Ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης στο PafosNet: Μετά την ολική ανάπλαση του κέντρου, τι;

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Η ανάπλαση του παραδοσιακού εμπορικού κέντρου της Πάφου ως έργο αποτελεί το πιο νευραλγικό και σημαντικό έργο που έγινε στην πόλη. Και πλέον, μετά την ολοκλήρωση του τιτάνιου έργου, η δημοτική αρχή βρίσκεται μπροστά σε μια σημαντική πρόκληση: Να διασφαλίσει ότι τα έργα ανάπλασης που έγιναν θα τύχουν ουσιαστικής στήριξης, αλλά και προγραμματισμένης διαχείρισης.

Αυτό τονίζει σε σημερινή του μεγάλη συνέντευξη στο PafosNet ο πρόεδρος της Πολεοδομικής Επιτροπής του Δήμου Πάφου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, κάνοντας λόγο για στοχευμένες δράσεις που θα ενισχύσουν την εμπορική και επιχειρηματική ανάπτυξη στο κέντρο της πόλης, που εδώ και λίγα χρόνια αφέθηκε να οδηγηθεί σε μαρασμό. Η οικονομική κρίση αλλά και η απουσία μακροχρόνιου προγραμματισμού επιδείνωσαν το πρόβλημα με αποτέλεσμα το εμπορικό κέντρο που άλλοτε έσφυζε από ζωή να ατονήσει και να χάσει την εμπορικότητά του, παρατηρεί.

Τώρα είναι η χρονική στιγμή να δράσουμε και να ανατρέψουμε αυτή την εικόνα, να προχωρήσουμε σε ένα πολυεπίπεδο σχέδιο δράσεων με βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα, τονίζει ο κ. Λετυμπιώτης, προτείνοντας ένα πλαίσιο δράσης που φιλοδοξεί να πετύχει μια σειρά από συντονισμένες και στοχευμένες ενέργειες και πολιτικές που θα ιεραρχήσουν ορθά τις προτεραιότητες για να επανεκκινήσει το ιστορικό κέντρο της Πάφου ως ο ουσιαστικός πυρήνας της.

« Βασική συνισταμένη του σχεδιασμού αυτού», επισημαίνει, « είναι τα κίνητρα προσέλκυσης νέων επενδύσεων. Είναι αυτονόητο ότι για να καταστεί δυνατή η ουσιαστική αναζωογόνηση του εμπορικού κέντρου επιβάλλεται η προσέλκυση νέων επιχειρήσεων που θα προσδώσουν ενδιαφέρον και κινητικότητα στην περιοχή.
Αποτελεί δηλαδή βασική προϋπόθεση να ενθαρρύνουμε εκείνες τις επιχειρήσεις που θα συμβάλουν θετικά στην ανάπτυξη του κέντρου, με όσα μέσα διαθέτουμε και να υποβοηθήσουμε τους επιχειρηματίες να δραστηριοποιηθούν.

Τέτοια κίνητρα είναι η απαλλαγή από δημοτικό τέλος σκυβάλων για δύο έτη, η απαλλαγή από Τέλος Επαγγελματικού Φόρου για δύο έτη, η απαλλαγή από Τέλος Άδειας Λειτουργίας Επαγγελματικού Υποστατικού για δύο έτη, η απαλλαγή από την Επιβολή Εξαγοράς Χώρων Στάθμευσης, η εξετάση Πολεοδομικών Αιτήσεων κατά προτεραιότητα και έκδοση εντός 60 εργάσιμων ημερών».

Προϋποθέσεις για την κατάσταση αυτή, αναφέρει ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, είναι οι χρήσεις καταστημάτων, σύμφωνα με άξονες και επιθυμητές χρήσεις και ο ενοικιαστής να προσκομίσει υπογραμμένο ενοικιαστήριο έγγραφο διάρκειας δύο τουλάχιστον ετών με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη δύο έτη.

