Τα γεφύρια της Πάφου ξανάρχονται στην καθημερινότητα των ανθρώπων

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Τα γεφύρια αποκτούν και πάλι πρωτεύουσα σημασία στην ύπαιθρο της Πάφου. Έχοντας την τελευταία τριετία λόγω πολυομβρίας αποδειχθεί ο καθοριστικός τους ρόλος στην καθημερινότητα των κοινοτήτων της υπαίθρου κυρίως, κρατικοί φορείς και αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην επαρχία, επαναφέρουν σε πρώτο πλάνο την χρησιμότητα και τον ρόλο τους.

Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ένα τεράστιο έργο είναι σε εξέλιξη από την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου για την κατασκευή άλλων εννέα συνολικά γεφυριών στην ανατολική ορεινή Πάφο, με στόχο να ενώνουν και να εξυπηρετούν 13 συνολικά κοινότητες, να διευκολύνουν την διακίνηση των ανθρώπων και των αγαθών και να αναδεικνύουν την φυσική καλλονή του τοπίου. Παράλληλα, τα ήδη υφιστάμενα γεφύρια της επαρχίας, κάποια εκ των οποίων αποτελούν μάλιστα και χαρακτηρισμένα μνημεία του Τμήματος Αρχαιοτήτων, έχουν υποστεί ή υπόκεινται τον τελευταίο χρόνο ένα «λίφτινγκ» για την συντήρηση και ανάδειξη τους.

Τέσσερα πέτρινα τοξωτά γεφύρια στην επαρχία Πάφου έχουν κηρυχθεί ή είναι στη διαδικασία κήρυξης ως αρχαία μνημεία από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Αυτά είναι το γεφύρι του Τζιελεφού στον ποταμό Διαρίζο, παρά τον Άγιο Νικόλαο, το γεφύρι του Ρουδιά, παρά τον Άη Γιάννη, το γεφύρι στα όρια του Δήμου Γεροσκήπου με την κοινότητα Αχέλειας, καθώς και το γεφύρι του Σκάρφου στη Σίμου.

Από το 2018 άρχισαν ήδη οι εργασίες συντήρησης στο γεφύρι του Τζιελεφού, ενώ από φέτος αντίστοιχες διαδικασίες προωθούνται για το γεφύρι του Σκάρφου στη Σίμου, σε συνεργασία με τα αρμόδια Τμήματα Δημοσίων Έργων Πάφου, Αναπτύξεως Υδάτων και την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου. Ιδιαίτερα το συγκεκριμένο έργο θεωρείται ιδιαίτερα πολύπλοκο λόγω της μετακίνησης της κοίτης του ποταμού στα βόρεια του γεφυριού.

Στη συνέχεια το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων θα προχωρήσει στην υλοποίηση αντιδιαβρωτικών μέτρων, ούτως ώστε να καταστεί ασφαλής η βόρεια βάση του γεφυριού. Με αυτό τον τρόπο, το Τμήμα Αρχαιοτήτων θα μπορέσει να υλοποιήσει τις εργασίες συντήρησης και ενίσχυσης της βόρειας πλευράς του γεφυριού, σε συνεργασία με τον Επαρχιακό Μηχανικό Πάφου, του Τμήματος Δημοσίων Έργων.

Το Τμήμα Αρχαιοτήτων, σε συνεργασία με το Δήμο Γεροσκήπου, αποκάλυψε επίσης ένα παλιό γεφύρι στα σύνορα με την Αχέλεια, το οποίο είχε καταχωθεί, όπως και η κοίτη του ποταμού, εδώ και χρόνια. Το γεφύρι αποτυπώθηκε πρόσφατα και το Τμήμα Αρχαιοτήτων προχωρεί στη συντήρηση του.

Το προηγούμενο διάστημα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες στα γεφύρια Σκάρφου και Γεροσκήπου.

Οι πρώτες από τις γέφυρες που θα συμβάλουν στην περιφερειακή ακτινωτή σύνδεση των παραποτάμιων κοινοτήτων της ανατολικής ορεινής Πάφου, έχουν ήδη ολοκληρωθεί και πλέον παίρνουν σειρά για κατασκευή οι επόμενες δύο, όλες στην περιοχή της κοινότητας Νατά. Αυτό ανέφερε στο PafosNet η Έπαρχος Πάφου, Μαίρη Λάμπρου, κάνοντας λόγο για ένα πολύ σημαντικό έργο για την ανατολική περιοχή της επαρχίας:

« Yπάρχει πρόγραμμα για τη δημιουργία εννέα συνολικά γεφυριών στους κύριους ποταμούς της επαρχίας Πάφου, ώστε να διευκολύνεται και συντομεύεται με ασφάλεια η διακίνηση κατοίκων παραποτάμιων κοινοτήτων, γεωργών των αντίστοιχων περιοχών, καθώς και η μεταφορά γεωργικών προϊόντων. Με τη δημιουργία των σύγχρονων γεφυρών αντικαθίστανται ή και καταργούνται πρόχειρες παλαιές προσβάσεις που υπήρχαν μέσα στην κοίτη των ποταμών με τους συνεπαγόμενους κινδύνους που υπήρχαν ιδιαίτερα σε περιπτώσεις πολυομβρίας με μεγάλες ροές νερού. Παράλληλα διασφαλίζεται και η εύκολη διακίνηση πυροσβεστικών και άλλων οχημάτων σε περιπτώσεις πυρκαγιών ή άλλων έκτακτων αναγκών.

