Ανοικτή Επιστολή στον ΥΠΕΣ: Για ποια μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης μιλάμε;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Νίκος Παλιός

Πρόεδρος Σχολικής Εφορείας Γεροσκήπου

Με τα όσα βλέπουν τελευταία το φως της δημοσιότητας, είναι πραγματικά απορίας άξιον αν η επιδιωκόμενη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα εξυπηρετήσει τελικά τα καλώς νοούμενα συμφέροντα του θεσμού. Ενώ, από το 2015, έχουν κατατεθεί ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων νομοσχέδια για τη δημιουργία συμπλεγμάτων (Επαρχιακών και Τοπικών), πριν η συγκεκριμένη μεταρρύθμιση αποφασιστεί, τεθεί σε εφαρμογή και εκτιμηθούν τα αποτελέσματά της, το Υπουργείο Εσωτερικών σχεδιάζει εκ προοιμίου να μειώσει τους Δήμους.

Ο σχεδιασμός της Κυβέρνησης του 2015 προέβλεπε τη δημιουργία 1) Επαρχιακών Συμβουλίων και 2) Συμπλεγμάτων υπηρεσιών μεταξύ Δήμων, μεταξύ Κοινοτήτων και μεταξύ Δήμων και Κοινοτήτων. Απ’ αυτά, σε προχωρημένο στάδιο συζήτησης βρίσκεται η σύσταση Επαρχιακών Συμβουλίων.

Και ενώ η Κυβέρνηση τότε έκανε λόγο για συμπλέγματα τοπικών αρχών, με προοπτικές δημιουργίας μεγαλύτερων οντοτήτων (Δήμων), εδώ και λίγο καιρό αναφέρεται σε 1) συμπλέγματα κοινοτήτων (μόνο) και 2) μείωση των Δήμων σε 22 από τους 30 που είναι σήμερα. Δηλαδή, πλέον επιδιώκεται η εξαφάνιση κάποιων δήμων από τον χάρτη με «ξαφνικό θάνατο» και η διατήρηση τετρακόσιων σχεδόν κοινοτήτων, που ας σημειωθεί είναι υπό κρατική κηδεμονία και χωρίς εξουσίες!

Κύριε Υπουργέ των Εσωτερικών,

Η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για να έχει περισσότερες προοπτικές επιτυχίας θα πρέπει να αφορά, σε πρώτη φάση, συμπλεγματοποιήσεις κυρίως Δήμων με γειτονικές Κοινότητες για να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα της συνεχόμενης διεύρυνσης των ανισοτήτων μεταξύ των, λόγω των δύο διαφορετικών νομικών πλαισίων, που έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία πολιτών «δύο ταχυτήτων». Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα έχει την ευρύτερη δυνατή συναίνεση (πολιτική και κοινωνική), θα έχει χαμηλότερο οικονομικό κόστος εφαρμογής, θα είναι εύκολα εφαρμόσιμη και λειτουργική (οι Δήμοι έχουν την τεχνογνωσία, τις υποδομές και το προσωπικό) και θα περιορίζει τον κίνδυνο δυσλειτουργίας και αναποτελεσματικότητας του θεσμού. Σε κατοπινό στάδιο, και μετά από αξιολόγηση της πρώτης φάσης της μεταρρύθμισης, θα μπορούσαν να προκύψουν, ως φυσιολογική πια εξέλιξη, μεγαλύτεροι Δήμοι.

Η υποχρεωτική, διά νόμου, μείωση Δήμων, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι απόψεις/θέσεις των τοπικών αρχών, αλλά και των ίδιων των πολιτών τους, δε νομίζω να είναι συμβατή με την Ευρωπαϊκή Χάρτα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία έχει υπογράψει και επικυρώσει. Εάν και εφόσον αποφασιστούν στο μέλλον ενοποιήσεις/συγχωνεύσεις τοπικών αρχών, αυτές θα πρέπει να γίνονται και με τη σύμφωνο γνώμη των εκλεγμένων συμβουλίων τους και, γιατί όχι, και των δημοτών των επηρεαζόμενων περιοχών. Είναι εντελώς αντιδημοκρατική διαδικασία η θέληση της κυβέρνησης ή του κοινοβουλίου να λαμβάνεται ανεξάρτητα από την επιθυμία των πολιτών, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η δημιουργία των Δήμων έγινε μέσα από τοπικά δημοψηφίσματα.