Η περιοχή του ιστορικού εμπορικού κέντρου αποτελεί, ίσως, μια από τις παλαιότερες περιοχές δομημένου περιβάλλοντος στον αστικό ιστό της Πάφου, παρατηρεί ο πρόεδρος της Πολεοδομικής Επιτροπής. Η ανάπτυξη και επέκταση της περιοχής έγινε άνευ σχεδιασμού, συνήθως με αυθαίρετες οικοδομές, δημιουργώντας ένα μωσαϊκό κτιρίων που επιβάλλει μια ολιστική αντιμετώπιση, τονίζει.

« Η περιοχή ουδέποτε έχει οριοθετηθεί αυστηρά, πού δηλαδή αρχίζει και πού τελειώνει το λεγόμενο Ιστορικό Κέντρο και πώς αυτό καθορίζεται», εξηγεί ο κ. Λετυμπιώτης. « Τα κτίρια, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι Τ/Κ, χρήζουν συντήρησης αλλά και εκμετάλλευσης, αστικά κενά παραμένουν αναξιοποίητα και κτίρια αρχιτεκτονικής ουσίας που μένουν στην αφάνεια.

Για αλλαγή της κατάστασης αυτής, πρότεινα τη δημιουργία Μητρώου Κτιριακού Αποθέματος με στόχο την καταγραφή όλων των κτιρίων και ταξινόμησή τους σε βάση δεδομένων ανάλογα με χαρακτηριστικά όπως ο αριθμός ορόφων, η περίοδος οικοδόμησης, το ιδιοκτησιακό καθεστώς, η καταγραφή όλων των υφιστάμενων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο εμπορικό κέντρο, η καταγραφή εγκαταλελειμμένων κτιρίων και διαμόρφωση πλαισίου για την ιδιοκτησιακή και χρηματοοικονομική διάσταση του προβλήματος, η οριοθέτηση της περιοχής του ιστορικού κέντρου, η καταγραφή αξιόλογων κτιρίων και χαρακτηρισμός όσων εμπίπτουν στα διατηρητέα, η καταγραφή στατικά επικίνδυνων οικοδομών και η καταγραφή ανοικτών υπαίθριων χώρων/αστικών κενών».

Η εφαρμογή μιας ενιαίας πολιτικής, παρατηρεί ο κ. Λετυμπιώτης, αποτελεί μια πρωτοβουλία που μπορεί να συμβάλει στην αναβάθμιση του εμπορικού κέντρου με απλές κινήσεις. Ανάλογες ενέργειες, υποστηρίζει, έχουν εφαρμοστεί με μεγάλη επιτυχία σε πόλεις της Ευρώπης και πρόσφατα και της Ελλάδας.

« Τα καταστήματα που θα ενταχθούν δηλαδή στο σχεδιασμό αυτό», εξηγεί, « θα ακολουθούν μια ενιαία πολιτική, όπως ακριβώς συμβαίνει και με τις επιχειρήσεις που λειτουργούν στα εμπορικά κέντρα (malls). Χάρτης των επιχειρήσεων θα διατίθεται δωρεάν τόσο σε έντυπη όσο και σε ψηφιακή μορφή. Ο χάρτης θα προκύψει από την καταγραφή της περιοχής. Σχεδιασμός και δημιουργία Ιστοσελίδας του Open Mall Πάφου, στην οποία θα υπάρχει ο χάρτης με τις επιχειρήσεις, οι εκδηλώσεις που προγραμματίζονται, πληροφορίες για την περιοχή (πρόσβαση, ιστορία, αξιοθέατα, ωράρια, κλπ), προσφορές.

Οργανωμένες ενέργειες Marketing, όπως ενιαία κάρτα αγορών (loyalty schemes) με πόντους αγορών ή και εκπτώσεις (στην οποία θα συμμετέχουν εμπορικά καταστήματα, καφετέριες, παιδότοποι, κλπ.). Κοινή χρήση γραφικών, αφίσων, διαφημιστικών φυλλαδίων, κ.α.

Προώθηση, προβολή και επικοινωνία των επιχειρήσεων της εμπορικής περιοχής μέσα από διαφημιστικές αφίσες, βίντεο, φυλλάδια κ.α. Τοποθέτηση ειδικών σημάνσεων που να καθοδηγούν τον επισκέπτη.

