Αγροτικά Κέντρα Πάφου: Σημαντική λειτουργία εν μέσω προβλημάτων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Τα αγροτικά υγειονομικά κέντρα τα οποία βρίσκονται διάσπαρτα στην κυπριακή ύπαιθρο επιτελούν ένα σημαντικό ρόλο στην εξυπηρέτηση των κατοίκων των περιοχών της ευθύνης τους. Ένας ρόλος που καθίσταται ακόμη πιο σημαντικός στην περίπτωση της επαρχίας Πάφου, λόγω των δεκάδων μικρών και απομονωμένων κοινοτήτων σε ένα χώρο τεράστιο.

Παρά την πασιφανή σημασία τους για τη δημόσια υγεία ωστόσο, τα αγροτικά υγειονομικά κέντρα της Πάφου αναγκάζονται να λειτουργούν εν μέσω σοβαρότατων προβλημάτων και ελλείψεων. Αυτό επισημαίνει ο βουλευτής Πάφου της ΕΔΕΚ, Ηλίας Μυριάνθους, ο οποίος προέβη πρόσφατα σε σειρά ενεργειών μέσω της Βουλής προς το Υπουργείο Υγείας για βελτίωση της κατάστασης αυτής.

Μιλώντας στο PafosNet ο κ. Μυριάνθους τονίζει ότι τα υγειονομικά κέντρα της παφίτικης υπαίθρου αντιμετωπίζουν αρκετά προβλήματα, αφού οι προσφερόμενες υπηρεσίες δεν είναι οι ενδεικνυόμενες  λόγο έλλειψης υλικοτεχνικής υποδομής και στελέχωσης.

« Σίγουρα δεν αναμένουμε ότι ένα υγειονομικό κέντρο θα αντικαταστήσει τις υπηρεσίες που προσφέρει ένα επαρχιακό νοσοκομείο», διευκρινίζει, « παρόλα αυτά όμως θα μπορούσαν τα κέντρα αυτά να λειτουργήσουν πάνω σε μία άλλη φιλοσοφία με την εθελοντική εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών .

Είναι επίσης γεγονός ότι η άμεση αντιμετώπιση ενός πολύ σοβαρού περιστατικού υγείας   αυξάνει της πιθανότητες στον γιατρό και στον  ασθενή να το αντιμετωπίσουν με επιτυχία. Δυστυχώς όμως χάνονται αρκετές ανθρώπινές ζωές λόγω αυτής της καθυστέρησης που παρατηρείται στην αντιμετώπιση τους».

Οι ελλείψεις αυτές, τονίζει ο βουλευτής της ΕΔΕΚ και λαμβανομένου υπόψη ότι οι περιοχές που εξυπηρετούν τα υγειονομικά κέντρα είναι περιοχές απομακρυσμένες από τα αστικά κέντρα στα οποία βρίσκονται τα οργανωμένα νοσηλευτήρια, συντείνουν στη σημαντικότερη υποβάθμιση της υγείας και ασφάλειας των κατοίκων των αγροτικών περιοχών αφού δεν μπορεί να είναι  άμεση η αντιμετώπιση ενός σοβαρού περιστατικού  το οποίο θα πρέπει να μεταφερθεί με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο .

« Για αυτό ακριβώς το πρόβλημα, θα μπορούσε να εξευρεθεί λύση αν σε όλα τα υγειονομικά κέντρα υπήρχε ένα ασθενοφόρο το οποίο θα στελεχωνόταν από εθελοντές κατοίκους αυτών των περιοχών ώστε το κράτος να μην επωμιζόταν οποιοδήποτε δημοσιονομικό έξοδο και οι οποίοι θα εκπαιδεύονταν από την πολιτεία ως οδηγοί- διασώστες για να μπορούν να αντιμετωπίζουν άμεσα επείγοντα περιστατικά με την παροχή των πρώτων βοηθειών στον ασθενή και την έγκαιρη μεταφορά του στο νοσοκομείο .

Αρκετές κοινότητες έχουν δείξει την πρόθεση τους να εμπλακούν σε τέτοιες εθελοντικές δράσεις, παρόλα αυτά όμως απαιτείται και από την πολιτεία να σχεδιάσει, να οργανώσει  και να εφαρμόσει τέτοιες θετικές προτάσεις».

