Miriam Mc Connon: Η εικαστικός από την Ιρλανδία που αγάπησε την Πάφο, ξανά επίκαιρη λόγω μεταναστών

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Κατάγεται από την Ιρλανδία, λογίζεται όμως πλέον ως κύπρια και δη «παφίτισσα». Η εικαστικός καλλιτέχνης Miriam Mc Connon αποτελεί ένα από τα πλέον δραστήρια μέλη της κυπριακής καλλιτεχνικής κοινότητας, με το όνομα της να γίνεται ευρέως γνωστό ακόμη και σε όσους δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση και ενασχόληση με τα εικαστικά πράγματα, από την δημιουργία της «Το Μεγάλο Τάμα»: Ένα τεράστιο εικαστικό δρώμενο που κάλυψε με άσπρο ύφασμα τον προαύλιο χώρο της κατακόμβης της Αγίας Σολομονής στην Κάτω Πάφο.

Σήμερα, η Miriam Mc Connon επανέρχεται στο προσκήνιο με ένα νέο της έργο. Ένα πρωτοποριακό έργο, βασισμένο στη σύγχρονη μεταναστευτική ροή ανθρώπων από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής προς την Ευρώπη. Μιλώντας σήμερα στο PafosNet η ιρλανδή καλλιτέχνης τονίζει ότι συνεργάζεται με οικογένειες που έχουν εκτοπιστεί πρόσφατα ή στο παρελθόν λόγω πολέμου, ασχολούμενη με την ανασκαφή της προσωπικής εμπειρίας του εκτοπισμού από τις συλλογικές ιστορίες.

« Σε αυτή τη νέα σειρά εργασιών», επισημαίνει, « κοιτάζω τις αντίθετες αφηγήσεις του πρόσφυγα και του μη πρόσφυγα. Το έργο μου ενσωματώνει προσωπικά αντικείμενα από το μεταναστευτικό ταξίδι του πρόσφυγα. Αυτές οι οπτικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια ομοιότητα μεταξύ των τρεχόντων παγκόσμιων περιορισμών λόγω της πανδημίας του κορανοϊού και της σταθερής πραγματικότητας για όσους εκτοπίστηκαν από συγκρούσεις».

Στη σειρά «NO More Time», εξηγεί η κ. Mc Connon, ενσωματώνει στοιχεία της παιδικής ηλικίας με εικόνες από την αφήγηση του πολέμου. Παρουσιάζει ένα άδειο σχολικό γραφείο μπροστά από έναν μαυροπίνακα που καλύπτεται από το σπίτι ενός παιδιού από τη Συρία, έναν τοίχο από περιττές θήκες ματαιοδοξίας και σειρές από στοιβαγμένες κόκκινες σχολικές καρέκλες. Ένας άλλος πίνακας απεικονίζει μεγάλα τούβλα Lego διάσπαρτα σε ένα βομβαρδισμένο κτίριο.

« Αυτή η σειρά εκθέτει το ρόλο που παίζει το προνόμιο στην παγκόσμια πανδημία, αναγνωρίζοντας την αντίθεση μεταξύ της διακοπής της παιδικής ηλικίας λόγω της πανδημίας και της απώλειας της παιδικής ηλικίας λόγω του πολέμου», τονίζει. « Η επανάληψη των ιστοριών της σύγκρουσης και του εκτοπισμού σε όλη την ιστορία αφήνει σε κίνδυνο την προσωπική αφήγηση. Περιγράφω κυπριακές και συριακές ιστορίες εκτοπισμού στους πίνακες, απεικονίζοντας αυτές τις παρόμοιες αφηγήσεις που ήταν δεκαετίες διαχωρισμένες με μοτίβα παραδοσιακής ύφανσης και δαντέλας».

Μέσω της εγκατάστασης και της ζωγραφικής, η Miriam Mc Connon χρησιμοποιεί αντικείμενα για την κατασκευή νέων αντικειμένων, επαναπροσδιορίζοντάς τα ως αντικείμενα που συνδέονται με ιδέες σύγκρουσης και σπιτιού. Αλλάζοντας την ταυτότητα ενός αντικειμένου στο έργο της, στοχεύει να αλλάξει τις αντιλήψεις.

« Τα διαβατήρια γίνονται σκηνές σε ένα καταυλισμό προσφύγων, τα πυρομαχικά από ένα παιδικό όπλο γίνονται λουλούδια, ένα βραχιόλι για βρέφη παίρνει τη μορφή δεξαμενής και οι φάκελοι γίνονται σπίτια», επισημαίνει η δημιουργός. « Ο φάκελος είναι ένα αντικείμενο που διασχίζει εύκολα τα σύνορα. Στην εγκατάσταση «Envelope Homes», ο φάκελος καθίσταται μια διαρκή οντότητα και ένα σύμβολο σπιτιού. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, τα σπίτια μας έγιναν τα ασφαλή μας σπίτια και η καραντίνα μας. Αλλά για έναν μεγάλο πληθυσμό του κόσμου, η ιδέα ενός ασφαλούς μέρους για να αποκαλέσετε σπίτι είναι ανύπαρκτη.

