε κάθε άνθρωπο, ανεξαρτήτως ηλικίας, μόρφωσης και κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου.

«Η επαφή με το μουσείο συμβάλλει στην αξιοποίηση και εμπλοκή της πολιτιστικής κληρονομιάς  στην  εκπαιδευτική διαδικασία», τονίζουν οι κυρίες Αντωνίου και Ανδρονίκου, « φέρνει τον επισκέπτη σε επαφή με πρωτότυπο υλικό και αποτελεί χώρο απόκτησης γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων, και αξιών.

Ανάμεσα στους στόχους της μουσειακής αγωγής ως μη τυπικής μορφής εκπαίδευσης, είναι η ανάπτυξη κριτικής σκέψης, δημιουργικότητας και φαντασίας, η καλλιέργεια ευαισθησίας απέναντι στην τέχνη, τον πολιτισμό και το περιβάλλον, η προαγωγή πρωτοβουλίας και αυτοπεποίθησης και η ανάπτυξη κινητικών και αισθητικών ικανοτήτων. Συμβάλλει στην ανίχνευση και ενίσχυση των πολλαπλών τύπων νοημοσύνης και των ποικίλων μαθησιακών στυλ. Βασίζεται στη βιωματική και ελεύθερης επιλογής μάθηση (free-choice learning) μέσα από την κοινωνικοποίηση, την εξερεύνηση και το παιχνίδι».

Εμπνευστής των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Μουσειακής Αγωγής στην Κύπρο υπήρξε η αρχαιολόγος και εκπρόσωπος της Κυπριακής Ομοσπονδίας Φίλων Μουσείων, Άννα Μαραγκού. Μέσα από συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, του Πολιτιστικού Κέντρου του Ομίλου Λαϊκής και του Τμήματος Αρχαιοτήτων, τα εκπαιδευτικά προγράμματα Μουσειακής Αγωγής θεσμοθετήθηκαν για πρώτη φορά στην Κύπρο τη σχολική χρονιά 1996-1997. Συγκεκριμένα, τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα Μουσειακής Αγωγής ξεκίνησαν στην Κύπρο το Σεπτέμβρη του 1996 στο Επαρχιακό Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου και επεκτάθηκαν σε όλες τις επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου στα εξής κρατικά, δημοτικά και ιδιωτικά μουσεία: Κυπριακό Μουσείο, Αρχαιολογικό Μουσείο Λεμεσού, Μεσαιωνικό Κάστρο Λεμεσού, Αρχαιολογικό Μουσείο Λάρνακας, Μουσείο «Θάλασσα» στην Αγία Νάπα, Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο και Μουσείο Πιερίδη. Σημειώνεται ότι ο όμιλος Λαϊκής επιχορηγούσε μέχρι και πέρσι όλα τα λειτουργικά έξοδα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Κατά τις χρονιές 1996-1999, επισημαίνουν οι Στάλω Αντωνίου και Κάκια Ανδρονίκου, λειτούργησαν στην πόλη και επαρχία Πάφου τα ακόλουθα  εκπαιδευτικά προγράμματα:

«Άλογα-Ψάρια-Πουλιά, Το ζωικό βασίλειο στο αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου»,

«Εκείνοι και Εμείς, Οι αρχαίοι και οι σύγχρονοι άνθρωποι»

«Οι αρχαίες γραφές της Κύπρου, Από το Άλεφ μέχρι το Άλφα»

« Κατά τη χρονιά 2006-2007 σχεδιάστηκε ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «Ταξιδεύοντας με την Κυρά της Λέμπας», το οποίο προσφέρεται μέχρι σήμερα», εξηγούν. « Απευθύνεται σε μαθητές Γ΄ και Δ΄ τάξεων της πόλης και επαρχίας Πάφου και στοχεύει στη γνωριμία των παιδιών με την καθημερινότητα της χαλκολιθικής εποχής στην Κύπρο. Έχοντας σαν ξεναγό το χαλκολιθικό ειδώλιο, «κυρά της Λέμπας», τα παιδιά ταξιδεύουν πίσω στο χρόνο και έρχονται σε επαφή με τις καθημερινές ασχολίες των κατοίκων της χαλκολιθικής Κύπρου. Μέσα από εξερευνήσεις, παιχνίδι θησαυρού, γρίφους, ανασκαφή, θεατρικό παιχνίδι και δραματοποίηση, γίνονται κοινωνοί της προϊστορικής καθημερινότητας. Χρησιμοποιώντας ελεύθερα στολές, προβιές, υφάσματα και ομοιώματα εκθεμάτων, κυνηγούν, επεξεργάζονται σπόρους, παρασκευάζουν φαγητό, ψαρεύουν, ράβουν, φτιάχνουν περιδέραια και ειδώλια, κατασκευάζουν αγγεία, θάβουν τους νεκρούς τους. Τέλος, αναχωρούν παίρνοντας μαζί τους αξέχαστες μαθησιακές εμπειρίες.

Κάθε χρόνο στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα συμμετέχουν περίπου 1000 μαθητές Γ΄ και Δ΄ τάξεων και 80 εκπαιδευτικοί από σχολεία της πόλης και επαρχίας Πάφου. Η επιτυχία του προγράμματος διαφαίνεται τόσο μέσα από τη θετική γραπτή και προφορική ανατροφοδότηση των συμμετεχόντων όσο και από τις εργασίες των παιδιών που γίνονται στο σχολείο, ως προέκταση της μουσειακής δράσης. Κατά την τρέχουσα σχολική χρονιά τέθηκε σε πιλοτική εφαρμογή ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα μουσειακής αγωγής με τίτλο «Στα χνάρια της θεάς Αφροδίτης» στο Τοπικό Μουσείο Παλαιπάφου, στα Κούκλια.

Στο πλαίσιο της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, για πρώτη φορά φέτος προσκλήθηκαν και συμμετείχαν στο πρόγραμμα «Ταξιδεύοντας με την κυρά της Λέμπας» γονείς, μαζί με τα παιδιά τους. Η εν λόγω δράση αποσκοπούσε στο άνοιγμα του μουσείου προς την κοινωνία και στην προώθηση της διά βίου και διαγενεαλογικής μάθησης».