Δρώμενα για τη δημιουργική απασχόληση των παιδιών, επιδείξεις μόδας και άλλες πολιτιστικές/καλλιτεχνικές εκδηλώσεις (Λεωφόρος Χριστουγέννων κλπ).

Τα έργα ανάπλασης της πόλης μας αποτελούν, αναμφισβήτητα, κομβικό σημείο στην πορεία της εξέλιξης της. Μετά την αποπεράτωση των έργων, ένα μεγάλο κεφάλαιο που οφείλει να μας προβληματίσει είναι η διαχείρισή τους, αλλά και η ορθή τους λειτουργία.

Επιβάλλεται να εμπλακούν όλοι οι τοπικοί αρμόδιοι φορείς, όπως ΕΤΕΚ, ΣΑΚ, ΣΠΟΛΜΗΚ, ΟΣΕΟΚ, ΠΟΒΕΚ, και μαζί με την τοπική αρχή να καταρτιστεί ένα θεσμικό πλαίσιο παρακολούθησης και αξιολόγησης των έργων.

Είναι συχνό φαινόμενο, μετά την παράδοση έργων να εντοπίζονται προβλήματα που οφείλονται είτε σε σχεδιαστικά σφάλματα ή αμέλειες, είτε σε κακοτεχνίες των εργολάβων. Οφείλουμε να μεριμνήσουμε εκ των προτέρων και να παρέχουμε το μηχανισμό έγκαιρης αντιμετώπισης των όποιων ζητημάτων ενδεχομένως προκύψουν.

Είναι επίσης, εξίσου σημαντικό να συζητηθεί η διαχείριση των έργων, ιδιαίτερα των χώρων Πολιτισμού, όπως το Μαρκίδειο, το Αττικόν, η Παλιά Ηλεκτρική, αλλά και των χώρων συνάθροισης κοινού και εμπορίου, όπως το Χάνι του Ιμπραήμ και η Δημοτική Αγορά.

Σημαντική συνισταμένη για την ορθή λειτουργία του νέου κέντρου, αναφέρει ο πρόεδρος της Πολεοδομικής Επιτροπής του Δήμου Πάφου, είναι η λειτουργία Κέντρου Εξυπηρέτησης του Πολίτη (ΚΕΠ), στην περιοχή.

Η υφιστάμενή του τοποθεσία, επί της Ελευθερίου Βενιζέλου, ήδη είναι προβληματική με μειωμένους χώρους στάθμευσης και προκαλεί αυξημένη κίνηση και οχληρία στη συγκεκριμένη αρτηρία, υποστηρίζει ο κ. Λετυμπιώτης:

« Η δημιουργία ΚΕΠ στο κέντρο θα εκπληρώσει δύο βασικούς στόχους, θα βοηθήσει τους πολίτες να διεκπεραιώνουν τις εργασίες τους με το δημόσιο και θα συμβάλει καταλυτικά στις προσπάθειες αναζωογόνησης της περιοχής.

Η μεταφορά του ΚΕΠ στο Εμπορικό Κέντρο θα συμβάλει όχι μόνο στην αύξηση της επισκεψιμότητας της περιοχής, αλλά και στην καλύτερη λειτουργία του ΚΕΠ και της εξυπηρέτησης των πολιτών αφού καλύπτονται οι ανάγκες στάθμευσης και διακίνησης
των επισκεπτών.

Πλεονεκτήματα από τη δημιουργία του ΚΕΠ στο κέντρο, είναι η αποσυμφόρηση του υφιστάμενου επί της οδού Ελευθερίου Βενιζέλου, η καλύτερη εξυπηρέτηση πολιτών με την παρουσία δύο ΚΕΠ στην πόλη μας, οι ικανοποιητικοί χώροι στάθμευσης, με τέσσερις μεγάλους χώρους στάθμευσης περιμετρικά, η προσβασιμότητα μέσω των αστικών συγκοινωνιών, με την άμεση γειτνίαση με τον Τερματικό Σταθμό Καραβέλας, η αύξηση επισκεψιμότητας στο ιστορικό εμπορικό κέντρο».