Αυτή η έκθεση θεωρώ ότι χρησιμεύει ως υπενθύμιση ότι η ελεύθερη κυκλοφορία, η πρόσβαση στην ιατρική και την εκπαίδευση είναι πράγματι προνόμιο».

Ένα από τα πλέον εμβληματικά έργα της κ. McConnon είναι το «Touring Tama», μία εγκατάσταση εξωτερικού χώρου που δημιουργήθηκε για την συμμετοχή της Ιρλανδίας  στην προεδρία της ευρωπαικής ένωσης. Τον Σεπτέμβριο του 2012 δημιούργησε την εξωτερική εγκατάσταση "Το Μεγάλο Τάμα" στον χώρο της Αγίας Σολομονής στην Πάφο,  για τη συμμετοχή της Κύπρου στην προεδρία της ευρωπαικής ένωσης. Η αλλιώτικη εικόνα της γνώριμης κατακόμβης, στον κύριο δρόμο που οδηγεί προς το λιμανάκι της Κάτω Πάφου, αποτέλεσε τότε αντικείμενο συζήτησης και αποριών για ημέρες στην κοινωνία της Πάφου, μέχρι να απαντηθεί η φύση του. Γεγονός που έκανε και την ίδια την δημιουργό ακόμη γνωστότερη στην τοπική κοινωνία και πέραν των φιλότεχνων κύκλων.

Τα έργα της γενικότερα, τονίζει η ίδια στο PafosNet, περιγράφουν ανθρώπους και τις ζωές τους μέσω καθημερινών αντικειμένων. Συχνά παραμελημένα αντικείμενα καταλαμβάνουν τους καμβάδες, όπως κάποια παλιά φλιτζάνια , ένα μαξιλαράκι για καρφίτσες και βελόνες, κάποιες άδειες κρεμάστρες, μια παλιά συλλογή γραμματοσήμων και φθαρμένα παπούτσια μπαλέτου, αποκαλύπτουν μια ματιά κάποιας ζωής μέσα στον χρόνο.
« Οι πίνακες μεταδίδουν κάτι προσωπικό στον καθένα μας. Μας αφήνουν με την αντίληψη της σκληρής πραγματικότητας του πόσο γρήγορα περνάει ο χρόνος και δίνει μια νέα εκτίμηση για κάποιες πολύτιμες λεπτομέρειες της καθημερινότητας μας που συχνά μας διαφεύγουν».

Η Miriam Mc Connon γεννήθηκε το 1977 στο Δουβλίνο. Αποφοίτησε από την Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών της Ιρλανδίας το 1999 με πτυχίο στην ζωγραφική. To 2000 τελείωσε ένα μεταπτυχιακό στο Cyprus College of Art στην Λέμπα.

Το φθινόπωρο του 2012 είχε επιλεχθεί  ως μία από τους καλλιτέχνες για να συμμετάσχει στην 5η Biennale του Πεκίνου και στην VIII Biennale of drawing στο Πίλσεν της Τσεχίας. Τον Σεπτέμβριο του 2012 δημιούργησε την εξωτερική εγκατάσταση «Το Μεγάλο Τάμα» στον χώρο της Αγίας Σολομονής στην Πάφο και το «Touring Tama» στην Ιρλανδία για την Προεδρία της ΕΕ από τις δύο χώρες. 

Το φθινόπωρο του 2015 επιλέχθηκε για δεύτερη φορά στην Biennale του Πεκίνου. Την άνοιξη 2016 η Μίριαμ συντόνισε το δικοινοτικό έργο Common Ground για το Πάφος 2017, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Στο έργο αυτό συμμετείχαν παιδιά από την Κερύνεια και από την Πάφο. Το σχετικό ντοκιμαντέρ του πρότζεκτ του Common Ground, έχει ήδη προβληθεί σε διάφορα φεστιβάλ κινηματογράφου στο εξωτερικό, όπως Νέα Υόρκη, Σάντα Φε, Αθήνα, Δελχί, Αλεξάνδρεια και αλλού.

Το 2017 συμμετείχε στο Cementography Project για το Πάφος 2017 όπου δημιούργησε δημόσιο έργο εξωτερικού χώρου στην Πάφο. Την ίδια χρονιά δημιούργησε την δημόσια εγκατάσταση εσωτερικού χώρου «The House of Letters».

Έχει κάνει ομαδικές και ατομικές εκθέσεις σε Ιρλανδία, Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Κύπρο. Τα έργα της βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και στις Δημοτικές Πινακοθήκες της Λευκωσίας και Λεμεσού και στις συλλογές της Τράπεζας Κύπρου, της ΑΗΚ, της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, στην Ιρλανδική Kρατική συλλογή (OPW), και στην Barclays Bank Ιρλανδίας.

Η Μίριαμ ζει και εργάζεται στην Πάφο. Την αντιπροσωπεύει στην Κύπρο η Gallery Apocalypse και στην Ιρλανδία η Olivier Cornet Gallery.