Ζώνη λατόμευσης Ανδρολύκου: Νέα δεδομένα προκύπτουν

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Νέα δεδομένα προκύπτουν για την υφιστάμενη λατομική ζώνη Ανδρολύκου στην οποία δραστηριοποιούνται σήμερα τρία λατομεία ασβεστόλιθου και αντίστοιχες σκυροθραυστικές μονάδες επεξεργασίας λατομικών υλικών, για παραγωγή αδρανών υλικών. Με βάση τη γνωμοδότηση της Περιβαλλοντικής Αρχής για το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα, η νέα λατομική ζώνη δεν εγκρίνεται και θα εκπονηθεί μελέτη σε διάστημα τριών χρόνων για να διαφανεί αν προκύπτει τέτοια ανάγκη, με ταυτόχρονη αξιολόγηση εναλλακτικών περιοχών χωροθέτησης.

Σημειώνεται ότι πρόκειται για νομικά δεσμευτικό όρο της Έκθεσης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης, ο οποίος ενσωματώνεται και στη γνωμάτευση περιβαλλοντικής στρατηγικής εκτίμησης. Εντούτοις, αποφασίστηκε σε πολιτικό επίπεδο και μετά από τη σύμφωνη γνώμη αρμόδιων κυβερνητικών Τμημάτων μετά και την εξεύρεση μικρού αποθέματος υλικών περίπου 600.000 τόνων στην υφιστάμενη λατομική ζώνη της Ανδρολύκου να δοθούν μικρές επεκτάσεις κατά παρέκκλιση. Για την απόφαση αυτή που συζητήθηκε στη συνάντηση των συναρμόδιων υπουργών Περιβάλλοντος και Εσωτερικών σχετικά με το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα, ενημερώθηκαν χθες δύο εκ των τριών λατόμων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή και εξάντλησαν τα λατομικά τους υλικά. 

Τα σημερινά αποθέματα στο ένα λατομείο κυμαίνονται γύρω στα 3 εκατομμύρια τόνους, στο δεύτερο λατομείο γύρω στις 200.000 τόνους, ενώ τα αποθέματα στο τρίτο λατομείο έχουν εξαντληθεί. Με δεδομένο ότι οι συνολικές χρονιαίες ανάγκες λατομικών υλικών της επαρχίας Πάφου κυμαίνονται γύρω στους 817.000 τόνους, συμπεραίνεται ότι τα αποθέματα της λατομικής ζώνης Ανδρολύκου μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες λατομικών υλικών της Επαρχίας Πάφου μόνο για τέσσερα χρόνια, χωρίς να συνυπολογίζονται οι νέες ανάγκες που δημιουργούνται με την κατασκευή του νέου δρόμου Πάφου – Πόλις Χρυσοχούς.

Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Σκυροποιών, Αντώνης Λατούρος, ανέφερε στον «Φ» ότι υπήρξε καθυστέρηση λόγω των διαδικασιών που ακολουθήθηκαν για την επέκταση της λατομικής ζώνης. Στη σύσκεψη, σημείωσε, παρών ήταν ο διευθυντής του Τμήματος Περιβάλλοντος, Κώστας Χατζηπαναγιώτου, ο οποίος ανέφερε ότι το αργότερο μέχρι τη Δευτέρα θα κατατεθεί στο Τμήμα Πολεοδομίας η θετική γνωμοδότηση για τις επεκτάσεις. Οι παρευρισκόμενοι ενημερώθηκαν ότι υπάρχει θετική συγκατάθεση όλων των συναρμόδιων τμημάτων για τις μικρές επεκτάσεις. Ακολούθως, το Τμήμα Πολεοδομίας θα ετοιμάσει σχετικό φάκελο ο οποίος θα υποβληθεί κατεπείγον στο Συμβούλιο Μελέτης Παρεκκλίσεων για εξέταση στην επόμενη συνεδρία του. Σημειώνεται ότι η διαδικασία αυτή απαιτείται από τη στιγμή που η επέκταση αφορά κτηνοτροφική ζώνη. Ακολούθως, με βάση τη διαδικασία θα υποβληθεί σχετική πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο. Εξηγήθηκε ότι δεν θα προλάβει να ληφθεί απόφαση για το θέμα από την νυν κυβέρνηση που συνέρχεται για τελευταία φορά στις 22/02/2023. Επομένως, είπε, αναμένεται εντός Μαρτίου και νοουμένου ότι όλα τα αρμόδια τμήματα είναι θετικά η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει να λάβει την οριστική απόφαση. 

Σύμφωνα με τον κ. Λατούρο, ενημερώθηκαν χθες ότι το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα θα δημοσιευτεί από αυτή την κυβέρνηση και η προτεινόμενη περιοχή για λατομική ζώνη θα χαρακτηριστεί ως Περιοχή Ορυκτών Πόρων. Σε περίπτωση, είπε, που η μελέτη καταδείξει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα, τότε η περιοχή θα μετατραπεί σε λατομική ζώνη. Σημείωσε ότι είναι θέμα να βγουν προσφορές για τον οίκο που θα αναλάβει τη μελέτη και όπως έχουν ενημερωθεί οι λατόμοι τόσο η μελέτη, όσο και η εσωτερική διαβούλευση που θα ακολουθήσει θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2024. 

Περαιτέρω, από πληροφορίες της χθεσινής σύσκεψης συμπεραίνεται ότι τα αρμόδια κυβερνητικά Τμήματα αντιλαμβάνονται το πρόβλημα που προκύπτει από την απουσία λατομικής ζώνης στην επαρχία Πάφου αφού λόγω των μεγάλων αποστάσεων θα προκύψει οικονομικό κόστος και επιπρόσθετα περιβαλλοντικό από τους αυξημένους ρύπους για τη μεταφορά υλικών από άλλες επαρχίες.  

