Ονίσια: Η ιστορία της πρώτης κυπριακής κολλεκτίβας σήμερα στην Πάφο

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

Παρουσίαζεται και στην Πάφο σήμερα το βιβλίο του Κύπρου Κουρτελλάρη " Η (εγ)κατάληψη της Ονίσιας", που αφορά στην εν πολλοίς άγνωστη και συγκλονισιτκή ιστορία της συνεργατικής έπαυλης (κολλεκτίβας) Ονίσια που το 2021 συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από την ίδρυση της. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 6:30μμ στις εγκαταστάσεις του CDA College στην Πάφο.

Την παρουσίαση θα κάνει ο Καθηγητής Κώστας Γουλιάμος, Τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών και τέως Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπισημίου Κύπρου. Στην εκδήλωση, την οποία θα συντονίζει η δημοσιογράφος Καρολίνα Κυπριανού, θα απευθύνει χαιρετισμό απο μέρους των οργανωτών ο Δρ. Στέλιος Σοφόκλη, Επισκέπτης Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Νεάπολις. Η έναρξη της εκδήλωσης θα γίνει με σύντομο Πολιτιστικό Δρώμενο από σχήμα Κυπριακής Μουσικής με τους Παναγιώτη Χαραλάμπους (βιολί) και Δημήτρη Παπαδόπουλο (λαούτο). Η εκδήλωση θα κλείσει με αντιφώνηση του συγγραφέα του βιβλίου.

Η Συνεργατική Έπαυλη «Ονίσια» Λτδ, ιδρύθηκε τις 20 του Ιούνη 1946, από 30 απόστρατους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οποίοι προέρχονταν από διάφορες περιοχές της Κύπρου. Πρόκειται για ένα πρότυπο συνεργατικό γεωργοκτηνοτροφικό συναιτερισμό, με τη βιομηχανία και εμπορία ασβέστη αλλά και άλλες οικονομικές δραστηριότητες να αποτελούν συστατικό του μέρος. Η ίδρυση και λειτουργία της Έπαυλης πήρε στοιχεία από τη λειτουργία των κιπούτς στην Παλαιστίνη, αλλά και των κολχόζ στη Σοβιετική Ένωση, προσαρμοσμένα στις κυπριακές συνθήκες. Ωστόσο στην περίπτωση της Ονίσιας το βασικό στοιχείο είναι ότι οι ιδρυτές/μέτοχοι ήσαν οι ίδιοι ταυυτόχρονα και ιδιοκτήτες της περιουσίας της, αλλά και εργαζόμενοι στις παραγωγικές και άλλες οικονομικές δρασηριοτητές της. Παρά τα πρώτα δύσκολα χρόνια, ο οργανισμός αυτός σύντομα αναδείχθηκε σε μια ραγδαία αναπυσσόμενη οικονομική μονάδα. Η οικονομική ανάπτυξη, όμως, ανακόπηκε βίαια από τα γεγονότα του 1963 - 1964.

Μέσα από τα στοιχεία που παρατίθενται στο βιβλίο αυτό, σαφώς προκύπτει και αποδεικνύεται πως η προδοσία σε βάρος της Κύπρου και του λαού μας που κορυφώθηκε το καλοκαίρι του 1974, ξεκίνησε δέκα χρόνια νωρίτερα. Και η ιστορία της Ονίσιας και τα διαδραματισθέντα γύρω από αυτήν είναι μια μικρογραφία αυτών που κάποιοι μεθόδευσαν για την Κύπρο και ειδικότερα για την Κερύνεια, την οποία οι ίδιοι κάποιοι αποφάσισαν από τότε να παραχωρήσουν πεσκέσι στην Τουρκία, στο ονομα της “ένωσης" της Κύπρου με την Ελλάδα. Κάτι που αναδεικνύεται και από άλλη σχετική βιβλιογραφία.

Ο πλήρης τίτλος του βιβλίου, το οποίο έχει εκδοθεί από το Ίδρυμα Λαογραφίας & Αγοτικής Ζωής «Χρίστος Κουρτελλάρης», με την ευκαιρία της συμπλήρωσης τον Ιούνη 2021 75 χρονων από την ίδρυση της Συνεργατικής Έπαυλης «Ονίσια», είναι: «Απρίλης 1964: Η (εγ)κατάληψη της Ονίσιας - Από αυτούς που τάχθηκαν να την… προστατεύσουν» και καταπιάνεται, όπως προκύπτει και απο τον δεύτερο υπότιτλο του βιβλίου, με τα γεγονότα που οδήγησαν στην κατάληψη της Έπαυλης από τους Τούρκους στασιαστές τον Απρίλη του 1964.

Αποτελείται από επτά κεφάλαια: «Ι. Λίγα λόγια για την Ονίσια», «ΙΙ. Μαύρα σύννεφα απειλούν με το “ καλημέρα" το νεόδμητο κυπριακό κράτος», «ΙΙΙ. Η τουρκική ανταρσία του 1963, τα γεγονότα του 1964 και η Ονίσια», «IV. Μαρτυρίες Ονισιωτών για την περίοδο της τουρκικής ανταρσίας», «V. Συνεντεύξεις»,  «VI. Τα γεγονότα του Απρίλη 1964 από τις στήλες του Τύπου» και  «VII. Παραρτήματα». ο βιβλίο ξεκινά με Προλογικό σημείωμα από τον συγγραφέα και κλείνει με τον Επίλογο. Το βιβλίο -σχήματος 17 Χ 24 cm- αποτελείται από 272 σελίδες.