Αφαλάτωση Κουκλιών: «Πέταξαν» τα 25 εκατομμύρια!

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Ποσό 25 εκατομμυρίων ευρώ δαπανήθηκε από την Κυπριακή Δημοκρατία για τη λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης στα Κούκλια, την οποία ουδέποτε χρειαστήκαμε. Τώρα η συγκεκριμένη μονάδα κλείνει οριστικά και περιέρχεται στην κυριότητα της εταιρείας που τη λειτούργησε για τρία χρόνια. Η μονάδα τέθηκε σε λειτουργία στις 22 Νοεμβρίου 2010, λειτούργησε μέχρι τις 11 Απριλίου 2011 και από τότε παραμένει σε εφεδρεία, λόγω των ικανοποιητικών αποθεμάτων νερού στα φράγματα που τροφοδοτούν το Διυλιστήριο Πάφου.

Από κοινού το Γενικό Λογιστήριο και η Ελεγκτική Υπηρεσία, μπλόκαραν τα σχέδια του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) να προχωρήσει σε μετατροπή της προσωρινής μονάδας αφαλάτωσης σε μόνιμη, σε συνεργασία με την υφιστάμενη εταιρεία που τη διαχειρίζεται.

Ενόψει του γεγονότος ότι το συμβόλαιο λήγει στις 22 Νοεμβρίου 2013 το ΤΑΥ επιθυμούσε να προχωρήσει σε διαπραγμάτευση με τον υφιστάμενο εργολάβο στον οποίο έχει ανατεθεί η προσωρινή μονάδα αφαλάτωσης Πάφου.
Οι ενέργειες του Τμήματος άρχισαν από το 2011, αλλά ήταν αρνητική η θέση του Γενικού Λογιστηρίου το οποίο προτείνει την προκήρυξη διαγωνισμού ανάθεσης σύμβασης σύμφωνα με τη νομοθεσία ώστε να διασφαλίζονται οι αρχές που διέπουν την ανάθεση συμβάσεων. Μάλιστα, η αρνητική θέση διαβιβάστηκε γραπτώς τρεις φορές το 2011 δηλαδή, λίγους μήνες μετά που τέθηκε η μονάδα σε εφεδρεία.

Το Υπουργικό Συμβούλιο, με απόφασή του ημερομηνίας 26 Μαΐου 2008, ενέκρινε την πρόταση του Υπουργείου Γεωργίας για δημιουργία κινητής μονάδας αφαλάτωσης στην Πάφο, με τη μέθοδο Β.Ο.R (Built-Operate-Remove) δυναμικότητας 20.000 κ.μ. νερού την ημέρα.
Η πρόταση χαρακτηρίστηκε, από τον τότε υπουργό Γεωργίας, Μιχάλη Πολυνείκη, ως ένα από τα μεσοπρόθεσμα μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος λειψυδρίας της Κύπρου.
Η πρόταση είχε τη σύμφωνη γνώμη του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων που ενημέρωνε στις 13 Ιουνίου 2008 το Συμβούλιο Προσφορών πως λόγω της κατεπείγουσας ανάγκης για εξασφάλιση πόσιμου νερού το συντομότερο, το ΤΑΥ σκόπευε να χρησιμοποιήσει τη διαδικασία με διαπραγμάτευση, χωρίς δηλαδή δημοσίευση προκήρυξης, πράγμα που έκανε.
Ωστόσο, όπως ενημέρωνε ο διευθυντής του ΤΑΥ, Χριστόδουλος Αρτέμη, η ονομαστική δυναμικότητα της προπαρασκευασμένης μονάδας αφαλάτωσης θα είναι 20.000 κ.μ. την ημέρα για τρία χρόνια. Κατά την εξέταση της πρότασης στο Συμβούλιο Προσφορών στις 20 Ιουνίου 2008 ο εκπρόσωπος του διευθυντή ΤΑΥ, Σοφοκλής Αλετράρης , τέως υπουργός Γεωργίας,  ενημέρωσε ότι «η Πάφος υδροδοτείται αποκλειστικά από το φράγμα Ασπρόκρεμμου του οποίου τα αποθέματα φαίνεται να εξαντλούνται μέχρι το τέλος του 2008». 
 Στις 26 Φεβρουαρίου 2009, δύο μήνες μετά την υπογραφή του συμβολαίου με βάση την προηγούμενη απόφαση του, το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε νέα πρόταση του Υπουργείου Γεωργίας, για αύξηση της δυναμικότητας της μονάδας από 20.000 σε 30.000 κ.μ. νερού την ημέρα. 