Τα τελευταία τρία χρόνια  έχουν συμπληρωθεί οι γέφυρες Νατά- Χολέτρια, Ξερός Ποταμός, Νατά- Επισκοπή- ποταμός Έζουσας και Νατά- Ζυριπιλλή, Κελοκέδαρα, Ξερός Ποταμός.

Στο παρόν στάδιο βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο, οι μελέτες για επιπρόσθετες δυο γέφυρες, αυτές σε Αρχιμανδρίτα- Μαμώνια στον ποταμό Διάριζο και Σαλαμιού- Ξερός Ποταμός. Αναμένεται να καταστεί δυνατή σύντομα η εξασφάλιση των απαιτουμένων αδειών, εγκρίσεων, για να αρχίσουν κατασκευαστικές εργασίες μετά την προσφοροδότηση. Το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών υπολογίζεται μέσα στο 2021.

Θα ακολουθήσουν μελέτες για την κατασκευή των ακόλουθων πρόσθετων γεφυρών:

Νικόκλεια- Κούκλια, Ποταμός Διάριζος

Άγιος Γεώργιος- Μάρωνας, Ποταμός Διάριζος

Σκούλλη, Γουδί- Καραμούλληδες, Ποταμός Χρυσοχούς

Αγία Βαρβάρα, Κτηνοτροφική περιοχή, Ποταμός Έζουσας».

Η δαπάνη για την κατασκευή της κάθε γέφυρας, περιλαμβανομένων των εξόδων μελετών ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 450.000 ευρώ περίπου, αναφέρει η Μαίρη Λάμπρου. Εκτός από το μέρος της γέφυρας πάνω από τον ποταμό γίνονται εργασίες και για την προσαρμογή των δρόμων προς και από τη γέφυρα, διευκρινίζει.

« Εκτός των πιο πάνω εκτελούνται και έργα που αφορούν μικρότερες γέφυρες, όπως  τα δύο γεφύρια που έχουν ολοκληρωθεί φέτος στην Κοινότητα Λετύμπου, έναντι συνολικής δαπάνης 200.000 περίπου ευρώ, με εμφανή την αναβάθμιση και λειτουργικότητα της περιοχής εντός του χωριού», τονίζει. « Όλες οι πιστώσεις προέρχονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό που αφορά την Επαρχιακή Διοίκηση Πάφου».

Αναμφίβολος «αστέρας» των ουκ ολίγων γεφυριών της παφίτικης γης, είναι το γεφύρι του Τζιελεφού, στην ανατολική ορεινή Πάφο, κάτω από τον εντυπωσιακό όγκο του Τροόδους.

Το πετρόκτιστο μνημείο της λαικής μας κληρονομιάς αποτελεί τα τελευταία χρόνια αγαπημένο προορισμό για συμπατριώτες μας που ανακάλυψαν τη φυσική καλλονή του περιβάλλοντος χώρου. Η δημοσιότητα που προσέλαβε η περιοχή λόγω της ένταξης της στα τουριστικά πακέτα διαφόρων οργανωτών, αλλά και η διαδικτυακή προβολή του, συνέτειναν στο να δημιουργείται πλέον σε γιορτές και σαββατοκύριακα μια εικόνα πρωτοφανής για την περιοχή: Δεκάδες επισκέπτες στο δρόμο τους για τα ορεινά θέρετρα, κάνουν πλέον μια παράκαμψη και μια στάση στο φημισμένο γεφύρι, απολαμβάνοντας ένα μοναδικό και παρθένο φυσικό τοπίο και ένα ανθρώπινο δημιούργημα που εντυπωσιάζει.

Το ενετικό γεφύρι του Τζιελεφού βρίσκεται στο δάσος της Πάφου, έξι χιλιόμετρα από το τουρκοκυπριακό χωριό Άγιος Νικόλαος. Είναι το μεγαλύτερο πέτρινο μεσαιωνικό γεφύρι και είναι κτισμένο πάνω από τον ποταμό Διάριζο. Τα άκρα της καμάρας είναι κτισμένα από πέτρες καλά πελεκημένες και σε άριστη κατάσταση, καθώς και η κορυφή που είναι το κλειδί του γεφυριού, όπου είναι ευαίσθητο σημείο.
Η βάση του οδοστρώματος είναι κτισμένη από πέτρες του ποταμού. Στην πρόσβαση του γεφυριού και από τις δύο άκρες υπάρχει χώρος αναμονής κάτι που επιδεικνύει ότι υπήρχε έντονη δραστηριότητα κατά τον μεσαίωνα, για αυτό λέγεται ότι ήταν και ο κύριος άξονας που ένωνε την Πάφο με τις υπόλοιπες επαρχίες.