Θεωρώ ότι με το υψηλό αίσθημα ευθύνης και εθελοντικής προσφορά που έχει ο κύπριος πολίτης , αυτός ο θεσμός θα μπορούσε να λειτουργήσει με επιτυχία χωρίς το κράτος να επιβαρύνεται με οποιαδήποτε  λειτουργικά  έξοδα εκτός του αρχικού κόστους για το ασθενοφόρο, το οποίο όμως είναι ασήμαντο μπροστά στην απώλεια μιας ζωής, παρατηρεί.

Στις παρεμβάσεις του προς το Υπουργείο Υγείας, ο Ηλίας Μυριάνθους θέτει ως χαρακτηριστικό παράδειγμα το Κέντρο Υγείας Παναγιάς, το οποίο λειτουργεί σε 24ωρη βάση. Το τελευταίο διάστημα, αφού μετακινήθηκε ο ένας ιατρός λόγω αναγκών προς το Νοσοκομείο Πάφου, ο εναπομείναν ιατρός εφημερεύει 15 ημέρες το μήνα, πρακτική που ακολουθείται και σε άλλα Αγροτικά Κέντρα Υγείας, όπως το Όμοδος και ο Πεδουλάς, αναφέρει.

Απαντώντας στα διαβήματα Μυριάνθους, ο Υπουργός Υγείας, Γιώργος Παμπορίδης, επεσήμανε ότι σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν ληφθεί από το Κέντρο, εξυπηρετούνται κατά μέσο όρο δύο ασθενείς το μήνα, εκτός ωρών εργασίας.

« Σύμφωνα με στοιχεία που πήραμε για το 2015» αναφέρει, « για τους μήνες αιχμής, Αύγουστο-Οκτώβριο εξυπηρετήθηκαν μόνο τέσσερα περιστατικά. Κατά το 2016, υπήρξαν συνολικά τέσσερις κλήσεις για ασθενοφόρο και σε όλες τις περιπτώσεις είχαν εξυπηρετηθεί από το ασθενοφόρο του νοσοκομείου Πάφου». 

Ο συνολικός αριθμός των επισκέψεων για το 2016, ο οποίος ανέρχεται στις 3524.  Ο μέσος όρος επισκέψεων ανά ιατρό, ανά έτος, παγκύπρια, είναι γύρω στις 6000.

                    Σύνολο επισκέψεων κατά το έτος 2016

Περαιτέρω, τονίζει ο κ. Παμπορίδης, με τη δυσκολία που παρατηρείται για στελέχωση των ΤΑΕΠ και των Κέντρων Υγείας, κυρίως των αγροτικών περιοχών, με ιατρούς με ειδικότητα στη Γενική Ιατρική ή στην Παθολογία, κατέστη ανέφικτη η τοποθέτηση δεύτερου ιατρού στην Παναγιά.  Σημειώνει δε,  ότι ο αριθμός των επισκέψεων δεν είναι τόσο μεγάλος που να χρειάζεται και δεύτερο ιατρό.

Κατά την περίοδο προγραμματισμένων αδειών του ιατρού ή του φαρμακοποιού, δίνονται οδηγίες ώστε οι ασθενείς να εξυπηρετούνται να λαμβάνουν τα φάρμακα τους πριν την έναρξη των αδειών από το κέντρο.

« Η πρακτική, όπως τα ασθενοφόρα να λειτουργούν με εθελοντές οδηγούς έχει εγκαταλειφθεί», επισημαίνει ο Υπουργός Υγείας.  « Σήμερα η προνοσοκομειακή φροντίδα παρέχεται με ένα καλά οργανωμένο δίκτυο ασθενοφόρων με εκπαιδευμένους νοσηλευτές και οδηγούς διασώστες.  Η κοινότητα Παναγιάς εξυπηρετείται από τους σταθμούς ασθενοφόρων Πάφου και από τον νέο σταθμό ασθενοφόρων που λειτούργησε στην Πέγεια τον Ιανουάριο 2017, με εξαιρετικά αποτελέσματα».