Σύμφωνα με τη σχετική πρόταση, η υδατική κατάσταση για το 2009 κρίθηκε ότι εξακολουθούσε να είναι άσχημη αφού, με τα μέχρι τότε δεδομένα, η βροχόπτωση συνέχιζε για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά να είναι χαμηλότερη της κανονικής.  

Λαμβάνοντας υπόψη τη μετέπειτα ικανοποιητική βροχόπτωση, καθώς και τα αποθέματα νερού στα φράγματα Ασπρόκρεμμου και Κανναβιούς, η Ελεγκτική Υπηρεσία ζήτησε τον Ιούλιο του 2009 ενημέρωση κατά πόσο εξακολουθούσε να υφίσταται η αναγκαιότητα αύξησης της δυναμικότητας της κινητής μονάδας αφαλάτωσης στην Πάφο.

Ο διευθυντής Σοφοκλής Αλετράρης πληροφόρησε την Γ. Ελέγκτρια ότι σύμφωνα με το πρόγραμμα των αφαλατώσεων που εκπονήθηκε σε εφαρμογή της πολιτικής απόφασης για απεξάρτηση των υδατοπρομηθειών από τις καιρικές συνθήκες, πριν το τέλος της πιο πάνω συμφωνίας, θα τεθεί σε λειτουργία η μόνιμη μονάδα αφαλάτωσης Πάφου δυναμικότητας 40.000 κ.μ./ημέρα για να καλύψει τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής Πάφου.

Στις 9 Απριλίου 2009, υποβλήθηκε στο Συμβούλιο Προσφορών από τον διευθυντή ΤΑΥ, Σοφοκλή Αλετράρη, για εξέταση και λήψη απόφασης, η έκθεση αξιολόγησης της προσφοράς που λήφθηκε -κατόπιν διαπραγμάτευσης- από τον ανάδοχο της σύμβασης για επέκταση της δυναμικότητας της μονάδας.
Κατά την εξέταση του θέματος στο Συμβούλιο Προσφορών, διαπιστώθηκε ότι στους όρους της διαπραγμάτευσης περιλήφθηκαν και ουσιώδεις αλλαγές της σύμβασης, όπως η επέκταση του χρόνου εκτέλεσης της σύμβασης σε 11 μήνες, αντί σε 7 μήνες, η κατασκευή μόνιμου υποσταθμού της ΑΗΚ και η διαφοροποίηση της κατασκευής του αντλιοστασίου.
Ενόψει των πιο πάνω, η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέφρασε την άποψη ότι αρμόδιο όργανο για την έγκριση αλλαγών της υφιστάμενης σύμβασης είναι η Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ).
Τελικά, κατόπιν διεξοδικής συζήτησης όλων των πτυχών του θέματος με τη συμμετοχή της προέδρου της ΚΕΑΑ, έγινε απο- δεκτό ότι τα δύο θέματα, δηλαδή αυτό της σύναψης συμφωνίας για την επέκταση της μονάδας και αυτό των συνεπαγομένων αλλαγών στο υφιστάμενο συμβόλαιο, είναι αλληλένδετα, επειδή η διαπραγμάτευση για την επέκταση του έργου επηρεάζει και την αρχική συμφωνία, προκαλώντας τις απαραίτητες και αναπόφευκτες τροποποιήσεις σε αυτήν.

Ως εκ τούτου, κρίθηκε ότι η έγκριση για το όλο θέμα θα πρέπει να ληφθεί από ένα και μόνο διοικητικό όργανο και ως αρμοδιότερο κρίθηκε το Συμβούλιο Προσφορών.
Ακολούθως, το θέμα τέθηκε εκ νέου ενώπιον του Συμβουλίου Προσφορών το οποίο αποφάσισε το Μάιο 2009 την ανάθεση της σύμβασης στον ανάδοχο για την προμήθεια αφαλατωμένου νερού για ολόκληρη την ποσότητα των 30.000 κυβικών μέτρων νερού την ημέρα, στην τιμή των €1.219 ανά κυβικό μέτρο, στην οποία περιλαμβάνεται το κόστος κατασκευής μόνιμου υποσταθμού της ΑΗΚ, η κατασκευή μόνιμης δεξαμενής υποδοχής του θαλάσσιου νερού, καθώς και το κόστος για το μεγαλύτερο υψόμετρο άντλησης του αφαλατωμένου νερού.