Για τη μεταφορά αυτή, αναφέρει, διαθέσιμοι χώροι στέγασης είναι το κτίριο του Παλαιού Ταχυδρομείου, το Χάνι του Ιμπραήμ, σε ένα μέρος του, το κτίριο της Αστυνομίας, επίσης σε ένα μέρος του, ένα κτίριο ιδιοκτησίας του Δήμου Πάφου ή της Διαχείρισης Τ/Κ Περιουσιών, καθώς και ιδιωτικό ακίνητο.

Με την ανάπλαση των έργων στο κέντρο της πόλης και ιδιαίτερα μετά την κατεδάφιση του παλαιού Τ/Κ κτιρίου όπου λειτουργούσε το Νικολαίδειο Γυμνάσιο, επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, δημιουργήθηκε ένα μεγάλο αστικό πλατειακό σύνολο το οποίο έλειπε από την πόλη.

Μέσα σε αυτό το σύνολο βρίσκονται ελεύθερα πλέον όλα τα σημαντικά κτίρια της περιοχής, παρατηρεί, όπως είναι η Δημοτική Βιβλιοθήκη, το Δημοτικό Μέγαρο, τα νεοκλασικά εκπαιδευτήρια, η Λέσχη Ευσέβεια, το κτίριο των Πολιτιστικών Υπηρεσιών και ο αναβαθμισμένος κινηματογράφος Αττικόν σε ένα ενιαίο πολυχώρο πολιτισμού με την Παλιά Ηλεκτρική.

« Αντιθέτως, στο κτίριο της Αστυνομικής Διεύθυνσης Πάφου στην κεντρική πλατεία, διαχρονικές προσθήκες, παρεμβάσεις και αλλοιώσεις έγιναν για να καλυφθούν υπηρεσιακές ανάγκες», παρατηρεί. « Στις περισσότερες περιπτώσεις ήταν από ευτελή υλικά και με πρόχειρους τρόπους κατασκευής. Η κεντρική αυλή από τόπος συγκέντρωσης και κυκλοφορίας μετατράπηκε σε χώρο στάθμευσης. Πρόχειρες κατασκευές στο βόρειο σύνορο και μια ψηλή περίφραξη, προφανώς για λόγους ασφαλείας, απέκοψαν το κτίριο από την πλατεία και το γύρω χώρο και η είσοδος γίνεται σήμερα από το ανατολικό μέρος με τρόπο που δε συνάδει με τη σημασία του κτιρίου. Είναι προφανές ότι οι ανάγκες ασφαλείας σήμερα έχουν αλλοιώσει σε μεγάλο βαθμό το κτίριο και τη δημόσια λειτουργία και ακτινοβολία του εφόσον έχει αποκοπεί από τον ιστό της πόλης και κρύφτηκε πίσω από ψηλά κάγκελα που του δίνουν μια στρατιωτική όψη ανάρμοστη με μια σύγχρονη πόλη και το κέντρο της.

Είναι σημαντικό το κτίριο να απαλλαγεί από αυτές τις διαχρονικές αλλοιώσεις, να αποκτήσει τη θέση του στο κέντρο της Πάφου και να αποδοθεί σε μια επιθυμητή χρήση που θα ταιριάζει με τους σχεδιασμούς αναβάθμισης της περιοχής. Μια αρχιτεκτονική παρέμβαση σύμφωνα με τις σύγχρονες αρχές επέμβασης σε διατηρητέα κτίρια θα αναδείξει το πλήθος των αρετών του και θα αποκαταστήσει ένα κομμάτι της ιστορίας της πόλης.

Αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον η εκμετάλλευση και η αξιοποίηση αυτού του χώρου αφού λόγω τοποθεσίας θα αποτελεί σημείο αναφοράς και «κέντρο βάρους» ολόκληρου του κέντρου.

Είναι κατά την άποψή μου μια μεγάλη συζήτηση που πρέπει να εμπλακεί ευρύτερα και η κοινωνία, να αποτελέσει χώρο συνάθροισης. Πρέπει να επιχειρηθεί ο συνδυασμός του Πολιτισμού, της Ιστορίας αλλά και της ψυχαγωγίας, ένας πολυχώρος που θα σφύζει ζωή καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας».

