Η Δήμητρα Σακέλλη μιλά στο PafosNet: Σημαντικό ζήτημα η ψυχική υγεία

ΚΟΙΝΩΝΙΑ

Είναι σημαντικό θέμα για συζήτηση η ψυχική υγεία όταν συνειδητοποιήσει κανείς ότι ψυχική υγεία, νωρίς στη ζωή, διαμορφώνει το χαρακτήρα, τις επιλογές μας και τις σημαντικές σχέσεις της ζωής μας. Η ψυχολογία μας κατά κανόνα, καθορίζει και τη σχέση μας με τον εθισμό, τη τάση για παραβατικότητα και τη πιθανότητα για θυματοποιηση. Είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι η  αυτοεκτίμηση στο ψυχικό κόσμο είναι κινητήριος δύναμη για τη λήψη σωστών και λάθος αποφάσεων, σωστών και λάθος επιλογών της ζωής.. και των ανθρώπων της ζωής!

Γι’ αυτό δεν υπάρχει υγεία χωρίς τη ψυχική υγειά λέμε συχνά, και όμως ενώ την ευεξία του σώματος την καλλιεργούμε, τη ψυχική υγειά την θεωρούμε δεδομένη,  και τις ψυχοκοινωνικές δεξιότητες έμφυτες στον άνθρωπο ενώ δεν είναι. Αν και τα τελευταία χρόνια υπάρχει αύξηση του ενδιαφέροντος για τη καλλιέργεια ψυχικής υγείας, δεν είναι σύνηθες στο τόπο μας, ακόμα  τουλάχιστον, ένα άτομο να αναζητά για τον εαυτό του ή για τους σημαντικούς του ανθρώπους πηγές και υπηρεσίες που να στοχεύουν στην ανάπτυξη μιας θετικής ψυχικής ροπής, τόσο στα αναπτυξιακά στάδια αλλά και στην ενήλική ζωή.

Είναι γεγονός ότι απέναντι στις ψυχικές διαταραχές είμαστε όλοι ευάλωτοι. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ότι 1 στους 5 ενήλικες στην Ευρώπη υποφέρουν από ψυχική διαταραχή και ότι η αυτοκτονία είναι η τέταρτη αιτία θανάτου των νέων ανθρώπων.  Γύρω στο 26%  των σύγχρονών γυναικών υποφέρουν από κατάθλιψη ή διαταραχές άγχους σήμερα. 1 στις 4 γυναίκες θα ζήσουν με μια ψυχική ασθένεια σε κάποιο στάδιο της ζωής. Έρευνα του Ευρωβαρόμετρού που πραγματοποιήθηκε τον Ιούνιο του 2023 αποκάλυψε ότι σχεδόν 1 στα 2 άτομα (46 % συγκεκριμένα του πληθυσμού της ΕΕ), η μισή Ευρώπη δηλαδή, είχαν αντιμετωπίσει συναισθηματικά ή ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όπως αίσθημα κατάθλιψης ή ανησυχίας, κατά τους προηγούμενους 12 μήνες.

Και παρόλα αυτά το στίγμα και η απουσία εύκολα προσβάσιμων υπηρεσιών καθιστούν την πρόληψη και τη περίθαλψη δύσκολη. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία και όσον αφορά τη ψυχολογία και φαίνεται ότι η επόμενη πανδημία προβλέπεται να είναι πανδημία ψυχικής υγείας. 

