Δάσος Πάφου: Λύση στο πρόβλημα των πυρκαγιών μέσω γεννητριών και υπογειοποίησης καλωδίων

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Μόνιμη λύση για το πρόβλημα πρόκλησης πυρκαγιών από ηλεκτροφόρα καλώδια και μετασχηματιστές της ΑΗΚ στο δάσος Πάφου αναζήτησαν σε σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Γεωργίας στην παρουσία όλων των εμπλεκομένων φορέων, ΑΗΚ, Τμήμα Δασών και Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών. Αποφασίστηκε όπως προσωρινά οι εγκαταστάσεις που ηλεκτροδοτούνται πριν την πυρκαγιά της 24ης Ιουλίου 2023 από την εναέρια γραμμή μεταφοράς μήκους 11 χλμ με γυμνούς αγωγούς η οποία διέρχεται το δάσος Πάφου από τον Κάμπο της Τσακκίστρας μέχρι τον Σταυρό της Ψώκας, καλυφθούν με εγκατάσταση γεννητριών.

Την ίδια ώρα, όπως γράφει σήμερα ο Φιλελεύθερος, προκρίθηκε ως μόνιμη λύση η ηλεκτροδότηση τόσο του δασικού σταθμού στον Σταυρό της Ψώκας, όσο και της απομακρυσμένης τοποθεσίας Χορτερή με αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα με αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες. Μάλιστα, τέθηκε χρονοδιάγραμμα για υλοποίηση των έργων πριν το καλοκαίρι του 2024. Ωστόσο, μετά τη συνάντηση προέκυψαν νέα δεδομένα που φαίνεται να καθιστούν αδύνατη την τοποθέτηση υβριδικού αυτόνομου συστήματος παροχής ενέργειας, δηλαδή φωτοβολταϊκού πάρκου σε συνδυασμό με γεννήτριες κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω χιονόπτωσης που θα αποτρέπει την παραγωγή ενέργειας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», η λύση που φαίνεται να προκρίνεται πλέον από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος είναι η τροφοδοσία του δασικού σταθμού από την περιοχή Λυσού με υπογειοποίηση του δικτύου ώστε να μην υπάρχει κανένας κίνδυνος στο μέλλον για πυρκαγιά εξαιτίας καλωδίων της ΑΗΚ. Τονίζεται δε ότι το ενδεχόμενο αυτό ήταν η πάγια θέση του Τμήματος Δασών για σύνδεση μέσω μονωμένων καλωδίων μέσης τάσης της ΑΗΚ, από δυτική κατεύθυνση, από την κοινότητα Λυσός, ως πιθανή μελλοντική λύση για τροφοδοσία από ΑΗΚ.

Η όλη απόσταση από την κοινότητα Λυσός μέχρι τον Σταυρό της Ψώκας είναι 12 χλμ και το κόστος για την υλοποίηση του έργου εκτιμάται στα €2 εκατ. Σημειώνεται ότι η εγκατάσταση υπόγειων καλωδίων θα γίνει κάτω από το ασφάλτινο οδόστρωμα που συνδέει τις δύο περιοχές, μια πρακτική που πρώτη φορά θα κάνει η ΑΗΚ σε τέτοια μεγάλη απόσταση.

Παράλληλα, στην ίδια σύσκεψη αποφασίστηκε να γίνει προτεραιοποίηση για αποφυγή έκρηξης πυρκαγιών σε άλλα δάση εξαιτίας των γυμνών καλωδίων που θα μπορούσαν να επενδυθούν ή και να βρεθούν άλλες λύσεις. Σημειώνεται ότι προς το σκοπό αυτό αποφασίστηκε η σύσταση Μόνιμης Ομάδας Εργασίας για πρόληψη πυρκαγιών, στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι της ΑΗΚ και του Τμήματος Δασών, ενώ προστέθηκε και η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Σημειώνεται ότι στην σύσκεψη έγινε αναφορά σε 475 δυνητικές επικίνδυνες ηλεκτροδοτήσεις οι οποίες διέρχονται μέσα από κρατικά δάση. Η Μόνιμη Ομάδα θα ιεραρχήσει βάζει επικινδυνότητας και ακολούθως θα ομαδοποιήσει τα σημεία που χρήζουν αναβάθμισης ή βελτίωσης.

Στην εν λόγω σύσκεψη αναφέρθηκε ότι έχει προκληθεί σημαντικός αριθμός πυρκαγιών οι οποίες διαπιστωμένα προκλήθηκαν από βραχυκυκλώματα σε ηλεκτροφόρα καλώδια και μετασχηματιστές της ΑΗΚ. Έχοντας ως αυτό δεδομένο αποφασίστηκε να ληφθούν όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε μετασχηματιστές και γραμμές καλωδίων που διέρχονται μέσα από τα δάση και δεντροστοιχίες, να μην εγκυμονούν πλέον κίνδυνο πρόκλησης και επέκτασης δασικών πυρκαγιών.