Στα πλαίσια της ανάπλασης του ιστορικού εμπορικού κέντρου και της φιλοδοξίας του Δήμου να αναδείξει την περιοχή ως πόλο έλξης, αναφέρει, θα πρέπει να καθοριστούν οι μηχανισμοί βελτίωσης και συντήρησης των υποδομών και των δημόσιων χώρων της περιοχής.
Για την υλοποίηση αυτών των εργασιών αλλά και άλλων ενεργειών που πιθανόν να ληφθούν στο κέντρο, προτείνεται η δημιουργία Ταμείου Υποδομών και Αναζωογόνησης για το Κέντρο της πόλης.

«Οι πόροι ενός τέτοιου ταμείου», υποστηρίζει ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, « μπορεί να προέλθουν από την προσθήκη ενός τέλους αναβάθμισης στους λογαριασμούς των καταστηματαρχών της περιοχής ως έξοδα διαχείρισης της περιοχής, από τυχόν χορηγίες, δωρεές για σκοπούς αναβάθμισης της περιοχής, από πόρους που θα προκύπτουν από τη διαχείριση της λειτουργίας διευκολύνσεων που ενδεχομένως υπάρχουν ή θα υπάρξουν στους δημόσιους χώρους ή από τα χρηματικά ποσά που θα καταβάλλονται από αιτητές αναπτύξεων στην περιοχή ως ανταποδοτικά για την παραχώρηση από την Πολεοδομική Αρχή επιπλέον δικαιωμάτων ανάπτυξης, με βάσεις τις πρόνοιες του μελλοντικού Σχεδίου Περιοχής.

Οι πόροι του Ταμείου δεν θα κατακρατούνται σε ανενεργό κατάσταση, αλλά θα διατίθενται αποκλειστικά και ενεργά για τη χρηματοδότηση της δαπάνης για μικρές εξωραϊστικές επεμβάσεις. Μεταξύ άλλων, ειδικότερα, οι πόροι μπορούν να διατίθενται για διαμόρφωση και αναβάθμιση δημόσιων ανοικτών χώρων, αγορά και τοποθέτηση αστικού εξοπλισμού, εκσυγχρονισμό και συντήρηση υποδομών και διοργάνωση εκδηλώσεων».

Ο πρόεδρος της Πολεοδομικής Επιτροπής του Δήμου Πάφου προτείνει την εκπόνηση μιας μελέτης ενιαίας σκίασης, μετά από διεξαγωγή Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού για την στέγαση του εμπορικού κέντρου. Υποστηρίζει ότι θα μπορούσε αυτό το εγχείρημα από μόνο του να αλλάξει εντελώς το πρόσωπο και τη λειτουργία της περιοχής:

«Στόχος δεν θα πρέπει να είναι μόνο η ηλιοπροστασία κατά την θερινή περίοδο, αλλά και κατά τη χειμερινή περίοδο.

Έχουμε δει αρκετά παραδείγματα τέτοιου είδους εγχειρήματα σε αρκετές πόλεις. Αυτό που προέχει, εκτός των λειτουργικών στοιχείων της όποιας πρότασης, αλλά και του κόστους κατασκευής και συντήρησης, είναι η αισθητική και η ενσωμάτωσή της στο χαρακτήρα της περιοχής.

Μέσα από τη διαδικασία ενός Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού θα προκύψουν προτάσεις καινοτόμες αλλά και πρωτότυπες, που ενδεχομένως μέχρι σήμερα δεν έχουμε υπόψη μας ως εικόνα για την περιοχή. Ενδεχομένως να αποτελούν μόνιμες ή και εφήμερες κατασκευές.

Το στέγαστρο, πρέπει να ενσωματώσει και να λαμβάνει υπόψη και την περιοχή της Λαϊκής Αγοράς με στόχο την αντικατάσταση του υφιστάμενου στεγάστρου.

Αποτελεί αυτονόητο πλεονέκτημα των κλειστών εμπορικών κέντρων τύπου Malls η ανεπηρέαστη λειτουργία τους ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Οφείλουμε να εξετάσουμε πώς μπορεί και αυτή η περιοχή να αναβαθμιστεί τόσο αισθητικά όσο και λειτουργικά».