Κληθείς από τον «Φ», να σχολιάσει τα αποτελέσματα της σύσκεψης με τους δύο λατόμους της περιοχής Ανδρολύκου που παρέμειναν χωρίς αποθέματα, ο αρμόδιος υπουργός, Κώστας Καδής, σημείωσε ότι με την απόφαση θα ληφθεί άδεια κατά παρέκκλιση για μικρές επεκτάσεις κατά μήκος της υφιστάμενης λατομικής ζώνης και προς την αντίθετη κατεύθυνση από τα φαράγγια της Ανδρολύκου, κάτι που δίνει χρόνο στην κυβέρνηση να εξετάσει τις άλλες δύο επιλογές που έχει. Σημείωσε ότι έχει τεθεί χρονοδιάγραμμα μέχρι τον Μάρτιο για να παραχωρηθούν οι άδειες κατά παρέκκλιση, από τη στιγμή που όλες οι Υπηρεσίες δεν φέρουν ένσταση με τις μικρές επεκτάσεις. 

Σύμφωνα με τον κ. Καδή, η Υπηρεσία Μεταλλείων θα πραγματοποιήσει μετρήσεις σε πραγματικές συνθήκες στην περιοχή Ανδρολύκου για να διαπιστώσει κατά πόσο επηρεάζουν οι εξορυκτικές εργασίες στον χώρο και στην ευρύτερη περιοχή και αν υπάρχουν επιπτώσεις από την ηχορρύπανση, τη σκόνη και τις δονήσεις. 

Περαιτέρω, θα γίνει έλεγχος εναλλακτικών περιοχών στην Πάφο στη βάση και των εισηγήσεων του τεχνικού σύμβουλου του κράτους, του ΕΤΕΚ. Τόνισε πως, η όποια απόφαση ληφθεί στο μέλλον θα είναι στη βάση των διαθέσιμων πληροφοριών σύμφωνα με τις εισηγήσεις του ΕΤΕΚ.

Τονίζεται πως η Περιβαλλοντική Αρχή με τη γνωμοδότησή της ημερ. 25/08/2022 για το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα σημειώνει ότι η νέα λατομική ζώνη δεν εγκρίνεται σε αυτό το στάδιο. Σε διάρκεια τριών χρόνων θα μελετηθούν τα ακόλουθα: 

>> Κατά πόσο η ανάγκη για δημιουργία νέας λατομικής ζώνης αδρανών υλικών, στην περιοχή Ανδρολύκου είναι επιτακτική σε σχέση με διαθέσιμες εναλλακτικές χωροθετήσεις. 

>> Η κατάσταση διατήρησης των ειδών της περιοχής σε σχέση με τις δραστηριότητες λατόμευσης. 

Τονίζεται ότι με την ολοκλήρωση της πιο πάνω μελέτης θα αποφασιστεί κατά πόσο θα συζητηθεί περαιτέρω η δημιουργία λατομικής ζώνης στη συγκεκριμένη περιοχή. Σημειώνεται ότι η κατανομή των ορυκτών πόρων στην περιοχή θα αποφασιστεί από την Υπηρεσία Μεταλλείων, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους ενδιαφερόμενους που υπέβαλαν αιτήσεις στην περιοχή Ανδρολύκου και θα θέσει όρους που θα συμβάλουν στη βελτίωση της προστασίας και της διατήρησης των ειδών που διαβιούν στην περιοχή Ανδρολύκου. 

Εφικτός είναι ο στόχος όπως το Τοπικό Σχέδιο Ακάμα εγκριθεί και δημοσιευθεί πριν το τέλος της θητείας της κυβέρνησης, σύμφωνα με τον υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστα Καδή. Ερωτηθείς σχετικά για τη συνάντηση με τον υπουργό Εσωτερικών και τα αρμόδια Τμήματα Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας, ο κ. Καδής σημείωσε πως το Πολεοδομικό Συμβούλιο θα προχωρήσει στη βάση της νομοθεσίας και των διαδικασιών που διέπουν τη λειτουργία του στην οριστικοποίηση του τοπικού σχεδίου, στη βάση της γνωμοδότησης της Περιβαλλοντικής Αρχής. Ακολούθως είπε, το Τοπικό Σχέδιο θα κατατεθεί εκ νέου στο Τμήμα Περιβάλλοντος για να εξεταστεί κατά πόσο είναι συμβατό με τους όρους που είχε θέσει στην προηγούμενη γνωμάτευση και ακολούθως θα εγκριθεί από το Υπουργικό Συμβούλιο και να δημοσιευτεί. Σημείωσε ότι το Πολεοδομικό Συμβούλιο θα προχωρήσει σε μικρές αλλαγές που δεν αφορούν ουσιώδεις όρους της γνωμάτευσης. 

Στη συνάντηση συζητήθηκαν και τα αντισταθμιστικά μέτρα που θα δοθούν στις κοινότητες και στους κατοίκους της περιοχής. Πρόθεση των δύο υπουργών είναι να ενημερώσουν σχετικά τις κοινότητες. Εξήγησε ότι υπάρχει περιορισμός για τα αντισταθμιστικά μέτρα που μπορούν να παραχωρηθούν στη βάση γνωμάτευσης της Νομικής Υπηρεσίας του 2012. Τόνισε ότι είναι πιθανή η δημιουργία ταμείου αποζημιώσεων, το οποίο θα πριμοδοτήσει το υπουργείο Οικονομικών και σε αυτό θα κατατίθενται για μια περίοδο τα έσοδα του πάρκου. Σύμφωνα με τον κ. Καδή η όποια απόφαση για αποζημίωση να είναι σύννομη και δεν πρέπει να δημιουργεί προηγούμενο.