Ελεγκτική Υπηρεσία: Ανακοίνωση-απάντηση στον Υπουργό Μεταφορών για το δρόμο Πάφου-Πόλης

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Σε σχέση με σημερινές δηλώσεις του Υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων στο κρατικό ραδιόφωνο, η Ελεγκτική Υπηρεσία σημειώνει τα ακόλουθα:
 
(α) Ο Υπουργός δήλωσε ότι ο δρόμος σχεδιάζεται με 2 λωρίδες κυκλοφορίας στα πρότυπα αυτοκινητόδρομου. Το Πρότυπο του Τμήματος Δημοσίων Έργων που αφορά το σχεδιασμό υπεραστικών οδών, δεν προβλέπει το σχεδιασμό αυτοκινητόδρομων με 2 λωρίδες κυκλοφορίας. Οι αυτοκινητόδρομοι έχουν πάντοτε διαχωριστικό ασφαλείας και έχουν 2 ή 3 λωρίδες ανά κατεύθυνση (4 ή 6 λωρίδες σύνολο). Αντίθετα, οι υπεραστικοί δρόμοι Τάξης Α μπορεί να έχουν 2, 4 ή 6 λωρίδες, στη δε περίπτωση 2 λωρίδων δεν απαιτείται διαχωριστικό ασφαλείας. Ο σχεδιασμός υπεραστικής οδού εκτός των Προτύπων δημιουργεί κινδύνους οδικής ασφάλειας, πέραν φυσικά του γεγονότος ότι οδηγούν σε διασπάθιση δημόσιου χρήματος, όπως εξηγείται πιο κάτω.
 
(β) Ο Υπουργός ανέφερε ότι ο δρόμος σχεδιάζεται ως αυτοκινητόδρομος για σκοπούς μελλοντικής επέκτασης. Με βάση το ίδιο Πρότυπο, οι δρόμοι σχεδιάζονται στη βάση του κυκλοφοριακού φόρτου που θα υπάρχει 15 χρόνια μετά που ο δρόμος θα τεθεί σε χρήση. Ουδεμία μελέτη έχει γίνει από το Τμήμα Δημοσίων Έργων που να καταδεικνύει ότι, έστω και τότε, θα υπάρχει ανάγκη για κατασκευή αυτοκινητόδρομου. Αντίθετα, τα στοιχεία του ίδιου του Τμήματος δεικνύουν ότι κατάλληλος για την περίπτωση αυτή είναι δρόμος Τάξης Α, 2 λωρίδων κυκλοφορίας, ο οποίος ούτως ή άλλως στο μέλλον (μετά από 20 ή 30 χρόνια, αν υπάρξει τέτοιο θέμα) θα μπορούσε να αναβαθμιστεί σε δρόμο Τάξης Α, 4 λωρίδων οπότε και η χωρητικότητα του θα τριπλασιαζόταν.
 
(γ) Ο Υπουργός ανάφερε ότι ανεξάρτητα από τα χαρακτηριστικά του δρόμου των 2 λωρίδων κυκλοφορίας, το κόστος δεν μπορεί να μειωθεί λόγω της δύσκολης μορφολογίας του εδάφους. Με βάση τα στοιχεία του ίδιου του Τμήματος Δημοσίων Έργων, το κόστος του δρόμου που προωθείται (2 λωρίδων κυκλοφορίας με προδιαγραφές αυτοκινητόδρομου) θα είναι περίπου €4,5εκ. ανά χλμ. χωρίς τις απαλλοτριώσεις (5,5εκ. ανά χλμ με τις απαλλοτριώσεις). Το σύνηθες κόστος των άλλων αυτοκινητόδρομων που έχουν κατασκευαστεί (με 4 λωρίδες κυκλοφορίας) κυμαίνεται μεταξύ €5εκ. - €7εκ. ανά χλμ., χωρίς τις απαλλοτριώσεις. Άρα, αυτός ο δρόμος είναι συγκριτικά πολύ ακριβότερος από τους άλλους που έχουν φτιαχτεί, λόγω της δύσκολης μορφολογίας του εδάφους. Αυτό όμως, αντίθετα από τη θέση που εξέφρασε ο Υπουργός, καθιστά ακόμη πιο επιτακτική τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού του δρόμου. Σε ορεινό έδαφος η αχρείαστη υιοθέτηση γεωμετρικών παραμέτρων σχεδιασμού που αντιστοιχούν σε αυτοκινητόδρομο δημιουργεί την ανάγκη κατασκευής σηράγγων και κοιλαδογέφυρων που ενδεχομένως (το πιθανότερο) να αποφεύγονταν αν είχαν χρησιμοποιηθεί κατάλληλες γεωμετρικές παράμετροι. Το μέγεθος της σπατάλης μπορεί να το καταδείξει κατάλληλη μελέτη.
 
(δ) Για τους πιο πάνω λόγους η Υπηρεσία μας, στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της για έλεγχο της οικονομικότητας, αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητας των δημοσίων δαπανών, εξέφρασε, και εξακολουθεί να έχει, την άποψη ότι ο σχεδιασμός και υλοποίηση ενός δρόμου 2 λωρίδων κυκλοφορίας με χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου συνιστά διασπάθιση δημοσίου χρήματος και επιπλέον θα συνιστά παρέκκλιση από τα εγκεκριμένα Πρότυπα, εις βάρος της ασφάλειας των χρηστών. Τονίζοντας για ακόμη μια φορά ότι η Υπηρεσία μας συμφωνεί με την ανάγκη κατασκευής του δρόμου, καλούμε τα Υπουργεία Μεταφορών και Οικονομικών να σεβαστούν το δημόσιο χρήμα αλλά και τις διαδικασίες που προβλέπει ο  Περί της Δημοσιονομικής Ευθύνης και του Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμος και να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να βελτιστοποιηθεί ο σχεδιασμός του δρόμου. Θεωρούμε απαράδεκτη την προώθηση έργων, βεβιασμένα και χωρίς την κατάλληλη μελέτη, εις βάρος τελικά των χρημάτων του φορολογούμενου πολίτη.