Η ΑΗΚ με τη σειρά της αναφέρθηκε σε κοστολόγηση των τριών πιθανών λύσεων εξετάζοντας και την εισήγηση του Τμήματος Δασών για υπογειοποίηση καλωδίου από τον Λυσό. Η πρώτη εισήγηση ήταν να επενδυθούν με PVC τα υφιστάμενα καλώδια από τον Κάμπο της Τσακκίστρας με εκτιμώμενο κόστος στα €200.000. Ωστόσο, η προτεινόμενη λύση δεν εξασφαλίζει πλήρη ασφάλεια από τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Η δεύτερη λύση ήταν η αποξήλωση της εναέριας γραμμής και η αντικατάστασή της με νέου τύπου μονωμένων υλικών που εξασφαλίζουν 100% προστασία από βραχυκύκλωμα. Εκτιμώμενο κόστος είναι €600.000. Πέραν του κόστους, ο χρόνος υλοποίησης λόγω κυρίως του δύσβατου της περιοχής θα είναι μεγάλος

Εξετάστηκε ακόμα ως εναλλακτική λύση η τροφοδοσία από την περιοχή Λυσού με υπόγειο καλώδιο και εκτιμώμενο κόστος τα €2 εκατ. Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των έργων θα γίνει η αποξήλωση της εναέριας γραμμής που έχει ήδη απενεργοποιηθεί και διέρχεται εντός του δάσους Πάφου.

Το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών προχώρησε σε εκτίμηση της δυνατότητας του κόστους ηλεκτροδότησης της περιοχής του Σταυρού της Ψώκας, καθώς και της απομακρυσμένης τοποθεσίας Χορτερή, με αυτόνομα φωτοβολταϊκά συστήματα, στο οποίο υπάρχουν εγκατεστημένες κεραίες τηλεφωνίας, αλλά και κρατικών υπηρεσιών. Ο αναπληρωτής διευθυντής του Τμήματος Μάρκος Μάρκου στη σύσκεψη στο υπουργείο Γεωργίας ανέφερε ότι ο Σταυρός της Ψώκας είχε ηλεκτροδότηση πριν την πρόσφατη πυρκαγιά από εναέριο δίκτυο που τροφοδοτεί το κτίριο του δασικού σταθμού, τις ενοικιαζόμενες κατοικίες, την καντίνα του κατασκηνωτικού χώρου, και τις υποδομές υγιεινής του κατασκηνωτικού χώρου. Σήμερα τα βασικά φορτία τροφοδοτούνται από μια πεπαλαιωμένη γεννήτρια, ενώ και οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις του συγκροτήματος είναι γενικά πεπαλαιωμένες, και χρήζουν αναβάθμισης.

Για την άμεση διασφάλιση της ηλεκτροδότησης του συγκροτήματος του Σταυρού, αποφασίστηκε η αγορά δύο νέων γεννητριών και νέου κεντρικού πίνακα διανομής, καθώς και του απαραίτητου αυτοματισμού για έλεγχο και λειτουργία των νέων γεννητριών. Το προκαταρτικό εκτιμώμενο κόστος της δαπάνης ανέρχεται στις €80.000, πλέον ΦΠΑ. Μέχρι την υλοποίηση του πιο πάνω, αποφασίστηκε η ενοικίαση εφεδρικής γεννήτριας από το Τμήμα Δασών για κάλυψη σε περίπτωση σφάλματος της υφιστάμενης.

Για κάλυψη των αναγκών του οικισμού έγινε προκαταρτική εκτίμηση αυτόνομου φωτοβολταϊκού συστήματος ονομαστικής ισχύος πλαισίων τουλάχιστον 50kWp, αυτόνομων μετατροπέων περίπου 90kVA, και μπαταρίες πέραν των 200kWh. Το πιο πάνω σύστημα, για τοποθέτηση στο έδαφος απαιτεί ελεύθερο χώρο εγκατάστασης περίπου 500 τετραγωνικά μέτρα σε πλήρη ηλιοφάνεια, λαμβάνοντας υπόψη τον χώρο των πλαισίων καθώς και τις αποστάσεις μεταξύ των σειρών. Η προκαταρτική εκτίμηση κόστους ανέρχεται στις €230.000, πλέον ΦΠΑ. Σημειώνεται ότι η κεντρική γεννήτρια θα παραμένει και θα είναι σε συνεχή χρήση κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω χιονόπτωσης που θα αποτρέπει την παραγωγή των φωτοβολταϊκών. Στη σύσκεψη τονίστηκε ότι για διερεύνηση του ενδεχομένου διεσπαρμένης παραγωγής μέσω μικρών συστημάτων φωτοβολταϊκών στις οικοδομές του οικισμού, απαιτείται εμπεριστατωμένη μελέτη για διερεύνηση στατικής επάρκειας των οικοδομών, χώρους για εξοπλισμό, μπαταρίες κ.τ.λ.. Ακόμα, το περιοδικό κόστος αντικατάστασης των μπαταριών κάθε 6-7 χρόνια, ανάλογα με τους κύκλους ζωής, υπολογίζεται στις €60.000 πλέον ΦΠΑ.

Επίσης, στην τοποθεσία Χορτερή υπάρχει μικρό κτίσμα, χωρίς επάνδρωση, το οποίο εξυπηρετεί εξοπλισμό της Πολιτικής Αεροπορίας, της Πολιτικής Άμυνας, της Αστυνομίας, του Τμήματος Δασών, της CYTA και της EPIC. Η τοποθεσία δεν ηλεκτροδοτείται από το ιδιωτικό δίκτυο του Σταυρού, αλλά από ξεχωριστό μετασχηματιστή της ΑΗΚ με ξεχωριστό μετρητή για κάθε χρήστη. Το συνολικό ηλεκτρικό φορτίο για τις κεραίες και τον υπόλοιπο εξοπλισμό είναι γύρω στα 40kW. Το Τμήμα Ηλεκτρομηχανολογικών Υπηρεσιών θεωρεί δύσκολο να καλυφθεί από αυτόνομο φωτοβολταϊκό σύστημα στο παρόν στάδιο το εν λόγω κτίσμα. Προτείνει τη συνέχιση της κάλυψης με τοπική γεννήτρια.