Σκοπός του παρόντος άρθρου δεν περιορίζεται, και δεν θα ήθελα να περιορίζεται στην πληροφόρηση και στην ενημέρωση  για αριθμούς και στατιστικά. Θα ήθελα να μεταφερθεί μια πληροφορία, και ένας οδηγός για τους σημαντικούς ρόλους της ζωής της σύγχρονης γυναίκας. Η σύγχρονη γυναίκα φέρει ρόλους και λειτουργεί μέσα από αυτούς σε πολλά επίπεδα. Μητέρα, κόρη, γιαγιά, φροντιστρια, φίλη, σύντροφος, επαγγελματίας, εθελόντρια και πολλές από τις σύγχρονες γυναίκες όλους αυτούς τους ρόλους, και άλλους, τους κατέχουν ταυτόχρονα όλους μαζί. Πως μπορούμε να εξασκούμε και να πληρούμε τους ρόλους αυτούς χωρίς μια ανθεκτική ψυχική υγειά? Για εκπλήρωση λοιπόν των ρόλων αυτών χρειάζεται μια ανθεκτικότητα και μια ισορροπία για να μας επιτρέπει να όχι μόνο να τους τιμούμε, χρειάζεται μέσα από αυτούς τους ρόλους να αντλούμε ευτυχία.

Ενώ ιστορικά η ψυχολογία ασχολείται με την θεραπεία και την επανόρθωση μιας ψυχικής νόσου, με ψυχικές ασθένειες δηλαδή, η σύγχρονή ψυχολογία έκανε στροφή και οι νέοι ερευνητές ασχολούμαστε με την επίτευξη ευτυχίας και τη πρόληψη της ασθένειας μέσω της διαχείρισης της ψυχικής υγειάς. Στόχος της ψυχολογίας λοιπόν πλέον, δεν είναι η θεραπεία και στόχος του σύγχρονου ανθρώπου δεν είναι η ζωή με  απουσία ψυχικών παθήσεων. Στόχος του συγχρόνου ανθρώπου είναι η ζωή με τη παρουσία υψηλού δείκτη ευτυχίας.

Η σύγχρονη γυναίκα κατέκτησε και πέτυχε πολλά σε τομείς ακαδημαϊκούς, επαγγελματικούς, οικονομικούς και άλλους, και ο αγώνας αυτός δεν ήρθε χωρίς κόστος. Η κόπωση και η εξουθένωση υπήρξε και υπάρχει ακόμα στις γυναίκες της νέας γενιάς και γι’ αυτό καλούμαστε να αναθεωρήσουμε προτεραιότητες και να δώσουμε ένα νέο ρυθμό στη προσπάθεια μας που να επικεντρώνεται στη ψυχική υγεία.

Η σύγχρονη γυναίκα λοιπόν καλείται πριν να αγαπήσει τους άλλους γύρω της, πριν να φροντίσει το σπίτι, τα παιδιά, τον σύντροφο, τους γονείς της, πριν να παράγει, να εργάζεται, να κοπιάζει για οτιδήποτε άλλο,  ν’ αγαπήσει τον εαυτό της, να το φροντίσει και να κοπιάσει για να διασφαλίσει την ατομική της ψυχική ανθεκτικότητα.

Ονομάζεται αυτό-φροντίδα.

Η αυτοφροντιδα δεν είναι εγωιστικό και η αγάπη για τον εαυτό δεν είναι εγωκεντρισμός. η νέα μορφή επιβίωσης.

Είμαστε πρότυπα για τις κόρες, τις εγγονές και τις νέες γυναίκες που κοιτάζουν για να εμπνεύσουν και να οδηγηθούν και αυτές στη δική τους αυτοπραγμάτωση. Χρειάζεται λοιπόν το πρότυπο να γνωρίζει πως να αγαπά. Χρειάζεται η αυτοφροντιδα. Αυτό σημαίνει να με νοιαστώ, να με παρατηρήσω, να με μάθω, να με αποδεχτώ, να με αγαπήσω, να με δυναμώσω, να με ενθαρρύνω, να με παρακινήσω, να με εξελίξω και να μη σταματήσω ποτέ να το κάνω αυτό. Όταν τα πετυχαίνουμε αυτά, τότε είμαστε περισσότερο συνδεδεμένοι με τον εαυτό μας και μπορούμε να συνδεθούμε ουσιαστικά και να προσφέρουμε στους άλλους.