Η θλιβερή κατάσταση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) στην Κύπρο

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Το Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ (SDSN) Κύπρου, ανέλυσε με ανησυχία τα αποτελέσματα της Κύπρου για την Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDR) για το 2023, η οποία δημοσιεύτηκε στις 21 Ιουνίου. Η Κύπρος κατατάχθηκε στην 59η θέση σε σύνολο 166 χωρών, και βρίσκεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, με συνολική βαθμολογία 72.5, η οποία είναι χαμηλότερη από τη βαθμολογία 74.2 του 2022 (όπου η Κύπρος κατείχε την 43η θέση σε σύνολο 163 χωρών). Η θέση αυτή δεν περιποιεί καθόλου τιμή στην χώρα μας και ως SDSN Cyprus είμαστε δεσμευμένοι να συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας για την υλοποίηση εκ μέρους της χώρας μας των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) και της Συμφωνίας του Παρισιού για την Κλιματική Αλλαγή, μέσω της εκπαίδευσης, της έρευνας, της ανάλυσης πολιτικής και της παγκόσμιας συνεργασίας.

Μερικοί από τους πιο προβληματικούς δείκτες περιλαμβάνουν: την υπερβολική χρήση αζώτου στη γεωργία (ΣΒΑ 2), τις νέες λοιμώξεις από τον ιό HIV (ΣΒΑ 3), την εκπροσώπηση των γυναικών στο κοινοβούλιο (ΣΒΑ 5), τις αντισταθμιστικές εισαγωγές νερού (ΣΒΑ 6), το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παροχή πρωτογενούς ενέργειας (ΣΒΑ7), τη εμπλοκή σύγχρονης δουλείας στις εισαγωγές (ΣΒΑ 8), χαμηλές επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη ως μερίδιο του ΑΕΠ (ΣΒΑ9), στάσιμο δείκτη Palma (Palma rati για τις ανισότητες (ΣΒΑ 10), δυσαρέσκεια του κοινού με τις δημόσιες συγκοινωνίες (ΣΒΑ 11), την παραγωγή ηλεκτρονικών απορριμμάτων και την εξαγωγή πλαστικών απορριμμάτων (ΣΒΑ 12), τις εκπομπές CO2 (ΣΒΑ 13), την υπεραλίευση (ΣΒΑ 14) και το ποσοστό της επιφάνειας του νησιού που περιλαμβάνει προστατευόμενες περιοχές, τόσο στην ξηρά όσο και στη θάλασσα (ΣΒΑ 14 και 15), τις αντιλήψεις για τη διαφθορά και το ποσοστό των κρατουμένων που δεν έχουν καταδικαστεί (ΣΒΑ 16), και τέλος τα χαμηλά επίπεδα της Υπερπόντιας Αναπτυξιακής Βοήθειας και η κακή αξιολόγηση ως φορολογικός παράδεισος (ΣΒΑ 17).

To SDSN Κύπρου διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις για την μεθοδολογία που χρησιμοποιείται και διερευνά το θέμα σε βάθος. Πολλές από τις πηγές δεδομένων προέρχονται από προηγούμενα έτη, και ορισμένες από τις κακές βαθμολογίες μπορούν να εξηγηθούν, σε κάποιο βαθμό, από τη μοναδική κατάσταση της Κύπρου. Για παράδειγμα, η διαίρεση του νησιού μπορεί εν μέρει να εξηγήσει την κακή απόδοση ως προς το ποσοστό της επιφάνειας που προστατεύεται για την άγρια ζωή, ενώ η κλιματική αλλαγή και η γεωγραφική θέση του νησιού μπορούν να εξηγήσουν τη έλλειψη υδάτινων πόρων. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι έχουμε την δυνατότητα ως κράτος και κοινωνία να βελτιώσουμε τους περισσότερους, αν όχι όλους, από τους προβληματικούς δείκτες. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη Δράση για το Κλίμα (ΣΒΑ 13), στην Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή (ΣΒΑ 12) και στη ζωή κάτω από το νερό (ΣΒΑ 14).

Υπάρχει βέβαια και κάποια πρόοδος σε ορισμένους δείκτες: ο ΣΒΑ 3 (Υγεία) και ΣΒΑ 4 (Εκπαίδευση), έχουν βελτίωση ενώ ο στόχος του ΣΒΑ 1 (εξάλειψη της φτώχειας) μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει επιτευχθεί. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι γίνονται προσπάθειες για πρόοδο όπως η κυκλοφορία το 2021 της Εθελοντικής Εθνικής Επιθεώρησης για τους Στόχους της Κύπρου και την αναμενόμενη παραγωγή το 2023 (υπό την αιγίδα της ΓΔ Ανάπτυξης, με βοήθεια της UNITAR), του πρώτου ολοκληρωμένου σχεδίου Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) για την Κύπρο. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα στοιχεία για τις εκθέσεις βιώσιμης ανάπτυξης προέρχονται συνήθως από δεδομένα που παρασχέθηκαν λίγα χρόνια νωρίτερα, αναμένεται να περάσουν 2 ή περισσότερα χρόνια για να δούμε τα αποτελέσματα αυτών των αλλαγών να αντικατοπτρίζονται σε μια Έκθεση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Το SDSN Κύπρου ενεργά ενθαρρύνει όλες τις προσπάθειες προς αυτή τη θετική κατεύθυνση.

Από την ίδρυσή του (2019) το SDSN Κύπρου έχει εργαστεί με κοινωνικούς και κυβερνητικούς εταίρους για τη βελτίωση της χώρας στην εφαρμογή των ΣΒΑ.  Προωθεί τη διάδοση βέλτιστων πρακτικών, την ευαισθητοποίηση, την  εκπαίδευση για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την ενασχόληση με τη νεολαία και την ενσωμάτωση των ΣΒΑ στις καθημερινές τους δραστηριότητες. Αξιοσημείωτες συνεισφορές μας ήταν η σύνδεση των πολιτικών του Κυπριακού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τον COVID (Recovery and Resilience Plan) με τους ΣΒΑ, η συμμετοχή σε διαβουλεύσεις με την κοινωνία των πολιτών για την εφαρμογή των ΣΒΑ, υπό την ηγεσία της ΓΔ Ανάπτυξης και της UNITAR , και η ένταξη νέων μελών στο SDSN από Κυπριακά Πανεπιστήμια και Ακαδημαϊκά Ιδρύματα.

Η Έκθεση Αειφόρου Ανάπτυξης του SDSN για το 2023 είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση: https://dashboards.sdgindex.org/. Για περισσότερες πληροφορίες ή για να βοηθήσετε να γίνουν οι ΣΒΑ πραγματικότητα στην Κύπρο, επισκεφτείτε την ιστοσελίδα https://sdsn.cyprus.cyi.ac.cy ή τη σελίδα στο Facebook (https://www.facebook.com/SDSNCyprus) ή στείλτε e-mail στη διεύθυνση sdsn.cyprus@cyi.ac.cy.