Παλαιότερα, αναφέρει ο κ. Παμπορίδης, στελέχωσαν το αγροτικό υγειονομικό κέντρο Παναγιάς δύο ιατρικοί λειτουργοί οι οποίοι εργάζονταν σύμφωνα με τον πιο κάτω πίνακα:

« Με γνώμονα πάντοτε τη διάσωση της ανθρώπινης ζωής και την έγκαιρη πρόσβαση ασθενοφόρων προς τους πολίτες, λειτουργεί μεταξύ άλλων σταθμών, ο σταθμός ασθενοφόρων Πόλης Χρυσοχούς, από τον οποίο υπάρχει άμεση ανταπόκριση σε επείγουσες και μη επείγουσες κλήσεις και στις κοινότητες Φύτης (20 λεπτά), Λάσας (22 λεπτά), Δρυμού (24 λεπτά) και Σίμου (25 λεπτά) επί 24ώρης βάσης», αναφέρει. «Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Πρότυπο λειτουργίας ασθενοφόρων οχημάτων ΕΝ 1789: 2007 όλα τα ασθενοφόρα οχήματα θα πρέπει να διαθέτουν ειδικές προδιαγραφές, ειδικό εξοπλισμό, αναλώσιμα υλικά, ειδικά φαρμακευτικά σκευάσματα και να στελεχώνονται από εξειδικευμένο πλήρωμα.

Ως εκ των πιο πάνω οι Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας-Υπηρεσία Ασθενοφόρων προχώρησαν στην αναβάθμιση των ασθενοφόρων οχημάτων τους βάσει ευρωπαϊκών προδιαγραφών και στην εξειδίκευση των πληρωμάτων ασθενοφόρων (Διασώστες-Νοσηλευτές)».                                     

Όσον αφορά στο αγροτικό υγειονομικό κέντρο Φύτης, αναφέρει ο κ. Παμπορίδης,  διαθέτει ένα γιατρό και μια νοσηλεύτρια οι οποίοι εργάζονται πρωινό ωράριο μόνο.  Οι μόνες μέρες που υπάρχει γιατρός και νοσηλεύτρια στο κέντρο είναι Τρίτη και Πέμπτη ενώ τις υπόλοιπες βρίσκονται σε περιοδεία.

« Οι κοινότητες Φύτης, Λάσας, Δρύμου, Δρύνιας και Σίμου βάσει των στατιστικών δεδομένων της Υπηρεσίας Ασθενοφόρων έχουν ετησίως ελάχιστες μέχρι και μηδαμινές κλήσεις», αναφέρει. « Το σύστημα εθελοντών οδηγών που εφαρμόζεται ακόμα σε κάποιες απομακρυσμένες περιοχές τείνει να καταργηθεί αφού παρουσιάζει τεράστια προβλήματα.  Τα στατιστικά δεδομένα δείχνουν ότι με το εθελοντικό σύστημα τα ασθενοφόρα δεν μπορούν να ανταποκριθούν άμεσα, λόγω του ότι ο εθελοντής θέλει αρκετό χρόνο για να ανταποκριθεί επειδή μπορεί να βρίσκεται στο σπίτι του ή στην εργασία του ή ακόμη πολλές φορές να απουσιάζει εκτός περιοχής. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η επείγουσα βοήθεια να μην μπορεί να φθάσει έγκαιρα προς τους πολίτες όπως ακριβώς ορίζει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.  Επίσης θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι εθελοντές οδηγοί δεν έχουν καμία εκπαίδευση και εμπειρία στην Επείγουσα Προνοσοκομειακή Αντιμετώπιση.

Σημειώνεται ότι, η τοποθέτηση ενός μεταχειρισμένου ασθενοφόρου στη Φύτη δεν είναι η επιθυμητή λύση βάσει διεθνών πρακτικών και η εξυπηρέτηση του κοινού θα είναι αμφίβολη».

Ο Υπουργός Υγείας καταλήγει τονίζοντας ότι σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα, το μέγιστο αποδεκτό χρονικό πλαίσιο για ανταπόκριση του ασθενοφόρου σε αγροτικές περιοχές ανέρχεται σε 20 λεπτά, χρόνος που μπορεί να καλυφθεί με υπερσύγχρονο ασθενοφόρο και εξειδικευμένο πλήρωμα από τον σταθμό ασθενοφόρων της Πόλης Χρυσοχούς.